رونمایی از تورم 35درصدی
نگاهی به دخل و خرج خانوار ایرانی در سال 1373
علی عمادی
فقط ایران در دوران اشغال متفقین در سالهای 1320 تا 22 تورمی بیش از این را تجربه کرده بود. در سال73 نرخ تورم با نزدیک به 10واحد افزایش به رقم بیسابقه 35.2درصد رسید. با این حال این تورم برخلاف سالهای پایانی این سده توأم با رکود نبود؛ در سال73 شاخص کل سهام با رشد 72.1درصدی نسبت به سال قبل خود معادل 694.4 بود. متوسط قیمت دلار در بازار غیررسمی با 45.9درصد افزایش بیش از 263تومان معامله میشد. اما بازهم بازار طلا و سکه بود که مانند سال قبل، از دیگر بازارها پیش افتاد؛ سکه تمام بهار آزادی با 84درصد افزایش، بهطور میانگین حدود 30هزار و 353تومان قیمت داشت. مسکن در آن سال در کشور نسبت به سال قبل خود، 19درصد افزایش قیمت یافت. هرمترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در کشور، بهطور میانگین 26هزار و 800تومان ارزش داشت. پس از تهران، رشت با 38درصد رشد، صاحب گرانترین متوسط قیمت آپارتمان با رقمی معادل 38هزار و 300تومان برای هر مترمربع بود. ارزانترین متوسط قیمت هم بین شهرهای منتخب کشور برای زنجان، همدان و اراک رقم خورد که بهترتیب 19.2هزار تومان، 19.7هزار تومان و 19.8هزار تومان برای هر مترمربع واحد مسکونی قیمت داشتند. متوسط قیمت آپارتمان در سال73 نسبت به سال قبل خود در همه شهرهای منتخب افزایش قیمت داشت. در مشهد هرمترمربع آپارتمان مسکونی با بیش از 42درصد افزایش معادل 25هزار و 800تومان بود اما در تهران متوسط قیمت، اندکی بیش از 15درصد افزایش نشان میداد.
متوسط قیمت یک مترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در تهران 59هزار و 500تومان بود؛ یعنی با کمتر از 3میلیون تومان میشد واحدی نقلی در مناطق میانی یا پایین شهر خرید؛ آن هم در شرایطی که بخش عمدهای از آن با وام مسکن قابل پرداخت بود. بیشترین متوسط در منطقه یک و 3بهترتیب 109هزار و 300تومان و 107هزار و 100تومان و کمترین در منطقه 18بالغ بر 34هزار و 200تومان قیمت داشت. متوسط قیمت در همه مناطق در این سال افزایش نشان میداد و منطقه 4بیش از دیگر مناطق، متوسط قیمت آپارتمان در این منطقه با 41درصد افزایش، بیش از 55هزار تومان برای هرمترمربع آپارتمان بود. متوسط اجارهبهای یکمترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در تهران با 22درصد افزایش به مرز 300تومان رسید؛ یعنی در آن سال برای یک واحد 100متری، بهطور متوسط ماهانه 29هزار و 950تومان درماه (بدون ودیعه) اجاره پرداخت میشد. بیشترین اجارهبها با 34درصد افزایش نسبت به سال قبل مربوط به منطقه 3با مترمربعی 495تومان بود و کمترین، منطقه19 با هر مترمربع 201تومان که 18درصد افزایش نسبت به سال 72داشت. پس از منطقه 3بیشترین رقم متوسط اجارهبها بهترتیب به مناطق 6، یک و 7تعلق داشت که بین 385تا 400تومان برای هرمترمربع اجارهبها دریافت میشد. در سال 73حقوقها 30درصد افزایش یافت و حداقل دستمزد بالغ بر 11هزار و 682تومان بود. متوسط هزینه در این سال برای هرماه 67هزار و 819تومان بود، درحالیکه خانوار ایرانی بهطور میانگین در هرماه 54هزار و 204تومان درآمد داشت. شکاف میان درآمد و هزینه خانوار در این سال به بیش از 25درصد رسید. در مقایسه با سال 72، بیشترین افزایش هزینه خانوار با 60درصد مربوط به ارتباطات است که در آن واگذاری تلفنهمراه به مردم آغاز شد.
کمترین افزایش هزینه هم به تفریح و سرگرمی اختصاص داشت که نشانه حذف و کاهش این قلم از مجموع سبد هزینه خانوار در آن سال باتوجه به شرایط اقتصادی بود. متوسط مقدار مصرف سالانه برنج خانوارهای ایرانی در این سال کاهشی چشمگیر داشت و در عوض مصرف انواع نان بالا رفت که حکایت از وضعیت سفره ایرانیان داشت؛ 12درصد مصرف برنج کاهش یافت و 2درصد مصرف نان بالا رفت. گوشت گوسفندی در این سال 608تومان برای هرکیلوگرم قیمت داشت.