ایثارگران در بودجه 97 - 1

از نکات مهم در بودجه سال 97، حذف بند 5 تبصره 11 قانون بودجه سال 96 در این قانون است. بند 5 تبصره 11 قانون بودجه سال96، فرزندان ایثارگران مشمول ماده 45 قانون خدمت وظیفه عمومی را علاوه بر بهره‌مندی از امتیازات این ماده، از خرید خدمت سربازی با دارا بودن شرط عدم امنیت و انجام خدمت وظیفه عمومی توسط پدر آنان و اعمال تخفیف 50درصدی برابر ردیف اول جدول تخفیفات، برخوردار کرده بود. هر چند این قانون با کوتاهی مسئولان در سال96 اجرایی نشد لکن جای امیدواری بود که با تثبیت آن در قانون بودجه سال97 از این سال اجرایی شود. این موضوع در حالی است که سایر مشمولین این تبصره همچنان از مزایای آن برخوردار هستند.

برابر بند ج تبصره 17 قانون بودجه سال 97، بنیاد شهید و امور ایثارگران مکلف است به جانبازان و آزادگان غیرحالت اشتغال معسر فاقد درآمد که مشمول دریافت حقوق وظیفه نیستند تا زمانی که فاقد شغل و درآمد هستند معادل حداقل حقوق کارکنان دولت کمک معیشت پرداخت کند.

برابر بند هـ تبصره 17 و در راستای اجرای ماده 62 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت2، دولت و بانک مرکزی مکلف به تأمین تسهیلات لازم برای تأمین مسکن یکصدهزار نفر از ایثارگران هستند. ضمنا ایثارگرانی که در سنوات گذشته از تسهیلات ارزان‌قیمت تا سقف 200میلیون ریال بهره‌مند شده و تا پایان سال95 وام خود را تسویه کرده‌اند، می‌توانند به شرط خرید یا ساخت مسکن جدید از تسهیلات مسکن ارزان‌قیمت ایثارگری بهره‌مند شوند.

بر اساس بند ح تبصره 17، بنیاد شهید و امور ایثارگران می‌تواند 400هزار و 500 فقره وام از محل سهمیه‌ سال97 را مجددا به ایثارگرانی که در سنوات قبل، از این تسهیلات استفاده کرده و در حال حاضر در زمینه مسکن دارای مشکلات اساسی و حاد بوده و فاقد مسکن هستند، اختصاص دهد و بدون رعایت سایر ضوابط برای ساخت یا خرید مسکن معرفی کند.  این مصوبه  دست مدیران بنیاد را باز می‌گذارد تا با استفاده از اختیارات قانونی، مشکلات ویژه‌ای که در خصوص مسکن ایثارگران وجود دارد را با درایت رفع کنند.

یکی از مشکلات اساسی در خصوص فرزندان اناث شهید در تبصره 3 ماده واحده قانون حالت اشتغال عدم پیش‌بینی فوت همسران فرزندان دختر شهید برای برقراری مجدد حقوق آنان بود.
در این تبصره صراحتا به فرزندانی اشاره شده بود که مطلقه شده و ضرورت طلاق آنها مورد تأیید بنیاد قرار گرفته باشد. این فرزندان با وجود این دوشرط می‌توانستند مجددا از حقوق شهید برخوردار شوند. غفلت در تصویب این تبصره، سبب شده بود فرزندان اناث شهید که همسر آنان فوت کرده و شدیدا نیازمند برقراری مجدد حقوق بودند، نادیده گرفته شوند و این حقی که برای عموم در قوانین پیش‌بینی شده بود از آنان سلب شود. 

در بند ط تبصره 17 قانون بودجه سال 97، این تبصره اصلاح و فرزندان اناث شهید که همسر آنان فوت کند به آن افزوده شد. از عمده ضعف‌هایی که در قوانین مصوب ایثارگران همواره وجود داشته و با نقد آن و تذکرات لازم هیچگاه اصلاح نشده است، ‌الحاق گروهی از ایثارگران به گروهی دیگر در بهره‌مندی از امتیازات قانونی بدون تعیین مصادیق آن است.  این تجربه ناموفق نیز قبلا در خصوص همسران شهدا در تبصره 2 ماده 24 قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران به شرح زیر آمده است: کلیه همسران شاهد شاغل، همانند همسران جانبازان از کاهش ساعت کاری برخوردار می‌گردند.

غافل از اینکه در قوانین گذشته هیچگاه کاهش ساعت کاری برای همسران جانبازان به تصویب نرسیده است تا این امتیاز به همسران شهدا تسری پیدا کند، به همین دلیل این بند قانونی به یک مصوبه بی‌خاصیت تبدیل شده و ضمانت اجرایی پیدا نکرده است.

یا مصوبه بهره‌مندی فرزندان شهدا از امتیازات و تسهیلات جانبازان 50درصد و بالاتر در قانون برنامه پنجم و قانون برنامه ششم که همواره با مشکلات جدی مواجه بوده و فرزندان شهدا هیچگاه نتوانستند از این دو مصوبه در قوانین برنامه‌های پنجم و ششم به درستی استفاده کنند.