ریزش پل کمالوند تلنگری به پروژه های راکد

مریم سرخوش- خبر‌نگار

منابع مالی را باید متهم ردیف اول پروژه‌های نیمه تمام لرستان نامید! چه آنهایی که تکمیل نمی‌شوند و چه آنهایی که عمر بهسازی‌شان بعد از بازگشایی مجدد، چند روزه است. ریزش مجدد پل آیت‌الله کمالوند داغ دل‌ پروژه‌های عمرانی لرستان را تازه کرد. پلی که در سیلاب98 به‌طور کامل تخریب شد، اما چند روز پیش بدون تکمیل نهایی و تحویل موقت پیمانکار از سوی شهرداری بازگشایی شد. البته ریزش بخشی از زیرسازی و آسفالت همان بخشی که تکمیل نشده بود، این تصمیم شهرداری را با انتقادات جدی مواجه کرد. منتقدان می‌گویند در دیگر طرح‌های استان هم که مدت‌های مدیدی از کلنگ‌زنی‌شان می‌گذرد، استفاده از مصالح بی‌کیفیت، مشکلات این چنینی را پس از افتتاح رقم خواهد زد. شهرداری خرم‌آباد دلیل این بازگشایی را اصرار مردم برای رهایی از ترافیک عنوان می‌کند. این پل به‌دلیل مسیر تردد بسیاری از صنوف و چندین دانشگاه، قرار داشتن در ورودی خرم‌آباد از سمت بروجرد و سهولت دسترسی مناطق واقع در بلوار ۶۰ متری، اهمیت زیادی برای مردم خرم‌آباد دارد، اما مطالبه 2میلیارد و 700میلیون تومانی پیمانکار از استانداری باعث شده بود که تردد روی آن تا همین چند هفته گذشته میسر نباشد.

مشکل خرم‌آباد فقط پل کمالوند نیست
با انتشار خبر ریزش بخشی از پل کمالوند، صحبت‌های شهردار خرم‌آباد در آخرین گفت‌وگوی اختصاصی‌اش با همشهری برایمان تداعی شد. محمد شریفی‌مقدم در آن گفت‌وگو اعلام کرده بود: «شهرداری خرم‌آباد سال‌هاست که با مشکلات عدیده مالی مواجه است و خلأ مالی - اقتصادی شهرداری موجب ورود پیمانکارانی با کارنامه ضعیف در اجرای پروژه‌ها شده و همین مسئله باعث می‌شود تا طرح‌های شهری یا نیمه‌تمام رها شوند یا پس از بهره‌برداری و گذشت زمان، کیفیت لازم را با وجود هزینه‌های کلان نداشته باشند.»
هر چند که پیمانکار پل کمالوند قرار نبود هزینه‌هایش را از شهرداری بگیرد و استانداری از منابع مالی اعتبارات ملی سیل آن را پرداخت می‌کرد، اما در همین شرایط هم برخی انگشت اتهام را به سمت شهرداری و پیمانکار این طرح نشانه گرفته‌اند و از وجود مشکلات دیگر در سایر پروژه‌های شهری مرکز استان انتقاد می‌کنند.
امیر محبی، ساکن خرم‌آباد می‌گوید: این اتفاقات در خرم‌آباد عادی شده است. پل کمالوند در خبرها پررنگ شده، اما کسی نیست به داد خطرات کمربندی خرم‌آباد برسد که سال‌هاست با وجود نواقص زیاد زیر بار ترافیک است. خود مسئولان هم می‌دانند که این کمربندی خطرناک است؛ از آسفالت و نبود جدا‌کننده وسط و نیوجرسی در شانه جاده تا نبود خط کشی مناسب و روشنایی. شهریار بیرانوند، دیگر شهروند خرم‌آبادی هم به ناتمام ماندن پل ماسور اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد:‌ مشکلات شهری، زیاد است و مردم خسته از تمام نشدن پروژه‌ها. زمانی که پروژه‌ای افتتاح می‌شود آیا بهتر نیست حداقل کیفیت اجرای آن به دقت بررسی شود. چراغ و لامپ‌های پل گپ را تعویض کرده‌اند هنوز چند روز نگذشته چند تا سوخته است. خرم‌رود را هم لایروبی نکرده‌اند و اکنون پر از زباله و خاک است.
سجاد محمدی، مغازه‌دار خرم‌آبادی هم عنوان می‌کند: یک سال تمام در ترافیک ماندیم و از چند روز پیش اجازه تردد صادر شد. اما با یک باران بخشی از پل خراب شد و هیچ نهادی هم مسئولیت این اتفاق را برعهده نمی‌گیرد. اگر پل تکمیل نشده بود چرا اجازه می‌دهند که مردم از آن تردد کنند. اینکه شهرداری عنوان می‌کند به اصرار مردم پل تکمیل نشده را بازگشایی کرده اصلا قابل‌قبول نیست.

شهرداری، تنها در یک زمینه مقصر است
شهردار خرم‌آباد اواخر مهر گذشته از پیشرفت 95درصدی احداث این پل خبر داده و عنوان کرده بود: «از مجموع ۴دستک، ۳دستک پل آیت‌الله کمالوند تکمیل شده و تکمیل آن نیاز به پرداخت بخشی از مبلغ قرارداد به پیمانکار از سوی استانداری دارد.» محمد شریفی‌مقدم همان زمان از صدور مجوز تردد روی این پل با هدف برطرف شدن مشکلات مردم خبر داد، بخش تکمیل نشده پل فروریخت و تصمیم شهرداری با حجم انتقادات مواجه شد. شریفی‌مقدم در این‌باره به همشهری می‌گوید: بخشی از پل ریزش کرده، اما همچنان تأکید می‌کنم که برای تردد در این مسیر مشکلی وجود ندارد. با توجه به شرایط موجود و به‌منظور حفظ سلامت شهروندان تا اطلاع ثانوی این پل بسته شده و به محض تحویل به شهرداری، مردم می‌توانند از آن استفاده کنند. این مسئول درباره زمان تکمیل نهایی طرح تأکید می‌کند: پیمانکار این طرح بخش خصوصی و از استانداری طلبکار است؛ به همین دلیل بخشی از طرح نهایی نشده و حتی به‌صورت موقت هم آن را به ما تحویل نداده بود. اما پروژه زمانبندی دارد و هر زمان به‌طور کامل به ما واگذار شد زیر بار ترافیک می‌رود. پس از آن هم مسئولیت هرگونه مشکلی تا یکسال بعد از زمان تحویل با خود پیمانکار خواهد بود.
شهردار خرم‌آباد درباره صحبت‌های انتقادی سجاد بابایی، معاون عمرانی شورای شهر درباره کیفیت مصالح استفاده شده در پل کمالوند هم توضیح می‌دهد: ما چه کاره هستیم که بخواهیم مصالح تعمیر و ساخت این پل را تامین کنیم. 100درصد اجرای این پروژه با بخش خصوصی بوده و منابع مالی آن هم از محل اعتبارات سیل تامین شده است. تنها این اشتباه را قبول دارم که نباید تا تکمیل نهایی اقدام به بازگشایی می‌کردیم.
این مسئول درباره انتقادات مردمی نسبت به دیگر پروژه‌های شهری هم بیان می‌کند: بعد از یک قرن نرده‌های پل صفوی (گپ) را تعویض کردیم و لوازم استفاده شده برای تعویض چراغ‌های این پل هم از کیفیت بالایی برخوردار است. از بین رفتن روشنایی‌ها به‌دلیل کیفیت پایین را به هیچ وجه تأیید نمی‌کنم و تلاش ما این است که مشکلات شهری را حتی با وجود مشکلات اقتصادی رفع کنیم.

بودجه 1400، مرهم پروژه‌های نیمه تمام لرستان
علاوه بر پروژه‌های شهری، سال‌هاست که 2هزار پروژه لرستان در نبود اعتبار خاک می‌خورند و با وجود 90درصد پیشرفت نه‌تنها به مرحله افتتاح نرسیده‌ که مشکلات زیادی را هم برای ساکنان اطراف همان پروژه ایجاد کرده‌اند. در این میان تکمیل نشدن سه طرح مهم هم همواره مورد انتقاد جدی قرار دارد. راه‌آهن، آزادراه خرم‌آباد- اراک و البته 13سد نیمه کاره. تنها برای تکمیل این سدها 2 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است تا جلوی بسیاری از مشکلات ازجمله سیلاب‌های خسارت‌زا در شهرهای استان و هدررفت آب‌های سطحی آن گرفته شود. لرستانی‌ها اما این بار برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام‌شان چشم به افزایش بودجه استان‌ در لایحه1400 دوخته‌اند که رقمی معادل 1200میلیارد تومان در بخش جاری و عمرانی است. استاندار لرستان در گفت‌وگو با همشهری از تکمیل بیش از 100پروژه استان و محدود شدن پروژه‌های جدید با اعتبارات1400 لرستان خبر می‌دهد و می‌گوید: طرح‌ها و پروژه‌هایی که پیشرفت بالاتری دارند در اولویت تخصیص بودجه قرار گرفته و عملیات تکمیل آنها اجرایی می‌شود.

سیـد‌مـوسی خـادمی مـی‌افزاید:‌ لـرستان پروژه‌های نیمه تمام زیادی دارد و منابع مالی ما محدود. پروژه‌هایی هم که قرار است سال آینده نهایی شود با اعتبارات استانی تامین خواهد شد، اما راه‌آهن، آزادراه و سدهای نیمه کاره، پروژه‌های ملی هستند و نمی‌توان زمانی برای نهایی شدن آنها درنظر گرفت. البته با وجود اینکه آزادراه خرم‌آباد - اراک جزو پروژه های ملی است، اما منابع آن تامین شده و در آینده‌ای نزدیک تکمیل خواهد شد. همچنین اگر اعتبارات مصوب شده‌ سند کمندان تخصیص پیدا کند این طرح ملی هم آبگیری می‌شود. خادمی درباره مشکلات پیرامون پل کمالوند و مطرح شدن واگذاری پروژه‌های لرستان به پیمانکاران ضعیف می گوید:‌ وجود برخی پیمانکار ضعیف یا آنهایی که کارشان را خوب بلد نیستند را رد نمی‌کنم، اما مشکل اصلی این است که منابع و اعتبارات لازم برای همه پروژه‌ها وجود ندارد و بسیاری از پیمانکاران قوی هم به‌دلیل عدم‌دریافت مطالباتشان نمی‌توانند یک طرح را تکمیل کنند. البته واگذاری پروژه به پیمانکار روال قانونی خودش را دارد و سازمان مدیریت آنها را رتبه‌بندی کرده. اینطور نیست که هر پیمانکاری با هر رتبه‌ای در مناقصات و مزایده‌ها شرکت کند. استاندار لرستان در آخر درباره پل آیت‌الله کمالوند می‌گوید: پروژه کمالوند هم هنوز تحویل نشده بود و تصمیم‌گیری برای بازگشایی آن به این دلیل بود که بخش مورد استفاده مردم خللی در تکمیل بخش باقیمانده ایجاد نمی‌کرد، اما با تصمیم شهرداری این پل تا اطلاع ثانوی بسته خواهد بود و ان شاءالله پس از تکمیل در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.