چند کامنت درباره حضور کم‌رمق هنرمندان

تبعات نوشتن؛ چه نوشتن، چطور نوشتن و گاهی ننوشتن
صدرا محقق ـ روزنامه‌نگار و فعال توییتر

توییتر فارسی تبدیل به یک فضای کاملا سیاسی و در همه‌‌چیز دوقطبی‌‌ شده است که فعالیت در آن مختصات سخت و نفسگیری دارد. برخلاف اینستاگرام که با یک عکس و حتی بدون هیچ متنی، می‌توان فعالیت مداوم در آن داشت، در توییتر باید با متن اعلام حضور کنید. پست‌کردن متن در یک فضای مطلقا سیاسی و رادیکال اگر منطبق و هم‌راستا با فضا و جو‌ غالب باشد، به‌خصوص وقتی قرار است شما با هویت واقعی خودتان آنجا باشید، حاشیه‌ها و تبعات کاری و غیرکاری زیادی برایتان دارد. اگر هم برخلاف جو غالب حرف و مسائل دیگری را بنویسید با قضاوت و هجمه و حمله دیگر کاربران مواجه می‌شوید که واقعا فرساینده و انرژی‌بر است. 
خلاصه آنکه، فضایی که نوشتن، چه نوشتن، چطور نوشتن و حتی گاهی ننوشتن از یک موضوع خاص برای شما تبعات و حاشیه درست می‌کند، قطعا مطلوب کسانی نیست که می‌خواهند با حاشیه کمتری کار و زندگی کنند. به‌نظرم دلیل بی‌میلی هنرمندان به حضور در توییتر ریشه در این مسائل داشته باشد، به‌خصوص تجربه هنرمندانی که پیش از این در توییتر بوده‌اند و همه حداقل یک‌بار برای توییت‌های‌شان دچار حاشیه شده‌اند (مثلا ترانه علیدوستی، بهرام رادان، رامبد جوان، مهناز افشار و...) هم باعث‌شده دیگران را به ورود به این فضا بی‌میل کند. البته فراموش نکنیم که توییتر تقریبا در همه جای دنیا اصلی‌ترین پلتفرم و شبکه اجتماعی است که در آن قلدری آنلاین یا Cyberbullying  رخ می‌دهد. در توییتر فارسی هم وضعیت همین است، به غیر از این، به‌دلیل فعالیت بسیار پرحجم اکانت‌های سازماندهی‌شده جعلی داخلی و خارجی که پشت هر دو گروه نهادها و سازمان‌های خاص و امنیتی هستند و هر روز هم مشغول نفرت‌پراکنی و انتشار ضداطلاعات disinformation به‌خصوص علیه چهره‌های شناخته‌شده هستند فعالیت در آن واقعا کار سخت و طاقت‌فرسایی شده. توییتر ازجمله شبکه‌های اجتماعی است که شما می‌توانید با خیال راحت در آن اکانت با هویت غیرواقعی بسازید. در جایی مثل اینستاگرام که عکس‌محور است کاربرانش به هر حال عکس خودشان و نزدیکان‌شان را منتشر می‌کنند، در نتیجه غالبا فضای آن طوری است که بیشتر کاربران با عکس و هویت واقعی خود در آن فعالیت ‌می‌کنند. در توییتر اما ماجرا متفاوت است و فضای غالب آن به‌خصوص میان کاربران فارسی‌زبان فعالیت با اسم و هویت‌های غیرواقعی است. وقتی من با هویت واقعی خودم در هر پلتفرمی، محتوایی را منتشر کنم تبعات خوب یا بد آن مستقیما متوجه خودم می‌شود، همین مسئله تا حدی بازدارنده است و جلوی قلدری و فحش و انتشار تعمدی اطلاعات نادرست را می‌گیرد. اما وقتی فعالیت پشت‌اکانتی با هویت جعلی باشد هر کاری راحت است، فحش و حمله و تخریب و... تبعاتش هم متوجه فرد واقعی پشت اکانت نیست. هویت جعلی مثل یک سپر عمل می‌کند. به همین‌خاطر است که در فضای توییتر، زبان تند و سرشار از کلمات رکیک، ضداطلاعات و اخبار جعلی، موضع‌گیری‌های رادیکال و غریب نسبت به همه‌‌چیز بیشتر دیده می‌شود. در چنین فضایی افراد با هویت واقعی به‌خصوص چهره‌های شناخته‌شده مثل سلبریتی‌ها و هنرمندان که بیشتر در معرض قضاوت و حتی حمله و نقد هستند آسیب‌‌پذیرترند و برای حضور در چنین فضایی بی‌میل‌تر.

هنرمند دنبال نمایش است و نه حرف 
مریم طهماسبی ـ فعال توییتر

توییتر فارسی، به درست یا غلط به‌گونه‌ای است که فضای بی‌پرده‌ای دارد. در این فضا، آدم‌ها به‌راحتی به یکدیگر حمله می‌کنند و چیزی که در آن چندان مهم نیست، ظاهر خوب و سبک زندگی خاص است. در توییتر مهم این است که رک و بی‌پرده صحبت شود. کاربر حقیقی توییتر نباید در زندگی‌اش باگ یا ضعفی داشته باشد که از فاش‌شدن آن نگران باشد، چون به طرفه‌العینی مورد حمله قرار گرفته و برچسب می‌خورد. البته هنرمندانی در این فضا بوده‌اند که یا صفحه توییترشان را غیرفعال کرده‌ یا شروع به دفاع از خود کرده‌اند که ماجرا را بدتر کرده است. البته به‌نظر می‌رسد که هنرمندان جدی، اصلا فرصت فعالیت در سوشیال مدیا را ندارند؛ هرچند فعالیت در اینستاگرام راحت است و چندان وقتی از هنرمند نمی‌گیرد. از سویی این فضا را برای هنرمند ایجاد می‌کند که اثرش را به نمایش بگذارد؛ به‌عبارتی عرصه برای نمایش مهیاتر است اما توییتر چنین فضایی ندارد؛ به‌عبارتی هنرمندان خود را کمتر در فضایی قرار می‌دهند که در معرض مستقیم افکار عمومی بوده و مورد انتقادهای رک و بی‌پرده قرار بگیرند. این است که عطای آن را به لقایش می‌بخشند. توییتر در همه جا، فضایی خبری دارد که کلمه‌محور است؛ کوتاه، موجز و رک. کاربر توییتر باید همه‌‌چیزی که می‌خواهد را در عبارت 270حرفی بزند. خب در این فضا نه جایی برای موسیقی وجود دارد، نه عکس و فیلم؛ به‌عبارتی عرصه برای بروز و ظهور هنرمند تنگ است. هنرمند به‌دنبال نمایش است و نه حرف‌زدن. حداقل اغلب چنین است. توییتر مثل ابزاری برای روابط‌عمومی است. در همه دنیا مهم است اما به همین اندازه از آن استفاده می‌شود. هنرمندان دنیا فعالیت‌شان در فیسبوک، اینستاگرام و تیک‌تاک است و گاهی برای ارتباط‌های نیم‌خطی ‌ از توییتر استفاده می‌کنند.