تمام

سعید مروتی 
 
نوروز 57 که «کوسه جنوب» و «سرسپرده» روی پرده سینماها رفتند، هیچ‎‌‎کس گمان نمی‎‌‎کرد در ماه‎‌‎های پیش رو داستان سینمای فارسی به سر خواهد رسید. هرچند صدای ورشکستگی از سال قبل بلند شده و انواع و اقسام اختلاف‎‌‎ هم میان سینماداران، صاحبان فیلم‎‌‎ها، وزارت فرهنگ و هنر و شهرداری در جریان بود. اختلاف‎‌‎هایی که باعث شد چندباری سینماداران اعتصاب کنند و سینماها چند روزی تعطیل شوند. در اکران آشفته 57 با داستان فرسایشی اعتراض و اعتصاب و در مقطعی اکران نکردن فیلم‎‌‎های ایرانی، در نهایت تنها 17فیلم ایرانی روی پرده آمدند و فیلم‎‌‎های فارسی اغلب شکست خوردند. درحالی‎‌‎که نمایندگان موج نو با استقبال قابل‎‌‎قبولی مواجه شدند. «دایره مینا» پس از 3سال توقیف روی پرده آمد. «مرثیه» نادری و «گزارش» کیارستمی اکران شدند و در تابستان پرهیاهوی57، «سفر سنگ» کیمیایی با مضمونی انقلابی آمد و همخوانی‎‌‎اش با فضای عمومی جامعه آن را به پرفروش‎‌‎ترین فیلم سال تبدیل کرد. فاجعه سینما رکس آبادان، عملا پرونده سینما و نمایش فیلم را در حکومت پهلوی بست. اعتراض‎‌‎ها شدت گرفت و آتش انقلاب شعله‌ور شد. حالا سینماها خودشان کانون التهاب شده بودند. ماجرای سینما رکس، دولت آموزگار را هم سرنگون کرد و دولت شریف امامی که قرار بود دولت آشتی ملی باشد، فاجعه 17شهریور را رقم زد. در میانه این همه اتفاق و ماجرا، سینماها در میانه تعطیلی و فعالیت دست و پا می‎‌‎زدند. «کلاغ» بیضایی آخرین محصول سینمای ایران بود که در رژیم پهلوی روی پرده رفت. کلاغ 10آبان 57 در سینما بلوار اکران شد و 2روز بعد، تهران در آتش انقلابی که شعله‌ور شده بود سوخت. داستان تمام ‎‌‎شده بود و هیچ‎‌‎کس به سینما رفتن فکر نمی‎‌‎کرد. جامعه‎‌‎ای که زخم عمیق فاجعه سینما رکس را بر پیکر داشت، مردمی که ماجرای دست داشتن حکومت در زنده زنده سوختن تماشاگران آبادانی فیلم «گوزن‌ها» را روایت می‎‌‎کردند و سینماهایی که انقلابیون آنها را کنار کافه و کاباره به‎‌‎عنوان مصادیق اشاعه فحشا قرار می‎‌‎دادند و سالن‎‌‎هایی که در شعله‎‌‎های خشم ملت می‎‌‎سوختند، داستان را تمام کرد.