زینب زینالزاده ـ خبرنگار
ذرات آلاینده، آسمان تهران را تصاحب و هوا را آلوده کردهاند؛ پدیدهای که به گفته کارشناسان، حاصل ماشینیشدن زندگیهاست. اما این تنها دستاورد حاصل از تردد میلیونها خودرو و فعالیت کارخانهها و واحدهای صنعتی نیست؛ چراکه آلودگی صوتی آنها هم چون سوهان روی روح و روان مردم کشیده میشود و آزارشان میدهد. این شرایط برای ساکنان محورهای بزرگراهی وخیمتر است چرا که هر 2 آلودگی را در بالاترین حد لمس میکنند. به گفته حسین شهیدزاده، سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای تهران بیش از 70درصد کاربری مجاور محورهای بزرگراهی، مسکونی هستند و آلودگی صوتی 70تا 80دسیبل در بزرگراهها یعنی عبور از اضطرار. در سالهای اخیر اقداماتی برای کاهش آلودگی صوتی بهویژه در محورهای بزرگراه انجام شده که مهمترین آنها نصب دیوارهای صوتی بوده است؛ دیوارهایی که در حاشیه بزرگراههای حکیم، شهید صیاد شیرازی، خرازی، آزادگان، امام علی(ع)، چمران، یادگار امام، پل ستارخان و صدر، به ارتفاع 6متر قد کشیدهاند، اما به گفته ساکنان کارایی چندانی ندارند؛ بهخصوص در نقاطی که بخشی از دیوارهای صوتی شکسته شده یا به سرقت رفتهاند.
در این میان وحید سرلک، معاون فنی و مهندسی سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری در برابر این گفته مردم میگوید: «دیوارهای صوتی تا 20دسی بل آلودگی صوتی را کاهش میدهند. » او در گفتوگو با همشهری دلایل کارایی ناموفق دیوارهای صوتی را تشریح میکند.
دیوارها تعمیر میشوند
سرلک میگوید: «دیوارهای صوتی نصب شده در محورهای بزرگراهی تا 20دسی بل میزان آلایندههای صوتی را کاهش میدهد. بنابراین صداها با آلایندگی کمتری به ساکنان اطراف بزرگراهها میرسد. هر چند این میزان با صدای استاندارد بافت مسکونی متفاوت است و به همین دلیل ساکنان اطراف بزرگراهها گمان میکنند دیوارهای صوتی کارایی ندارند. » سرلک بحث تخریب و سرقت برخی از قسمتهای دیوارهای صوتی را تأیید میکند و میگوید: «دیوارها بهگونهای طراحی شدهاند که در برابر صدا و شرایط جوی مقاوم هستند و دچار تخریب نمیشوند. شکستگی آنها بهدلیل سرقت برخی از قطعات است که قطعا این موضوع کارایی دیوار صوتی را کاهش میدهد. »
ایست به توسعه دیوارهای صوتی
تقریبا 17هزار متر دیوار صوتی در محورهای بزرگراهی تهران نصب شده است که به گفته سرلک، سیاست و رویکرد جدید شهرداری، ایجاد و توسعه دیوار صوتی نیست. او میگوید: «دیوارهای صوتی توسط برخی از افراد فرصت طلب دچار تخریب شدهاند که مرمت و اصلاح و نگهداشت آنها در اولویت اقدامات شهرداری است و از اینرو شهرداری برنامهای برای نصب دیوار صوتی جدید ندارد.»
دیوارهای صوتی از جنس آلومینیوم هستند و در برخی از قسمتها، پشم سنگ استفاده شده است که گران قیمت هستند و به همین دلیل سرقت میشوند. سرلک با بیان اینکه باید ازمدلهای دیگر دیوارهای صوتی استفاده شود تا جذابیت کمتری برای سرقت داشته باشند میگوید: «مدیریت شهری قصد دارد علاوه بر تعمیر و نگهداشت دیوارهای صوتی، با انجام برخی از کارها مانند استفاده از آهن در پنلها و نیز جوش دادن پنلها به یکدیگر، آنها را به دیوارهای ضدسرقت تبدیل کند. »
به گفته این مقام مسئول، بیشترین خسارتها در 3محور بزرگراهی شهید صیاد شیرازی، صدر و بخشی از بزرگراه حکیم بوده است: «براساس برآوردهای انجام شده تاکنون، حدود 7میلیارد تومان به نرخ زمان نصب خسارت به دیوارهای صوتی وارد شده که تعمیر آنها در شرایط اقتصادی کنونی حدود 14میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. »
مشارکت برای جلوگیری از سرقت
قطعات دیوارهای صوتی سنگین هستند و سرقت آنها به گفته سرلک یک تا 3ساعت زمان نیاز دارد. او میگوید: «جداسازی قطعات نیاز به پتک و دیلم دارد و با سر و صدای زیادی همراه است. بنابراین شهروندان میتوانند با مشاهده چنین صحنههایی از طریق تماس با سامانه 137و 110مانع از سرقت دیوارهای صوتی شوند. »
معاون فنی و مهندسی سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری ادامه میدهد: «همچنین مکاتباتی با مأموران نیروی انتظامی داشتهایم و درخواست کردیم در این موضوع با ما همکاری بیشتری داشتهباشند.»
مکث
ماده 29قانون هوای پاک چه میگوید؟
در ماده 29قانون هوای پاک و آییننامه اجرایی درخصوص مدیریت و کنترل آلودگی صوتی که نوعی آلاینده زیستمحیطی محسوب میشود، تکالیفی برای دستگاهها و نهادها تعیین شده است.
برخورد با وسایط نقلیه فاقد گواهی معاینه فنی و اخذ جرائم از وسایط نقلیه که آلودگی صوتی دارند، بهعهده وزارت کشور و نیروی انتظامی است.
وزارت راه و شهرسازی موظف است ضوابط کنترل و کاهش آلودگی صدا در ساخت وسازها و پروژههای عمرانی داخل محدوده شهرها را تدوین و درصورت لزوم با متخلفان برخورد کند.
همشهری وضعیت دیوارهای صوتی تهران را بررسی کرده است؛ دیوارهایی که بخشی از آنها آسیبدیده یا به سرقت رفتهاند
رنج همسایگی با بزرگراهها
در همینه زمینه :