جهان‌نما
ناکامی مسلمانان چین در لاهه
تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری برای عدم‌تحقیق درباره سرکوب مسلمانان سین‌کیانگ در چین با خشم فعالان حقوق بشر مواجه شده است
دیوان بین‌المللی کیفری با وجود درخواست‌های گسترده، از تحقیق درباره سرکوب مسلمانان اویغور توسط دولت چین سرباز زده و اعلام کرده که فعلا به این پرونده رسیدگی نمی‌کند.
به گزارش نیویورک‌تایمز، این تصمیم دادگاه در لاهه ضربه سنگینی به امیدهای فعالان حقوق بشری زده که امیدوار بودند چین به‌خاطر رفتارهای ناقض حقوق مسلمانان، مسئول شناخته شود. دادستان‌های لاهه گفته‌اند که فعلا دراین‌باره تحقیق نمی‌کنند. چین به‌خاطر رفتارهایش با مسلمانان اویغور در سین‌کیانگ، به نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت متهم شده است. دلیل انصراف لاهه از این تحقیق این است که چین عضو دادگاه نیست.
اویغورهای تبعیدی برای ماه‌ها از دادگاه خواسته‌‌اند تا درباره سیاست‌های سرکوبگرانه چین علیه اقلیت‌های مسلمان تحقیق کند. این نخستین‌بار است که فعالان حقوق بشر اویغور تلاش می‌کنند از قدرت دادگاه‌های بین‌المللی برای مسئول شناختن و مجازات مقامات چینی استفاده کنند. آنها دولت چین را متهم می‌کنند که برنامه‌ای برای شکنجه، عقیم‌سازی اجباری و نظارت گسترده بر مسلمانان به راه انداخته است.
چین به‌خاطر برخوردهای خشن با اقلیت مسلمان در این کشور، که بخشی از آن احداث کمپ‌های عقیدتی در منطقه غربی سین‌کیانگ است با سرزنش جهانی مواجه است. مقام‌های دولتی در پکن اما اتهام‌ها درباره شست‌وشوی مغزی ساکنان این کمپ‌ها را رد کرده و گفته‌اند که آنها در واقع کمپ‌های آموزش شغلی هستند و هدف از احداث آنها مقابله با بنیادگرایی مذهبی و تروریسم است. چین درحالی این ادعا را کرده که مدارک زیادی علیه این روایت وجود دارد.
اویغورهای زیادی بعد از اعلام دیوان گفته‌اند که از این تصمیم ناامید شده‌اند. آنها گفته‌اند که با رهبران دنیا لابی خواهند کرد تا چین تنبیه شود. فاطمه عبدالغفار، شاعر و فعال اویغور که در استرالیا زندگی می‌کند گفته است: «دیوان تنها برای یک دلیل ایجاد شده است: مقابله با وحشتناک‌ترین جرایم بین‌المللی. قساوت‌های رژیم چین علیه اویغورها به شماره نمی‌آید.»
شکایت علیه چین توسط 2گروه تبعیدی اویغور، یعنی دولت تبعیدی ترکستان شرقی و جنبش بیداری ملی ترکستان شرقی در لاهه ثبت شده است. وکلای گروه‌های اویغور گفته‌اند همچنان امیدوارند که دادگاه بعداز دریافت شواهد جدید، تحقیقاتش را شروع کند. رادنی دیکسون، وکیل ارشد اویغورها گفته است: «ما به دادگاه توضیح داده‌ایم که به‌خاطر همه‌گیری کرونا با محدودیت‌هایی مواجه بوده‌ایم. امیدواریم شواهد جدید در آینده نزدیک به دادگاه ارائه شود.»
وکلای پرونده همچنین گفته‌اند که دادستان دادگاه، تحت فشار زمان بوده چون دوره او به‌زودی به پایان می‌رسد و او باید از فعالیت خود به مجمع سالانه گزارش بدهد. قرار است یک دادستان جدید در هفته‌های پیش رو منصوب شود. فعالان حقوق بشر گفته‌اند که تلاش‌هایشان برای مسئول شناخته‌شدن دولت چین در مسئله سرکوب مسلمانان ادامه خواهند داد. سوفی ریچادرسون، مدیر بخش چین در سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفته است که این تصمیم دادگاه به این معنا نیست که سرکوب مسلمانان روی نداده است. او گفته است: «واقعیت این است: دولت چین در مقیاسی بزرگ حقوق بشر را در سین‌کیانگ نقض می‌کند و افرادی که در این مسئله دخیل هستند باید حساب پس بدهند.»
کار اجباری؛ پرده جدید سرکوب مسلمانان
انتشار یک گزارش جدید درباره سرکوب مسلمانان سین‌کیانگ در غرب چین، پرده از کار اجباری بیش از نیم‌میلیون مسلمان اویغور برداشته است. این گزارش توسط اندیشکده مرکز سیاست‌های جهانی که در واشنگتن مستقر است منتشر شده است. این گزارش، از اسناد دولتی چین که در دسترس بوده استفاده کرده است. براساس این گزارش، دولت چین ۵۱۷هزار مسلمان را مجبور کرده در مزارع پنبه کار کنند.
آدریان زنز، یکی از فعالان حقوق اویغورها که دنیا را با سرکوب آنها آشنا کرده، نقش کلیدی در تهیه این گزارش داشته است. او درباره این گزارش جدید به فرانس24 گفته است: «ما شواهدی از اسناد دولتی در سال2018 داریم که نشان می‌دهد بیش از نیم‌میلیون اویغور در طرحی که چن کوانگو دبیر حزب در سین‌کیانگ مجری آن بوده جابه‌جا شده‌اند. کوانگو همان کسی است که دولت پلیسی در این ایالت ایجاد کرده و کمپ‌های نگهداری مسلمانان را احداث کرده است.»
زنز گفته است دولت چین به این نتیجه رسیده که باید این مسلمانان را مشغول نگه دارد و به همین‌خاطر آنها را به‌کار می‌گیرد. زنز گفته است: «کودکان از والدینشان جدا می‌شوند و در مدارس شبانه‌روزی نگهداری می‌شوند؛ والدین هم به‌صورت تمام‌وقت در مزارع پنبه مشغول به‌کار می‌شوند چون در این صورت وقت پیدا نمی‌کنند که به مسجد بروند و یا به فعالیت‌های سنتی مذهبی خود برسند.»
براساس این گزارش، حدود ۷۰هزار کارمند دولتی پیش از شروع فصل پنبه‌چینی به روستاهای اویغورها می‌روند و از ساکنان ثبت‌نام می‌کنند. در بسیاری موارد چون جوانترها در زندان و کمپ‌ها هستند، افراد مسن برای کار اجباری به مزارع فرستاده می‌شوند. زنز درباره کشفیات این گزارش گفته است: «این یافته‌ها می‌تواند بازی را عوض کند. هرکسی به اخلاقیات در شغلش اهمیت می‌دهد باید به قطع سرمایه‌گذاری‌هایش در چین فکر کند.»
