چراغ‌هایی که خاموش می‌شوند
مدیران تماشاخانه‌های خصوصی خواهان مشخص شدن وضعیت‌شان از سوی وزارت ارشاد هستند
فهیمه پناه‌آذر-روزنامه‌نگار
تعطیلی‌های پی‌درپی سالنهای تئاتری و عدم‌فعالیت گروه‌های نمایشی بعد از ۹ماه، دیگر توانی برای ادامه حیات تماشاخانه‌های خصوصی باقی نگذاشته و بسیاری از سالن‌ها به‌دلیل نبود منابع مالی و عدم حمایت‌ها دست از کار می‌کشند و تعطیل می‌شوند. مرداد‌ماه سال‌جاری بود که داوود نامور، مدیر تماشاخانه نوفل‌لوشاتو اعلام کرد که ۱۶سالن تعطیل و بیش از ۲۰۰نفر که از کارکنان تماشاخانه‌ها بودند؛ بیکار شده‌اند. این در حالی است که با بیشترشدن تعطیلی‌ها و عدم برنامه‌ریزی دقیق حالا دیگر درهای تماشاخانه‌های فعال نیز بسته شده و باید دید دیگر تماشاخانه‌ها تا چه زمان می‌توانند با این بی‌پولی مبارزه کنند.
اعلام تعطیلی تئاتر مستقل تهران از سوی مصطفی کوشکی نشان داد که تماشاخانه‌ها در وضعیت بغرنج و نابسامانی قرار دارند. تئاتر مستقل در این سال‌ها از زمان افتتاح جزو سالنهای پرمخاطب بوده و حالا گردانندگانش تصمیم به تعطیلی گرفته‌اند؛ تعطیلی‌ای که در ماه‌های گذشته دامن دیگر سالنهای نمایشی را گرفته است.
شاهین چگینی، رئیس انجمن تماشاخانه‌داران خصوصی درباره وضعیت امروز سالنهای نمایشی به همشهری می‌گوید: «متأسفانه اوضاع بخش خصوصی اصلا خوب نیست و با اتفاقی که برای تئاتر مستقل افتاد و دوستان باید تا ۲۰روز دیگر سالن خود را تحویل دهند، دیگر مشخص است که هیچ حمایتی وجود ندارد و مابقی سالن‌ها نیز وضعیت‌شان بهتر نیست. به نمایندگی از انجمن، جلساتی با مدیران وزارت ارشاد داشتیم اما به هیچ نتیجه‌ای نرسیده‌ایم و تصمیم بر این است که با معاون هنری یا خود آقای وزیر جلسه‌ای گذاشته شود تا وضعیت تماشاخانه‌دارها مشخص شود.» وی ادامه می‌دهد: «با توجه به مستأجربودن اکثر تماشاخانه‌ها، بدهی‌ها تا به امروز زیادشده و در این جلسه به ما بگویند که اگر قرار نیست اتفاقی بیفتد، تا سنگین‌ترنشدن بدهی‌ها، خودمان سالن‌ها را تحویل بدهیم و تعطیل کنیم. اگر سرنوشت ما هم قرار است مانند تئاتر مستقل باشد، چرا منتظر بمانیم؛ خودمان متفق‌القول سالن‌ها را تعطیل کنیم.»
چگینی اضافه می‌کند: «در ۱۰سال گذشته تماشاخانه‌های خصوصی ثابت کردند که می‌توانند بخش اعظم تئاتر را به دوش بکشند. در این سال‌ها ۷۰درصد اجراها در بخش خصوصی بوده اما امروز بیکار هستیم و هیچ درآمدی نداریم. انتظار بیش از این جایز نیست و پیگیر آن هستیم که تکلیف ما را مشخص کنند.»
به‌نظر می‌رسد تمهیدات مرکز هنرهای نمایشی و اطلاعیه‌هایی که در شماره‌های متوالی در ماه‌های گذشته صادر می‌کرد هیچ دردی را دوا نکرده و تعطیلی‌های بدون برنامه و حامی تیر آخر را به سالنهای نمایشی زده است. تیر‌ماه بود که سالنهای نمایشی فعالیت‌های خود را براساس پروتکل‌های بهداشتی آغاز کردند؛ آغازی که در ماه‌های پیش‌رویش در هر ماه ۲۰ الی ۳۰نمایش را روی صحنه داشت. اما این اجراها با وجود فروش‌های کم نتوانست دردی را دوا و مشکلی را از مشکلات حل کند. در آن زمان بسیاری از صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی معتقد بودند که وقتی تماشاخانه‌ای فعالیت خود را از سر می‌گیرد مالکان و طلبکاران درخواست طلب خود را می‌کنند و این امر باعث می‌شود گرفتاری تماشاخانه‌ها بیشتر شود. وقتی حمایت مالی از تماشاخانه‌ها وجود نداشته باشد ضرر نیز بیشتر می‌شود. همین عامل باز هم باعث کمترشدن فعالیت‌ها شد و با تشدید و گسترش ویروس کرونا، اعلام تعطیلی سالنهای نمایشی به شکل هفتگی؛ عملا تمام درها را بسته و گروه‌های نمایشی و تماشاخانه‌دارها بیشتر سردرگم می‌شوند.
