جشن میلاد مسیح‌ع در ایران

مسیحیان ایران شامل 2گروه اصلی ارامنه و آشوری‌ها هستند که با بیش از 150هزار نفر جمعیت در مجلس 3نماینده دارند؛ نماینده مسیحیان ارمنی شمال با رأی شهروندان مسیحی ایرانی در تهران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، خراسان، زنجان، سمنان، قزوین، قم، کردستان، کرمانشاه، گلستان، گیلان، مازندران، مرکزی و همدان انتخاب می‌شود. نماینده مسیحیان ارمنی جنوب با رأی شهروندان ارمنی ساکن در اصفهان، یزد، خوزستان، فارس، کرمان، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد روانه مجلس می‌شود و نماینده دیگر مسیحیان ایران در مجلس نیز منتخب شهروندان مسیحی کلدانی و آشوری است. تفاوت اصلی ارامنه و آشوریان بر سر قومیت آنهاست. آشوریان در اصل از قوم آشور (یا آسور) هستند که در میان رود دجله و کوهستان‌های مجاور آن زندگی می‌کردند، اما ارامنه در اصل قومی هند و اروپایی ساکن ارمنستان هستند که بخشی از این قوم در گذشته‌های دور به ایران مهاجرت کردند و امروز اکثریت مسیحیان ایران را تشکیل می‌دهند. بیشتر مسیحیان در کشورهای مختلف عید کریسمس را در 25دسامبر هر سال جشن می‌گیرند. آشوری‌های ایران هم که کاتولیک هستند در این تاریخ جشن می‌گیرند، اما برخی از شاخه‌های مسیحیان ازجمله ارمنی‌های ایران عید کریسمس را در روز ششم ژانویه برگزار می‌کنند. دلیل این تفاوت به اختلاف نظر شاخه‌های مختلف مسیحیان بر سر تاریخ ولادت حضرت عیسی(ع) برمی‌گردد. برخی از محققان تاریخی معتقدند روز ۲۵دسامبر که به‌عنوان روز تولد مسیح در میان ارمنی‌ها جشن گرفته می‌شود، برگرفته از جشن یلدای ایرانی است که نماد پایان دوران تاریکی و ورود به جهان مهر و روشنایی قلمداد می‌شود. همچنین غذای عید کریسمس ارمنی‌های ایران هم با غذای کریسمس مسیحیان دیگر متفاوت است. غذای ارمنی در شب کریسمس (ششم ژانویه) نه بوقلمون، بلکه برنج و کوکوسبزی و ماهی است که برخی از آنها این تفاوت در غذا را متأثر از فرهنگ و سنت ایرانی می‌دانند. علاوه بر این ارامنه ایرانی دلمه و گاتا هم به مناسبت جشن کریسمس می‌پزند. «مارینا دانغیان» استاد دانشگاه و یک ارمنی ساکن تبریز معتقد است ارامنه ایران در این ایام ترکیبی از سنت‌های ایرانی - ارمنی و مسیحی را برجای می‌گذارند. کشیش «داریاوش عزیزیان» سرپرست کلیسای شرق آشور ارومیه اما توضیح می‌دهد که مسیحیان آشوری از 25روز مانده به میلاد مسیح روزه‌ پرهیز می‌گیرند و پس از فرا رسیدن 25دسامبر روزه خود را به پایان می‌رسانند و در کلیسا مراسم عشای ربانی را به جای می‌آورند. نکته قابل توجه در میان آشوری‌ها سال نوست. هرچند سال نوی میلادی در سراسر جهان سال نوی رسمی می‌شود، اما آشوری‌ها‌ماه نیسان همزمان با 13فروردین را آغاز سال آشوری می‌دانند و سنت‌های آن را مانند سیزده‌به‌در برگزار می‌کنند.