یک بانوی ایرانی
بانو امین اجازه اجتهاد داشت
سیدمحمد حسین محمدی
پای کتابهایش را با عنوان «یک بانوی ایرانی» و «یک بانوی اصفهانی» امضا میکرد. نامش سیده نصرت بیگم امین بود ولی او را با نام بانو امین میشناسند؛ نخستین و شاید مشهورترین زنی که توانسته بود به مرحله اجتهاد برسد و به شکل کتبی اجازه اجتهاد دریافت کند. اجازه اجتهاد او را شیخ عبدالکریم حائری و چندین مجتهد اصفهانی تصدیق کرده بودند.
بانو امین فرزند یکی از تجار اصفهان بود و تحصیلات دینی را در همان اصفهان آغاز کرد. او از محضر فقهای مشهور اصفهان همچون ابوالقاسم دهکردی و میرسیدعلی نجفآبادی بهره برد. با یکی از تجار اصفهان ازدواج کرد. ازدواجی که ثمرهاش 8 فرزند بود ولی جز یکی، هیچکدام عمری به دنیا نداشتند. شدت اهتمام بانو امین بهقدری بود که فوت این فرزندان هیچ تأثیری در تلاشش برای تحصیل و تحقیق نداشت.
از بانو امین آثار متعددی چاپ و منتشر شده است که بیانگر میزان دانش علمی اوست. او در بخشی از کتاب «نفحاتالرحمانیه» که آیتالله جوادی آملی آن را ستوده است چنین مینویسد: «من در این دنیا غریبانه زندگی میکنم و برای خودم معین و مشوقی نمییابم که رفیق من باشد در طریق سیرالیالله. من در زمینه عرفان هیچ استادی نداشتم... از معاصرین دوره من احدی را نیافتم که برایم ممکن باشد برای او کلمهای از آنچه در سر و قلبم وجود داشت را بتوانم اظهار بکنم و نکردم». از این مقدمه و برخی دیگر از آثار او میتوان بهوضوح زمینههای عرفانی را در نگاه او مشاهده کرد. آثار و نوشتههای او ولی منحصر به مسائل عرفانی نبود. کتاب «مخزنالعرفان در تفسیر قرآن» از آثار تفسیری اوست که در 15جلد منتشرشده است که مورد توجه بسیاری از علما و محققین قرارگرفته است. ازجمله کسانی که از مقام علمی بانو امین تجلیل کردهاند میتوان از علامه جعفری، شهید مطهری، آیتالله جوادی آملی و آیتالله خامنهای نام برد.
بانو امین سرانجام در سال1362 در حالی از دنیا رفت که توانست باب تحصیل علوم دینی را برای زنان باز کند. هرچند قرائتی که او از فقه و متون دینی داشت تفاوت چندانی با قرائت رایج در حوزههای علمیه نداشت اما همین فتح باب، ثمرات بسیاری زیادی را با خود به ارمغان آورد.