صدای قیصر

  حسین عصاران   

هر چند پیش از ساخت موسیقی متن اختصاصی برای فیلم «قیصر»، سینمای ایران نمونه‌های دیگری را هم در این زمینه تجربه کرده بود، اما با موفقیت این فیلم بود که مفهوم موسیقی فیلم نیز جلوه گرفت و از پی آن، عنوان سازنده‌ موسیقی متن هم به تشخصی حرفه‌ای رسید؛ چرا که تا پیش از قیصر- و جز همان چند مورد پیشین- همه‌ قطعات موسیقی قرارگرفته روی فیلم‌های سینمای ایران، بنا به سلیقه متصدیان امور صدای فیلم‌ها (به‌ویژه روبیک منصوری) و یا در بهترین حالت، به سلیقه خود کارگردان، از صفحات گرام موسیقی متن فیلم‌های غیرایرانی و یا قطعات موسیقی کلاسیک غربی انتخاب و در سراسر فیلم جای‌گذاری می‌شدند. عناوین سوءتفاهم‌برانگیزی چون «تنظیم موسیقی متن»، «موسیقی متن از» و... در عنوان‌بندی بیشتر این فیلم‌ها، معنایی جز همین رویکرد نداشته است.
اسفندیار منفردزاده که به گفته خودش به عشق ساخت موسیقی برای سینما، همراه باکیمیایی و قریبیان پیوسته به استودیوهای مختلف سینمایی سرکشی می‌کرده، بعد از تجربه ساخت موسیقی برای «بیگانه بیا»، «نعره توفان» و «جهنم سفید» در چهارمین تجربه ساخت رایگان موسیقی فیلم موفق می‌شود کارکرد و تأثیر مثبت ساخت موسیقی متناسب با فضای فیلم را نزد اهالی سینما و منتقدین آن نمودار کند؛ همچنان که در کنار این رخداد، استقبال از انتشار مستقل موسیقی متن قیصر در سال1349 نیز می‌تواند نمایه‌ای از تأثیر و درک این مسئله نزد عموم باشد.

پیشنهاد: مطالعه مقاله«دوراهه تفریق» (نگاهی به موسیقی‌های «قیصر» و «گاو»)
 نوشته‌ حسین عصاران، ماهنامه «فیلم»، شماره ۵۶۲ (ویژه‌نامه پنجاه سالگی قیصر و گاو - مهر ۱۳۹۸)