ایران جعبه پاندورا را باز نمی‌کند

 تغییرات سیاسی در آمریکا و تأثیرات آن بر برجام به یکی از موضوعات مهم این روزهای محافل سیاسی و دیپلماتیک ایران و حتی جهان بدل شده است. در آمریکا موضوع شرط و شروط برای برجام مطرح است و در ایران اصل مذاکره، با این حال، سخنگوی وزارت خارجه دیروز در نشست خبری که به‌صورت مجازی داشت، تأکید کرد سیاست خارجی ایران جناحی نیست ضمن اینکه نام فردی که در کاخ سفید مستقر می‌شود، برای ایران اهمیتی ندارد.
سعید خطیب‌زاده درباره اینکه گفته می‌شود جناح اصولگرا در ایران علاقه ندارد که مذاکره بین ایران و بایدن از سوی دولت کنونی انجام شود، گفت: سیاست خارجی امری جناحی نیست و در واقع ما سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را داریم. مثل بسیاری از کشورهای باسابقه در ایران نیز صداهای متعددی وجود دارد و شکوه ایران در چند‌صدایی‌بودن آن است و البته شکوه سیاست خارجی‌مان نیز در تک‌صدایی‌بودن آن است. ما در سیاست خارجی تک‌صدا و واحد عمل می‌کنیم. او با بیان اینکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران امری حاکمیتی است و این سیاست براساس منافع ملی کشور تنظیم و اعلام می‌شود، این را هم گفت که آینده روابط ایران و آمریکا، آینده ساده‌ای نیست، چون آمریکا در طول ۴۰سال گذشته جنایت‌های متعدد و مکرری را علیه ایران انجام داده ‌و لیست این جنایت‌ها طولانی است. او در تشریح این لیست افزود: ازجمله این اقدامات جنایت‌هایی است که آمریکا در همکاری با صدام در جنگ تحمیلی علیه ملت ایران انجام داد و در سال‌های اخیر نیز با تحریم‌ها و جنگ اقتصادی مشکلاتی را برای مردم ایران ازجمله در زمینه دارو و غذا ایجاد کرد که این نیز جنایت بزرگی است. در کنار این جنایت‌ها، دولت آمریکا جنایت‌های خاصی نیز انجام داده است، ازجمله ترور سردار شهید قاسم سلیمانی.
خطیب‌زاده با بیان اینکه لیست این جنایت‌ها کوچک نمی‌شود و ما آن را فراموش نمی‌کنیم، گفت: رژیم فعلی آمریکا بهتر از هر کس دیگری می‌داند که دیگر نمی‌تواند به سیاست شکست‌خورده خود علیه ایران ادامه دهد و ما قبلا نیز گفته‌ایم که ایالات متحده آمریکا اگر می‌خواهد مسیر غلط خود را اصلاح کند، چاره‌ای ندارد که به تعهدات خود به‌عنوان عضوی از جامعه ملل  به این روند بازگردد. البته همانطور که اشاره کردم، ما لیست جنایت‌های آمریکا را فراموش نمی‌کنیم و مطالبات ما از آمریکا در این زمینه سر جای خودش است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سخنان وزیر خارجه آلمان درباره لزوم وارد‌کردن مسائل دیگر به توافق هسته‌ای هم بیان کرد: اینکه نیت برخی طرف‌های برجامی چه باشد، به‌خودشان برمی‌گردد. موضع ما کاملا روشن است. مهم‌ترین اقدامی که آلمان و 3کشور متعهد اروپایی باید انجام دهند، اجرای کامل و بدون شرط برجام است.
خطیب‌زاده با بیان اینکه بیش از 2سال است که این 3کشور ناقض برجام بوده‌اند، یادآور شد: بهتر است آنها برادری خود را اثبات کنند و به اجرای کامل برجام برگردند. برجام مذاکره شده و تمام‌شده است. وی در پاسخ به سؤالی درباره شروط ایران برای بازگشت آمریکا به برجام در زمان ریاست‌جمهوری جو بایدن، گفت: درخصوص بازگشت آمریکا به برجام و مباحثی که در این‌باره مطرح می‌شود، تا دولتی مستقر شود، نمی‌توان اظهارنظر کرد. رفتار دولت آمریکا برای ما مهم است و نه اظهارات آنها و ما با هوشیاری تمامی تحولات را پیگیری می‌کنیم.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه وزیر هم در مصاحبه اخیر مواضع ایران را بیان کردند، ابراز داشت: فشار حداکثری به شکست حداکثری برای آمریکا رسیده و هرکس به کاخ سفید برسد، باید به حقوق ملت ایران احترام بگذارد.
محمد‌جواد ظریف هفته قبل گفته بود اگر آقای بایدن بخواهد تعهدات آمریکا را اجرا کند، ما هم می‌توانیم فورا به تعهدات برجامی خود به‌صورت کامل برگردیم.
وی افزود: ما مخالف مذاکره نبودیم و نیستیم، مذاکره هم در چارچوب‌1+5 امکان‌پذیر است. اگر آمریکا بخواهد عضو برجام شود که ترامپ آن عضویت را از بین برده، ما حاضریم گفت‌وگو کنیم که آمریکا چگونه وارد برجام شود.
در آمریکا هم هنوز مشخص نیست تکلیف نهایی انتخابات چه می‌شود اما قبل از انتخاباتی که اینک جو بایدن پیروز آن اعلام شده، دونالد ترامپ وعده داده بود درصورت پیروزی در یک‌ ماه حتی یک هفته با ایران وارد مذاکره می‌شود. در مقابل جو بایدن هم منتقد خروج آمریکا از برجام بوده و وعده بازگشت به این توافق را داده است البته در 2هفته اخیر نزدیکان جو بایدن اظهارات ضدو‌نقیضی درباره بازگشت آمریکا به برجام داشته‌اند ازجمله وندی شرمن، مذاکره‌کننده سابق آمریکا که گفته مذاکره دوباره بر سر برجام سخت است تا کریس کونز که از او به‌عنوان وزیر خارجه احتمالی دولت بعدی آمریکا یاد می‌شود که به‌عنوان نظر شخصی گفته است بایدن درصورتی به برجام بر‌می‌گردد که زمینه محدود‌شدن برنامه موشکی ایران و فعالیت منطقه‌ای ایران فراهم شود؛ موضوعی که قبلا به‌صورت مفصل‌تر از زبان مایک پمپئو، وزیر خارجه فعلی آمریکا مطرح شده بود اما ایران آن را رد کرد.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا دیروز هم مدعی شد که واشنگتن در راستای صلح در منطقه تلاش می‌‌کند درحالی‌که آنچه تهدید ناشی از ایران خواند را، درنظر دارد.
ظریف پس از اعلام نتایج انتخابات آمریکا در یک مصاحبه که در آمریکای لاتین انجام داد، درباره شرط و شروط احتمالی برای مذاکره گفته بود: ایران اگر قصد داشت درباره برجام دوباره مذاکره کند، 4سال قبل با ترامپ این کار را می‌کرد.
ظریف 3سال قبل درباره مذاکره مجدد بر سر برجام این کار را به باز‌کردن دوباره جعبه پاندورا تشبیه کرده بود؛ جعبه‌ای که در افسانه‌ها منشأ بلا و شوربختی قلمداد و بازشدن آن به‌معنای پخش‌شدن مشکلات در دنیا تعبیر شده است.