بازگشت امید به جریان اصلاحات

فرزنه آئینی- خبرنگار

هرچند این روزها موج رسانه‌ای رقابت پرحاشیه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و خروج ترامپ از رینگ سیاستگذاری این کشور بر اخبار داخلی کشور فروکش کرده، اما سایه این انتخابات در پی‌ریزی رقابت‌های انتخاباتی1400 در گعده‌های احزاب و فعالان حزبی بجد تأثیر‌گذار شده است.
در لوای روی کار آمدن جو بایدن بر مسند ریاست‌جمهوری آمریکا و زمزمه‌های بازگشت سریع او به برجام، اصلاح‌طلبان که اثرگذاری‌شان در عالم سیاست داخلی را در استمرار قدرت ترامپ ناچیز می‌دیدند، حالا امیدوار‌تر از گذشته شده‌اند؛ گویی روح تازه‌ای به جریان اصلاحات دمیده شده و آنها به استمرار نقش‌آفرینی در عالم سیاست امیدوار و البته مشتاق‌تر از 9‌ماه قبل شده‌اند.
در اسفندماه98 به‌دنبال عدم‌حضور جدی اصلاحات در رقابت‌های یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و تصاحب اکثریت مجلس از سوی اصولگرایان، این جریان از تأثیرگذاری در سیاست داخلی ناامید شده و بیشتر به نظاره‌گر عرصه سیاسی بدل شده بود.
نابسامانی‌های اقتصادی، انفعال دولت در پیگیری بخشی از وعده‌های انتخاباتی‌اش و تأثیر تحریم‌های آمریکا بر معیشت مردم و ناکامی این جریان در حضور مؤثر در انتخابات دوم اسفندماه سال گذشته، فاکتور‌هایی بودند که اصلاح‌طلبان را از عالم سیاست سرخورده کرده و به آسیب‌شناسی درونی واداشته بودند.
بر همین اساس اگرچه هنوز اما و اگر‌های بسیاری از این جریان سیاسی برای حضور در انتخابات خرداد‌ماه1400 به گوش می‌رسد، اما اوج‌گیری گمانه‌زنی‌ها در مورد کاندیداتوری چهره‌های نزدیک به این طیف همچون محمدجواد ظریف، رضا اردکانیان، اسحاق جهانگیری و حتی علی لاریجانی که در بحث مذاکره و برجام با جریان اصلاحات و حداقل اعتدالگرایان همراه و همگام بوده، موید این است که اصلاحات جدی‌تر از گذشته سودای تصاحب پاستور را در سر می‌پروراند؛ چنانچه فعالیت‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان با نظم بیشتری در حال پیگیری است، گعده‌های بیشتری به‌صورت مجازی و دورهمی‌های کوچک برگزار می‌شود و برنامه‌های کوچک و بزرگی برای چکش‌کاری روی میز سیاستگذاران اصلاحات قرار می‌گیرد.

 ورود چراغ‌خاموش مجمع روحانیون مبارز به انتخابات1400
در این میدان از یک‌سو مجمع روحانیون مبارز دومین نشست مجازی-انتخاباتی خود را برگزار و کمیته انتخابات این تشکل، ارزیابی محرمانه‌اش از شرایط انتخابات را ارائه کرده و از سوی دیگر شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هم با حضور احزاب اصلاح‌طلب و براساس گفته‌های آنان در حال تدوین مانیفستی است که اگر به انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم برسد می‌تواند برخی ابهامات پیرامون این جریان سیاسی را رفع کند.
تدوین مانیفست انتخاباتی، موضوعی است که پیش‌تر در نشست مجمع روحانیون هم مورد توجه قرار گرفته و به دستور کار اصلی 2نشست اخیر شورای مرکزی این تشکل بدل شده است.
مجمع روحانیون مبارز که قریب‌به‌اتفاق چهره‌های نامدار و دارای رزومه اصلاح‌طلب را در خود جای داده، هسته اصلی و تأثیر‌گذار جریان اصلاحات است و قریب به 33سال از اعلام موجودیت و اثر‌گذاری رسمی آن در عرصه سیاسی کشور سپری می‌شود. لذا تأکید شورای مرکزی این مجمع بر برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در بستری از آزادی‌های سیاسی و اجتماعی به ‌نحوی که برگزیده آنان و اصلاح‌طلبان بتواند به وعده‌هایی که برای حل مشکلات معیشتی و اقتصادی و آزادی‌های فردی و احیای شعارهای اولیه انقلاب می‌دهد، عمل کند؛ گواه مهم و اساسی در ترغیب این تشکل تأثیرگذار در جریان اصلاحات است.
در همین راستا هم در نشست اخیر شورای مرکزی این تشکل، کمیته انتخاباتی‌اش نقاط مشترک نظرات گروه‌های اصلاح‌طلب را در 3محور ضرورت جلب توجه مردم در سراسر کشور به اهمیت انتخابات ریاست‌جمهوری، بازتعریف رابطه نهاد حاکمیت و اصلاح‌طلبان و تبیین منسجم مجدد تفکر اصلاح‌طلبی خلاصه و تجمیع کرد تا با بررسی ویژه‌تر آنها به نقشه‌ای مشخص برای ورود به کارزار1400 دست یابند.
در میان باید‌ها و شاید‌های انتخاباتی این تشکل اما به‌نظر می‌رسد بازتعریف رابطه نهاد حاکمیت و اصلاح‌طلبان و تببین مجدد تفکر اصلاح‌طلبی، 2چالش اصلی این جریان در انتخابات پیش‌رو باشد؛ چراکه هم تا حدودی سطح ورود و شعارهای این جریان به انتخابات را عیان می‌کند و هم در بازسازی پشتوانه اجتماعی اصلاحات به‌دلیل نقدهایی که در چند‌ماه اخیر به اوج خود رسید مؤثر خواهد بود.

 قوه انتخاباتی اصلاحات  درمحاق
در کنار فعال‌شدن اخیر مجمع روحانیون مبارز، اما شواهد موجود حکایت از آن دارد که شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان که همواره نقش و جایگاه پیش‌برنده و زمینه‌سازی‌ حضور برای اصلاح‌طلبان در انتخابات را داشت، به حاشیه رانده شده و سرنوشت آن به محاق رفته است؛ محاقی که به‌نظر می‌رسد ثمره ناکامی این طیف در انتخابات مجلس یازدهم است. این محاق البته با استعفای رسمی محمدرضا عارف از ریاست آن و عبدالواحد موسوی لاری از نایب‌رئیسی‌اش و عدم‌ ورود سران اصلاحات به آن تاکنون محسوس‌تر از هر زمان دیگری است و باید منتظر ماند و دید سرنوشت این قوه انتخاباتی اصلاحات چه خواهد شد.