یادداشت
این‌بار اولویت با مردم است
محمدرضا جوادی یگانه-معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری
«تهران شهری برای همه»، باوری است که شهرداری تلاش کرده است تا در برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های توسعه‌ای شهر، آن را محور کار خود قرار دهد. در حوزه اجتماعی ترجمه این شعار این است که شهر به‌گونه‌ای مدیریت شود که مردم برای اموری به غیر از کار و خرید، از خانه بیرون بیایند. بچه‌ها، به همراه پدر و مادرهای‌شان در محیط‌های شهری حاضر شوند و محله‌محوری در کانون برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های توسعه شهری قرار گیرد. چارچوب عملکردی شهرداری در سال‌های اخیر نیز همین نگاه را در پی گرفته است.
مهم‌ترین تصمیم شهرداری، پرهیز از آینده فروشی بوده است. در این صورت تهران، تهران فرزندان ما نیز هست و تأمین منابع مالی برای شهر با فروش آسمان و هزینه‌کرد این درآمدها برای توسعه سازه‌ای، جای خود را به طرح تفصیلی داده و این طرح محور همه تصمیم‌گیری‌ها قرار گرفته است و صدور مجوزهای موردی و دستی و خارج از ضابطه به‌طور عام و خاص متوقف شده و سازمان مدیریت شهری تهران نیز هزینه چنین تصمیم سخت و پردامنه‌ای را تا‌کنون پرداخت کرده، اما از اصول بنیادین خود عدول نکرده است.
در پیوند با این تصمیم، گام دیگر شهرداری، تسری یافتن نگاه اجتماعی در ابعاد مختلف مدیریت شهری در تهران بوده است.
از این منظر معاونت امور فرهنگی و اجتماعی تلاش کرده است تا با تشریک مساعی همه معاونت‌ها و سازمان‌های دیگر شهرداری تهران و با جدیتی که شهردار محترم در این موضوع به خرج داده‌اند، همراهی و همدلی لازم را برای تسری نگاه جامعه‌محور در سطوح مختلف مدیریت شهری به‌کار ببندد و این تغییر در فرهنگ مدیریتی و تصمیم‌سازی در شهرداری تهران به وجود آید. نگاه جامعه‌محور در عمل، منافع شهروندان تهرانی را به‌عنوان ذینفع کلیدی همه پروژه‌های شهر وارد چرخه تصمیم‌گیری می‌کند و این‌بار فقط شهرداری و پیمانکاران بخش خصوصی نیستند که برای زیر و بم شهر تصمیم می‌گیرند و پیوست اجتماعی براساس خواست واقعی مردمی که از پروژه‌های شهری متأثر می‌شوند در دستور کار قرار گرفته است. تهران در آستانه قرن جدید با چنین نگاهی اداره شده است. بودجه شهر با چنین نگاهی بسته می‌شود، تصمیم‌گیری برای پروژه‌های بزرگ با چنین نگاهی انجام می‌شود و شهرداری تلاش می‌کند تا تغییر تقویمی مقدمه‌ای برای تغییرات گسترده‌تر شود. امروز با جرأت می‌توان مدعی شد که شهرداری عزمش را برای بازگرداندن شهر به مردم جزم کرده است. شهر زیست‌پذیر، شهردوستدار کودک و سالمند و معلولان، شهر امن زنان و ده‌ها صفت دیگری که باید یک شهر واقعی داشته باشد، حالا به پروژه‌ها و برنامه‌هایی پردامنه درون شهر تبدیل شده‌اند. طی این مسیر جدید برای تهران برخلاف گذشته با تصمیم در بالا محقق نمی‌شود. اگر تا امروز اراده و خواست مدیریتی و برنامه‌های توسعه سازه‌محور آینده شهر را ساخته‌اند، تهران۱۴۰۰ با ریل‌گذاری 2 سال اخیر شهرداری، شهری است که همه باید در ساخت و توسعه آن نقش داشته باشند و این «همه» در قالب سازوکارهای مدنی و سازمانی باید خود را پیدا کنند و مدیریت شهری نیز آنها را به رسمیت بشناسد. انتخابات شورایاری‌ها با همه مشکلات حقوقی برسر راه شهرداری تهران به‌عنوان نمودی از حضور مؤثر مردم سال گذشته برگزار شد. باز طراحی سراهای محله به‌عنوان بستری پایدار برای اجتماعات محله‌ای، راه‌اندازی دفاتر توسعه محله‌ای با هدف مشارکت‌گیری از مردم برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای خرد و کلان از دیگر تلاش‌های شهرداری برای ساماندهی مشارکت مردم در تهران در آستانه قرن جدید است. تهران۱۴۰۰ که عنوان یک طرح بزرگ با محوریت رویکرد فرهنگی و اجتماعی در شهر است، همین هدف کلیدی را دنبال می‌کند؛ بازگرداندن مردم به شهر و بازگرداندن شهر به مردم؛ 2فرایند موازی که هم‌افزایی زیادی با هم دارند. طرح بزرگ تهران۱۴۰۰ نیز اهدافی برای برآوردن این خواسته مهم دارد. احیای مفهوم شهروندی، عدالت در ارائه خدمات اجتماعی به مردم تهران، تقویت حیات اجتماعی در شهر، افزایش زیست‌پذیری تهران و در نهایت ارتقای همبستگی اجتماعی، همگی در کنار هم به‌دنبال مردمی‌تر کردن شهر و همگانی کردن آن هستند؛ تلاش‌هایی که از سازمان شهرداری آغاز شده و بدون حضور و مشارکت مؤثر مردم تهران بی‌ثمر خواهد ماند. برای ساخت تهران در سده پیش‌رو این‌بار نوبت مردم است که برای امروز و فردای شهر تصمیم بگیرند.
در همینه زمینه :
