رضا کرمیمحمدی- رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران
زلزله بهتنهایی یک بحران یا سانحه نیست بلکه عوامل متعددی همانند کالبد محیطی و شکل شهر و نیز سایر عوامل اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی هستند که میتوانند هنگام وقوع زلزله خسارات را ایجاد یا شدت آنها را دوچندان کنند. در این میان، ایجاد «سامانه یکپارچه مدیریت ریسک و حوادث» یک ضرورت مهم برای کاهش بلایا است اما بر کسی پوشیده نیست که از حرف تا عمل دستیابی به چنین سامانه نجاتبخشی در گرو کاهش تمرکزگرایی دولت بر حوزه شهری و ایجاد مدیریت یکپارچهای است.
تجربههایی همانند آتشسوزی پلاسکو و مواردی از این قبیل نشان میدهد نگاه به افزایش تابآوری شهر تهران، همواره موقت و دورهای بوده است. فقدان این نوع مدیریت خردمندانه در کشور ما به نگاه تمرکزگرایانه دولت نسبت به حوزههای مختلف برمیگردد؛ بهگونهای که گاه در اصلاح یا تصویب قوانین شاهد هستیم که بهجای برونسپاری وظایف محلی و کاهش تمرکزگرایی، بهصورت برعکس عمل کرده است.
نمونه بارز نگاه انحصارطلبانه، تصویب قانون جدید مدیریت بحران است که در آن به جای ارائه اختیارات به شهرداریها برای حوزه بحران با بهانه ارتقای ساختاری، مسئولیت اداره بحران در شهرها را به وزیر کشور داده است. اینگونه است که دولت با تعدد مسئولیتها مواجه میشود و نمیتواند به وظایف اصلی خود همانند تصویب آییننامه اجرایی قانون جدید مدیریت بحران و تشکیل شورایعالی مدیریت بحران رسیدگی کند. این در حالی است که براساس قانون، دولت برای رسیدگی به این امر مهم 6ماه فرصت داشت و اکنون بیش از یک سال از مدتزمان قانونی آن گذشته است. تعدد مسئولیتهای دولت باعث شده است که حوزه مهمی همانند بحران نادیده گرفته شود اما شاید هنوز فرصت برای جبران باقی باشد. تلاشهای متعدد «سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران» در حوزههای مختلف آموزش، مقابله و پیشگیری منجر به ارائه و اجرای طرحهای متعدد آموزشی ازجمله طرح «مدرسه آماده» و ایجاد «خانههای دوام و ایمنی» شده است. آیا تمام این تلاشها در نبود پاسخگویی قانونی سایر دستگاهها و سازمانهای اثرگذار در حوزه بحران و هماهنگی و یکپارچگی در این حوزه، میتواند منشأ اثر باشد؟ پاسخ به این سؤال مبهم است.
مدیران و مسئولان در حوزه بحران باید بدانند آنچه کارشناسان امروز برای شهری همانند تهران توصیه میکنند، یک نسخه است نه نوشدارو پس از مرگ سهراب. ازاینرو باید توصیهها را به کار بست و در ابعاد مختلف شهری، اقتصادی و اجتماعی از همین امروز آستین همت را بالا زد تا در آینده شاهد روزی در تقویم کشورمان بهعنوان تاریخ ویرانی یک شهر نباشیم.
مدیریت یکپارچه؛ نسخه طلایی تابآوری تهران
در همینه زمینه :