نگاه
گذرها برای معلولان هموار می‌شود
سیدمناف هاشمی_معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران
معلولیت بخشی از شرایط بشری است که زندگی انسان‌ها در طول تاریخ از آن فارغ نبوده است. در واقع معلولیت همزاد زندگی بشر بوده است؛ اما معلولیت هرگز به‌معنای محرومیت نیست. هیچ انسانی فقط به‌دلیل داشتن نه نقص یا کاستی، بلکه تفاوت‌های جسمی از حقوق انسانی و بشری خود محروم نمی‌شود، بلکه باید حقوق و کرامت شخص دارای معلولیت به‌عنوان شهروندی با ویژگی‌های متفاوت جسمی از سوی همگان پاس داشته شود. افراد دارای معلولیت، جزئی از همین جامعه هستند که در کنار ما زندگی می‌کنند اما برای حضور آنها در جامعه هم باید فرهنگ تکریم از معلولان ایجاد شود و هم زیرساخت لازم، به‌ویژه مناسب‌سازی معابر شهری و دسترسی به امکانات لازم برای حضور مستقل آنها در فضاهای شهری.
بی‌شک یکی از مهم‌ترین مشکلات جامعه معلولان، ناهمواری مسیرهای گذر و تردد و عدم مناسب‌سازی مبلمان و ناوگان شهری است که طی چند سال اخیر مورد توجه بوده ولی هنوز با نقطه مطلوب فاصله بسیار دارد و معلولان در این خصوص با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند. مشاهده معلولی که با تحمل رنج فراوان، کاری به‌دست آورده اما به‌علت موانع فیزیکی قادر به تردد و دسترسی نیست، بسیار غم‌انگیز است. علاوه بر موانع فیزیکی، معلولان با موانع فرهنگی بسیاری در جامعه روبه‌رو هستند ازجمله در مدرسه، مراکز آموزشی، فرهنگی و محل زندگی. توجه به جامعه معلولان و کم‌توانان، از ابتدا مورد توجه مدیریت شهری در دوره فعلی بوده است؛ به‌خصوص که دسته‌ای از این عزیزان، جانبازان گرانقدر دفاع‌مقدس هستند که همگی نسبت به ایشان دین ویژه‌ای داریم. در مناسب‌سازی معابر برای معلولان گام‌های خوبی برداشته‌ایم، هرچند تا وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم. حمل‌ونقل رایگان و با تخفیف‌های ویژه برای معلولان شدید جسمی و حرکتی در سطح تهران، با مقاصد درمانی، آموزشی و شغلی، خدمتی است که اکنون به‌دنبال گسترش و ارتقای کیفی آن هستیم. علاوه بر این مناسب‌سازی مسیر تردد توان‌یابان، از در منزل تا نخستین شریان اصلی، طی سال‌های اخیر صورت گرفته است.
بر این اساس، از مجموع 127ایستگاه موجود در کل خطوط مترو، با وجود فعال بودن بیش از 150آسانسور، برخی از ایستگاه‌هایی که پیش‌تر ساخته شده‌اند به آسانسور مجهز نبوده که اصلاح و مناسب‌سازی آنها و تجهیز گام‌به‌گام آنها به آسانسور در دستور کار قرار دارد و مستمرا انجام می‌شود. البته بیشتر ایستگاه‌ها دارای پله‌برقی هستند و برای کم‌توانان عزیز با مشکلات کمتری مواجهیم. اما تجهیز تمام ایستگاه‌ها به آسانسور نیازمند تامین اعتبار بالایی است که به فوریت نمی‌تواند عملی شود. در راستای مناسب‌سازی گام‌به‌گام ایستگاه‌ها، قرارداد تهیه و نصب 49دستگاه آسانسور منعقد شده و در حال نصب و اجرا در ایستگاه‌هاست. در این راستا تلاش شده تا هیچ ایستگاهی را چنان‌که امکانات مورد نیاز برای تردد معلولان، در آن تدارک دیده نشده، به بهره‌برداری نرسد. به همین‌خاطر، اقدامات لازم برای خطوط متروی 6 و 7 جهت جانمایی آسانسور، پله‌برقی و سایر تجهیزات استاندارد صورت گرفته است. با تدابیر اندیشیده شده، از این پس هیچ ایستگاهی بدون مناسب‌سازی برای تردد معلولان افتتاح نخواهد شد. آنگونه که در ایستگاه متروی برج میلاد با وجود آمادگی برای بهره‌برداری ولی هنوز افتتاح رسمی صورت نگرفته است.
