مردِ عمران

 حمیدرضا محمدی 

وقتی پنج‌ماه و پنج‌روز پس از پیروزی انقلاب، فرمان تشکیل جهاد سازندگی صادر شد، شهید بهشتی اداره‌گر اصلی آن شد. نهادی که با شعار فراهم آوردن نهضتی همه‌جانبه برای مبارزه با فقر و محرومیت و توسعه و عمران روستایی به‌وجود آمد.
اما هفتم آذر1362، طی طرحی و با تأیید مجلس، به وزارتخانه جهاد سازندگی تبدیل شد و نخستین وزیر آن، در دولت‌های میرحسین موسوی، بیژن نامدار زنگنه  بود که اول اسفندِ همان سال از مجلس اول رأی اعتماد گرفت و تا 29شهریور 1367بر سرِ کار بود.
اما مذاکرات مجلس در روز رأی اعتمادِ او جالب توجه است. نخست‌وزیر، «برادرمان آقای مهندس زنگنه» را کسی معرفی می‌کند که «جهاد را به‌خوبی می‌شناسد و جهاد هم ایشان را به‌خوبی می‌شناسد، یعنی یک شناخت دوطرفه است... ایشان فردی است که صمیمیت خودش را در جهاد به‌خوبی نشان داده و آن روابط ظریفی که در جهاد حاکم است و براساس آن این جهاد و این نهاد عزیز شکل گرفته به‌خوبی آشنا است.»
مرتضی فهیم کرمانی، نماینده کرمان، در مقام مخالفت، بر این اعتقاد بود، «کسی‌که می‌خواهد متصدی پست وزارت شود باید در مرحله اول به ارگان‌های دولتی معتقد باشد... و بنده این شرط و این صفت را در ایشان نمی‌بینم.» و اما حسین هراتی، نماینده سبزوار، از «حُسن سابقه و تعهد و ایمان» و همچنین «کاردانی و تخصص و توانایی مدیریتِ» او گفت و اینکه «برادرانی که بعد از پیروزی انقلاب با ایشان چه در دانشگاه کار، چه در وزارت ارشاد اسلامی و چه در جهاد سازندگی همکاری داشتند، به تعهد و ایمان ایشان سخت معترف هستند.»
زنگنه اما با دست پر آمده بود و یکی از برنامه‌هایش، «مسئله صنایع روستایی و صنایع جنبی و تبدیلی» بود تا اشتغال در روستاها رونق بگیرد و این مورد، جز «راه» و «مسئله آب لوله‌کشی روستاها» و «تأسیسات عمومی خدماتی روستاها» بود که ایجاد آنها در دوره او رونق بسیار گرفت.