روزگار جوانی جویندگان علم

  محمدمسعود احدی   

دانشجویان از نخستین سال‌های تأسیس دانشگاه همواره به‌عنوان نمادی از تجددخواهی طبقه متوسط جامعه شناخته می‌شدند. با افزایش روزافزون جمعیت دانشجویی در دهه‌های 30الی 50، ادبیات معاصر ایران که سعی در بازتاب خواست‌ها و گرایش‌های فکری دانشجویان داشت، آنها را به‌عنوان شخصیت‌های اصلی بسیاری از داستان‌هایش انتخاب کرد. از میان نویسندگان معاصری که به این کار پرداختند می‌توان به ساعدی، ابراهیمی و دانشور اشاره کرد. در این میان، رسانه‌های دیداری و شنیداری هم به ساخت آثاری درباره دانشجویان پرداختند که «پژواک» به کارگردانی جمشید شاه‌محمدی یکی از آنهاست. شخصیت‌های اصلی این مجموعه تلویزیونی را که در سال 1351ساخته شد، چند دانشجو تشکیل می‌دادند که با هم در یک خانه مشترک زندگی می‌کردند. بیان دغدغه‌های فردی و اجتماعی آنها که هریک نماینده طبقه خاصی از جامعه جوان تحصیل‌کرده ایران بودند و همچنین نمایش مناسبات آنها با یکدیگر، شالوده اصلی داستان‌های این سریال را تشکیل می‌داد. هر قسمت از این مجموعه از دیگری مجزا بود و هربار داستان جدیدی روایت می‌شد. به‌دلیل تعدد نویسندگان، پژواک تم ثابتی نداشت و لحن آن گاهی طنزآمیز و گاهی جدی بود. سریال «روزگار جوانی» به کارگردانی شاپور قریب و اصغر توسلی که اصغر فرهادی هم در تیم نویسندگان آن بود و در دهه 70پخش شد، شباهت زیادی به این مجموعه داشت. از بازیگران ثابت پژواک می‌توان به خسرو دستگیر و رامین فرزاد و از بازیگران میهمان آن می‌توان به فرزانه تأییدی اشاره کرد.