پیک جدید کرونا؛ شدید، پرشتاب و سخت

در دویست‌وپنجاه‌ونهمین روز از شیوع رسمی کرونا در ایران، آمار فوتی‌ها به 36هزارو579نفر رسیده و با ادامه روند مرگ روزانه بیش از 400نفر، تنها یک روز و نیم با عدد 37هزار مرگ بر اثر کرونا فاصله داریم. اول فروردین آمار ابتلای روزانه، یک‌هزار و 237نفر و فوتی‌ها 149نفر بود. حالا اما پس از گذشت 7‌ماه و نیم، آخرین آمار فوتی‌ها 419نفر است و مبتلایان 8هزارو452نفر؛ یعنی در 230روز، نزدیک به 3برابر در آمار فوتی‌ها و 7برابر در آمار ابتلا افزایش داشتیم. تحلیل آمارها نشان می‌دهد هم‌اکنون از میان حدود 8500مبتلای روزانه، 5درصد جانشان را از دست می‌دهند. حالا اگر تعداد فوتی‌ها به 600نفر در روز برسد، تعداد مبتلایان در یک شبانه‌روز به بالای 12هزار نفر خواهد رسید.
آمارهای رسمی تنها به مراجعه به بیمارستان محدود می‌شود و ده‌ها هزار نفر برای تست کرونا به آزمایشگاه‌ها مراجعه می‌کنند که آمارشان در فهرست رسمی وزارت بهداشت ثبت نمی‌شود. بسیاری از رسانه‌ها، این روزها را روزهای سیاه کرونا نامگذاری کرده‌اند و گواه آن اعلامیه‌های ترحیم بر سردر خانه‌های بسیاری از شهروندان در کوچه و پس‌کوچه‌های شهرهاست. حسین قناعتی، رئیس سابق اتاق فکر ستاد مقابله با کرونای تهران و دبیر اتاق فکر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، می‌گوید چند‌ماه پیش، رسیدن به آمار روزانه 600مرگ را پیش‌بینی کرده بودیم و حالا فاصله چندانی با این رقم وجود ندارد. به گفته او، با وضعیتی که در مدیریت شیوع ویروس در کشور در پیش گرفته شده تا چند هفته دیگر به این عدد خواهیم رسید. اما این تنها خبر نگران‌کننده قناعتی نیست. او می‌گوید: ترسناک‌تر از این عدد، چندبرابرشدن آمار فوتی‌های روزانه است که با ادامه روش‌های فعلی، بعید نیست که به آن برسیم. قناعتی می‌گوید ما بی‌دلیل به کرونا باختیم، برای حل هر موضوعی باید ابتدا آن را شناخت، تا درست عمل کرد. در اردیبهشت که آمار شیوع کرونا کمی مدیریت شده بود، یکی از مسئولان پشت تریبون رفت و گفت که ما در مدیریت کرونا دنیا را شگفت‌زده می‌کنیم. این همان شگفت‌زدگی دنیاست؟» رئیس سابق اتاق فکر ستاد مقابله با کرونای تهران معتقد است برای موفقیت در هر برنامه‌ای باید طراحی، اجرا و ارزشیابی‌های مکرر انجام شود؛ درحالی‌که چنین اتفاقی برای مدیریت شیوع کرونا نیفتاد: «کرونا درمان‌محور نیست، اما ما مدت‌ها زمان‌مان را برای درمان آن صرف کردیم. بعضی‌ها برای نجات بیمارانشان تا 500میلیون تومان هم هزینه کردند تا داروی رمدسیویر تهیه کنند، اما حالا دنیا ثابت کرده که تفاوت زیادی میان بیماری که دارو می‌گیرد و آن که نمی‌گیرد وجود ندارد؛ بنابراین باید بر روش‌های پیشگیرانه تمرکز کرد.» به‌گفته قناعتی، کنترل کرونا کار پیچیده‌ای نیست، استفاده از ماسک، رعایت پروتکل‌ها و فاصله‌گذاری اجتماعی و قرنطینه کامل و هوشمند می‌تواند از ابتلای بیشتر جلوگیری کند.
برای اجرای دستورالعمل‌ها نباید به مردم التماس کرد، باید قانون گذاشت و از نیروی نظامی و انتظامی برای اجرای آن استفاده کرد و برای متخلفان مجازات‌های سنگین درنظر گرفت؛ چراکه انتشار بیماری مصداق قتل است: «آزمایشگاه‌ها شماره تماس افراد مبتلا را در اختیار دارند. مخابرات به‌راحتی می‌تواند تردد این افراد را کنترل کند. باید این اتفاق بیفتد تا از خروج از خانه مبتلایان جلوگیری و با متخلفان برخورد شود.» قناعتی می‌گوید، مسئولانی که در مدیریت کرونا کوتاهی کردند در روز قیامت، مسئول تک‌تک مرگ‌ها خواهند بود. 2روز پیش بود که علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران از بالا رفتن آمار فوتی‌ها و مبتلایان در 3هفته آینده خبر داد و سخنگوی وزارت بهداشت هم بر آن صحه گذاشت.
حالا در این شرایط، زالی می‌گوید باید تهران 2هفته تعطیل شود؛ مطالبه‌ای که چندین هفته است از سوی مسئولان میانی کشور مطرح می‌شود، اما ستاد ملی مقابله با کرونا زیر بارش نمی‌رود، ولی زالی می‌گوید برای تجدید قوای نیروی درمان نیاز به 2هفته تعطیلی در پایتخت است. او اینها را در جلسه‌ای با حضور دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌گوید. به گفته او، هم‌اکنون تهران در پیک سوم بیماری به سر می‌برد و در این پیک، برخلاف 2پیک قبلی، با سرعت بیشتری به اوج بیماری رسیدیم که این موضوع نشان می‌دهد شتاب گرفتاری بیماری در تهران افزایش داشته است. او می‌گوید که در پیک‌های بعدی کرونا، شرایط سخت‌تر خواهد شد: «وجود بیماری‌های تنفسی همراه با آلودگی هوا و تغییرات فصلی سرما، عواملی‌اند که منجر به افزایش بیماری کرونا می‌شوند. همچنین بیماری آنفلوآنزا که معمولا از اواسط آبان‌ماه شروع می‌شود و تا اوایل دی‌ماه موج اول آن ادامه پیدا می‌کند، می‌تواند در افزایش روند کرونا نقش داشته باشد.» هشدارهای فرمانده عملیات ستاد مقابله با کرونای تهران اما با نگرانی‌های رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح‌دانشوری همراه است. پیام طبرسی می‌گوید که حلقه محاصره کرونا تنگ‌تر از همیشه شده است، بیماری در حال چرخش سریع است و به‌نظر می‌رسد تهاجمی و افسارگسیخته شده است. او به ایرنا می‌گوید که ویروس شایع در کشور از نوع اروپایی است که دارای بیماری‌زایی بسیار شدید است. پیش از این، ویروس آسیای جنوب‌شرقی یا ووهان شایع شده بود که میزان انتقال و بیماری‌زایی آن کمتر بوده است، اما در ویروس نوع دوم، افراد خانوادگی یا دسته‌ای و خوشه‌ای مبتلا می‌شوند. همه اینها در شرایطی است که هنوز شواهدی از شروع آنفلوآنزا دیده نشده است.