افسانه هرکول خندان

فردوسی شیرین‌سخن در بیت مشهور توانا بود هر که دانا بود، ز دانش دل پیر برنا بود، توانا‌شدن و رهایی از ناتوانی‌ یا کم‌‌توانی‌ را در دانا‌شدن می‌داند. ورزش، علاوه بر توانمند‌کردن افراد معلول، آنها را به سمت دانایی و خردورزی سوق می‌دهد. در تاریخ ورزش ایران، ورزشکارانی با این مختصات کم نداشته‌ایم. آنها گاهی بیش از ورزشکاران عادی در میادین مهم بین‌المللی درخشیده‌اند و به‌معنای واقعی از پاییز، بهار ساخته‌اند. مرور افتخارات ورزشکاران برتر تاریخ ورزش معلولان نشان می‌دهد که شعار معلولیت، محرومیت نیست کلیشه نیست.

 جواد حردانی/ دوومیدانی

جواد حردانی ورزش را از سال ۱۳۷۵ و با فوتبال پنج‌نفره شروع کرد اما ۲سال بعد در رشته پرتاب دیسک قهرمان مسابقات کشوری شد و در ۱۳۷۹ پیراهن تیم ملی را پوشید. حردانی در بازهای پاراالمپیک‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۸ مدال طلای مسابقات رشته پرتاب دیسک را به‌ گردن آویخت و در ۲۰۱۲ لندن به مدال برنز ماده پرتاب وزنه دست یافت و در ماده تخصصی‌اش یعنی پرتاب دیسک هم قهرمان شد. او طی ۹‌سال حضور در تیم ملی در مجموع ۱۶‌مدال رنگارنگ از مسابقات جهانی و بازهای پاراالمپیک و پاراآسیایی صید کرد.

 محسن کائیدی/ دوومیدانی

بازی‌های پاراالمپیک ۲۰۱۲ لندن جایی برای معرفی یکی از ستاره‌های نوظهور ورزش معلولان بود. محسن کائیدی در مسابقات پرتاب وزنه پاراالمپیک 2012با پرتابی ۱۲ متر و ۹۴ سانتی‌متر مدال نقره گرفت اما در مسابقات پرتاب نیزه با شکستن رکورد جهان و پاراالمپیک، موفق قهرمان شد و چشم‌ها را خیره کرد. او یک مدال طلا، یک نقره و ۲برنز پاراالمپیک را تصاحب کرد و طی 20سال حضور در تیم ملی جانبازان و معلولان ایران 32مدال رنگارنگ را در مسابقات بین‌المللی به‌گردن آویخت. به همین دلیل کائیدی را باید در زمره ورزشکار پرافتخار قرار داد.

 سامان پاکباز/ دوومیدانی 

ورزشکاری که معمولا با دست پر از مسابقات بین‌المللی به کشور برمی‌گردد، اهل شهر سی‌سخت استان کهگیلویه و بویر‌احمد است. سامان پاکباز خیلی زود به تیم ملی دوومیدانی نابینایان دعوت شد و در بازی‌های پاراالمپیک 2016ریو، مدال نقره را به گردن آویخت. او در سال 1394هم 2مدال طلا در مسابقات جهانی کره‌جنوبی کسب کرد و 2مدال طلا و 2نقره مسابقات پرتاب دیسک و پرتاب وزنه مسابقات پارا‌آسیا را هم به کلکسیون مدال‌هایش افزود. او با قهرمانی در مسابقات پارا‌آسیایی جاکارتا در 25سالگی به یکی از پرافتخارترین ورزشکاران معلول بدل شد.

 محمد خالوندی / دوومیدانی

از آنجا که بیشترین مدال‌های پاراالمپیک در مسابقات دوومیدانی توزیع می‌شود، بیشتر ورزشکاران پرافتخار ایران هم از دل این رشته معرفی می‌شوند. محمد خالوندی، یکی دیگر از پر مدال‌ترین ورزشکاران معلول تاریخ ورزش ایران است و مقام نخست بیشتر مسابقات بین‌المللی پرتاب نیزه را به‌خودش اختصاص داده. او که از عشایر کرمانشاه است در مسابقات پاراالمپیک ۲۰۱۲ با حد نصاب ۵۰,۹۸ متر از رکورد جهان و پاراالمپیک عبور کرد و مدال طلا را به گردن آویخت. خالوندی در پاراالمپیک ۲۰۱۶ هم قهرمان شد و ۲مدال طلا حاصل حضور او در دوره بازی‌های پاراالمپیک بوده است. 

 سیامند رحمان / وزنه‌برداری 

قوی‌ترین مرد معلول جهان، یکی از ورزشکاران اسطوره‌ای است که می‌توانست از رکورد کسب 4عنوان قهرمانی در پاراالمپیک عبور کند اما مرگ ناگهانی او، ورزش ایران را سوگوار کرد. سیامند رحمان که بین رسانه‌های داخلی و خارجی با لقب «هرکول خندان» شناخته می‌شد در نخستین تجربه بین‌المللی‌اش با عبور از رکورد مسابقات جهانی جوانان در سال2008 قهرمان شد. او با قهرمانی در پاراالمپیک 2012 لندن و 2016ریو و کسب 5مدال طلا و یک‌نقره جهان در رده جوانان و بزرگسالان و ۳عنوان قهرمانی بازی‌های پاراآسیایی یکی از پرافتخارترین ورزشکاران تاریخ ایران بود و با مرگش به افسانه‌ها پیوست.


 زهرا نعمتی / تیراندازی 
شاید جالب باشد بدانید که پرافتخارترین بانوی معلول ایران در نوجوانی عضو تیم ملی تکواندوی بانوان بود اما پس از سانحه رانندگی در سال1383 ویلچرنشین شد و بعد از مدتی تصمیم گرفت تیراندازی با کمان را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کند. زهرا نعمتی، نخستین زن تاریخ ورزش ایران است که موفق به کسب مدال طلا در مسابقات جهانی و بازی‌های المپیک و پاراالمپیک شده است. او همراه تیم ملی تیراندازی با کمان بانوان، به‌عنوان سومی و مدال برنز پاراالمپیک 2012 لندن دست یافت. از دیگر افتخارات زهرا نعمتی می‌توان به دریافت جایزه معتبر ورزشکار برتر پاراالمپیک 2012لندن اشاره کرد.

 ساره جوانمردی / تیراندازی

تنها بانوی معلول ایرانی که در یک دوره بازی‌های پارا‌المپیک، ۲مدال طلا کسب کرده، ساره جوانمردی است. او در پاراالمپیک ریو با رکوردشکنی در ماده ۱۰ متر رشته تفنگ بادی و عملکرد درخشان در ماده تپانچه خفیف ۵۰ متر، ۲مدال طلا را به گردن آویخت و تاریخ ساز شد. جوانمردی مدال برنز پاراالمپیک لندن را هم در کارنامه دارد و نخستین بانوی مدال‌آور ایرانی در بازی‌های پاراالمپیک است. او 5مدال طلا، 2نقره و یک برنز در مسابقات قهرمانی جهان، 3 طلا و یک نقره در مسابقات جام‌جهانی و ۴طلا و یک نقره هم در ۳دوره بازی‌های پاراآسیایی کسب کرده است.

 محمد میرزایی / دوومیدانی 

محمد میرزایی را باید به‌عنوان یکی دیگر از پر‌مدال‌ترین ورزشکاران معلول تاریخ ورزش ایران معرفی کرد. او ورزش را با بسکتبال با ویلچر شروع کرد اما به توصیه مربیانش وارد دو‌و‌میدانی شد و از ۱۳۷۰ پیراهن تیم ملی معلولان و جانبازان ایران را پوشید. میرزایی، نخستین مدال خود را در مسابقات جهانی 1990کسب کرد و در رشته پرتاب نیزه مدال برنز گرفت. او با حضور در 4 پاراالمپیک 1996آتلانتا، 2000سیدنی، 2004آتن و 2008پکن، ۴مدال طلا به گردن آویخت. این پرتابگر طی ۱۸سال حضور در تیم ملی، ۲۷ مدال شامل ۱۷ طلا، ۵‌نقره و ۵برنز کسب کرد.

 مختار نور‌افشان/ دوومیدانی

پرمدال‌ترین مرد ایرانی تاریخ بازی‌های پاراالمپیک کسی نیست جز مختار نورافشان که در ۷ دوره این بازی‌ها حضور داشته و با ۴طلا، ۲ نقره و یک برنز نامش را در تاریخ ورزش ایران جاودانه کرده است. نور‌افشان یکی از جانبازان پرافتخار جنگ تحمیلی است و نخستین بار در بازی‌های پاراالمپیک ۱۹۸۸ سئول به میدان رفت. او در مجموع 32مدال جهانی و پاراالمپیک را به‌گردن آویخته و جالب اینکه این مدال‌ها را در ماده‌های پرتاب دیسک، وزنه و نیزه کسب کرده است. مختار نور‌افشان، پرافتخارترین ورزشکار ایران در بازی‌های پاراالمپیک است و عبور از رکورد او به معجزه نیاز دارد.