طهران قدیم/ دوشان تپه؛ شکارگاه خرگوش و آهو

«دوشان‌تپه» یکی از دروازه‌های قدیمی تهران بود و همینطور نام قریه‌ای در شرق شهر که به‌نوعی حومه تهران محسوب می‌شد. این قریه خوش‌آب‌وهوا که از محدوده ارک شاهی فاصله زیادی داشت، علاوه بر اینکه یکی از دروازه‌های دوره ناصری بود که حد و حصر تهران را مشخص می‌کرد، شکارگاه ناصرالدین‌شاه قاجار هم بود و بخشی از شهرت این دروازه و مکان در کتاب‌های تاریخی به همین دلیل است.
در واقع، سال1269 قمری ناصرالدین‌شاه، حاجب‌الدوله - پدر اعتمادالسلطنه - را مأمور کرد تا عمارت دوشان‌تپه را بسازد. سال1275 قمری ساخت قناتی در دوشان‌تپه که صحرایی وسیع بود و بی‌آب شروع شد و در 1279 هم دریاچه بزرگی در برابر عمارت ساختند که آب قنات به داخل آن می‌ریخت. البته عمارت اصلی که ساختمانی هشت‌گوش بود بالای تپه ساخته شده که خانم «کارلاسرنا» آن را به تالار کشتی تشبیه کرده است. روی این تالار، یک کلاه‌فرنگی قرار داشت که از آنجا منظره تهران قابل دیدن بود.
این عمارت و بنای آن در حالی به دوران ناصرالدین‌شاه نسبت داده می‌شود که برخی مورخان ساخت آن را به دوره مظفرالدین‌شاه نسبت داده‌اند. ناصر نجمی در کتاب «تهران در گذر زمان» نوشته است که این کاخ در زمان مظفرالدین‌شاه و به دستور او ساخته شده است. اما برخی مورخان دیگر قدمت این عمارت را به‌مراتب بیشتر می‌دانند.
نقل است که ناصرالدین‌شاه به منطقه دوشان‌تپه علاقه وافری داشت و در ماه‌های گرم سال همراه با شکارچیان به این منطقه خوش آب‌وهوا می‌رفت. آهو، گوزن و خرگوش وحشی در این پهنه به‌وفور پیدا می‌شدند و شکار آنها «سلطان صاحبقران» را سرخوش می‌کرد. علاقه شاه به این منطقه به‌اندازه‌ای بود که از نقاشان می‌خواست از طبیعت این ییلاق نقاشی کنند. او مهمانان خارجی و مستشاران را هم برای پذیرایی و شکار به این منطقه می‌برد.
و اما نکته قابل توجه اینکه دوشان در زبان آذری به‌معنای خرگوش است و دلیل آنکه این محل را دوشان‌تپه نامیده‌اند وجود خرگوش‌های وحشی فراوان در این منطقه بود.