روزنامه‌نگاران هدف جدید ترور در افغانستان

جواد نصرتی- روزنامه‌نگار

روزنامه‌نگاران و فعالان افغانستانی، به جدیدترین هدف تروریست‌ها در این کشور تبدیل شده‌اند و با قتل بسم‌الله عادل ایماق، تعداد روزنامه‌نگارانی که در 2‌ماه گذشته ترور شده‌اند به 5نفر رسید.
به‌گزارش آسوشیتدپرس، بسم‌الله عادل ایماق، بعد از دیدن خانواده‌اش در یکی از روستاهای نزدیک فیروزکوه مرکز ولایت غور، در حال بازگشت به خانه‌اش در شهر بوده که مهاجمان ناشناس به روی خودروی او آتش گشودند. سخنگوی والی غور گفته است که دیگر سرنشینان این خودرو، ازجمله برادر ایماق آسیب ندیده‌اند. ایماق سردبیر رادیوی محلی صدای غور و یکی از فعالان حقوق بشر در این ولایت بود.
هیچ‌کس مسئولیت این ترور را به‌عهده نگرفته است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان هم بعد از حمله تأکید کرد که بین طالبان و این ترور، هیچ ارتباطی وجود ندارد.
ایماق پنجمین روزنامه‌نگاری است که در 2‌ماه گذشته جان خود را در حمله مهاجمان از دست می‌دهد. هفته گذشته، رحمت‌الله نیکزاد، که رئیس انجمن روزنامه‌نگاران ولایت غزنی در شرق افغانستان بود، در حمله مردان مسلح در خارج از خانه خودش جانش را از دست داد. نیکزاد که با رسانه‌های بین‌المللی هم همکاری کرده بود، در منطقه سرشناس و مورد احترام بود. او سابقه کار با آسوشیتدپرس و الجزیره را در کارنامه‌اش داشت.
سازمان امنیت افغانستان بعد از حمله به نیکزاد 2نفر از عاملان را دستگیر کرده و فیلمی از اعترافات آنها را پخش کرده بود. این 2نفر اعتراف کرده‌اند که با طالبان ارتباط دارند. با این حال، طالبان دخالت در آن ترور را رد کرده و آن را اقدامی بزدلانه خوانده است. بخش‌های زیادی از ولایت غزنی زیرنظر طالبان اداره می‌شود.
داعش که مسئول یکسری از قتل‌های هدفمند دیگر در افغانستان در ماه‌های اخیر شناخته می‌شود، حدود یک‌ماه پیش مسئولیت ترور یک روزنامه‌نگار دیگر را به‌عهده گرفته بود. در آن حمله، 2مهاجم به روی ملاله میوند، مجری سرشناس تلویزیون آتش گشودند. او در حال رفتن به خانه‌اش در شرق ننگرهار بود. در این حمله، راننده او هم کشته شد. در یک ‌ماه قبل از آن هم 2 روزنامه‌نگار در بمبگذاری‌های جداگانه جان خود را از دست دادند. یما سیاوش، مجری سرشناس تلویزیون به‌خاطر انفجار بمبی که به‌خودروی او در نزدیکی منزلش در کابل چسبانده شده بود، به همراه 2نفر دیگر جانش را از دست داد. الیاس دایی، خبرنگار رادیو آزادی اروپا هم در اثر انفجار یک خودروی بمبگذاری شده در لشگرگاه جان خود را از دست داد. صبا سحر، یکی از نخستین کارگردانان زن افغانستان هم در کابل هدف تیراندازی قرار گرفت اما از این حمله جان سالم به در برد.
کمیته دفاع از روزنامه‌نگاران حملات بی‌رحمانه علیه روزنامه‌نگاران در افغانستان را محکوم کرده و سازمان بین‌‌المللی گزارشگران بدون مرز، افغانستان را یکی از بزرگ‌ترن و مرگبارترین کشورها برای روزنامه‌نگاران در دنیا خوانده است.
شبکه تلویزیونی طلوع دیروز به نقل از مرکز خبرنگاران افغانستان گزارش داده که در سال2020 میلادی، 8خبرنگار و فعال رسانه‌ای در این کشور کشته شده‌اند. بر این اساس، 19نفر هم هنگام انجام ماموریت حرفه‌ای خود مجروح شده‌اند. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان هفته گذشته در بیانیه‌ای گفته که ترور هدفمند روزنامه‌نگاران به‌کار حرفه‌ای خبرنگاری در این کشور آسیب وارد کرده و به‌خودسانسوری در جامعه روزنامه‌نگاران منجر شده است. در این بیانیه به این مسئله اشاره شده که تعدادی از روزنامه‌نگاران زن به‌خاطر تهدیدها، شغل خود را رها کرده‌اند. طلوع گزارش داده است که در سال2020 میلادی، 11مورد خشونت فیزیکی، 6مورد حمله مسلحانه و 6مورد بازداشت علیه خبرنگاران ثبت شده است.
در بیانیه انجمن کمیسیون مستقل حقوق بشر آمده که اکثریت روزنامه‌نگاران نمی‌توانند در برخی استان‌ها به‌صورت آزادانه فعالیت کنند و وقتی هم که تهدیدها را گزارش داده‌اند، دولت به آنها بی‌اعتنایی کرده است. ترور هدفمند و خشونت در افغانستان در ماه‌های اخیر با وجود تداوم مذاکرات بین افغانستان و طالبان که از انتهای تابستان شروع شده افزایش یافته است. این مذاکرات، به اول ژانویه موکول شده و انتظار می‌رود برای مدت بیشتری معلق بماند.
روزنامه واشنگتن‌پست گزارش داده است که انتظار می‌رود در آستانه شروع مجدد مذاکرات، خشونت‌ها در افغانستان افزایش پیدا کند.
خشونت‌ها، طی یک ماه گذشته در سراسر افغانستان بسیار بالا بوده و براساس محاسبه نیویورک تایمز، دست‌کم 185نیروی دولتی و 101غیرنظامی در این‌ماه در افغانستان کشته شده‌اند. این روزنامه که براساس داده‌های رسمی، آمار سالانه ارائه داده، گزارش داده که در سال2020 میلادی، 3هزارو378نیروی امنیتی و هزار و 468 غیرنظامی در افغانستان به‌خاطر حملات مسلحانه و بمبگذاری‌ها جان خود را دست داده‌اند. در یک هفته آخر سال2020، دست‌کم 26نیروی امنیتی و 8 غیرنظامی در افغانستان کشته شده‌اند.
نیویورک‌تایمز در کنار ارائه این آمار توضیح داده که تعداد قربانیان از چیزی که اعلام شده بیشتر است چون دولت آمار دقیق را ارائه نمی‌دهد.