رژیم صهیونیستی، نگران شکست ترامپ
تلآویو پیروزی بایدن را به معنای تغییر سیاستهای آمریکا در پروندههای «معامله قرن» و «برجام» میداند
سیاوش فلاحپور ـ روزنامهنگار
سکوت سیاستمداران رژیم صهیونیستی در قبال انتخابات آمریکا و مخصوصا خودداری دولت نتانیاهو از هرگونه حمایت غیرعلنی و حتی نمادین از ترامپ، تعجب بسیاری از رسانهها و تحلیلگران را بهدنبال داشته است. پیش از این انتظار میرفت با نزدیکشدن به موعد انتخابات، پیامهایی از سوی تلآویو برای لابی یهودی در واشنگتن مخابره شود؛ پیامهایی که بهنوعی از عملکرد ترامپ در قبال بحران فلسطین قدردانی کرده و مخاطبان خود را به دفاع مجدد از وی در انتخابات تشویق کند. شاید در نگاه اول بتوان سکوت سیاستمداران اسرائیلی در قبال این انتخابات را با قاعده عدمدخالت در امور داخلی آمریکا توجیه کرد، اما باید به یاد داشته باشیم که نتانیاهو و سایر رهبران حزب لیکود طی 4سال گذشته بارها بهطور علنی از ترامپ حمایت کرده و حتی به منتقدان وی در داخل آمریکا حمله کردهاند. جالب آنکه این سکوت سنگین از سوی برخی رسانهها بهعنوان نشانهای از احتمال بالای پیروزی جو بایدن، نامزد حزب دمکرات ارزیابی شده است.
اهمیت این سکوت زمانی برای ما بیشتر روشن میشود که به آخرین گفتوگوی ترامپ و نتانیاهو رجوع کنیم؛ گفتوگویی که اگرچه به مناسبت توافق عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی با سودان بود اما رنگ و بویی انتخاباتی بهخود گرفت. در جریان این مکالمه، ترامپ پرسید: «آیا برقراری چنین روابط و توافقهایی از بایدن خوابالو برمیآمد؟» اما پاسخ نتانیاهو به این تلاش ترامپ برای ورود مستقیم به رقابتهای انتخاباتی بسیار تأملبرانگیز بود: «ما از تمام تلاشهایی که توسط تمامی اشخاص در آمریکا برای صلح صورت میگیرد سپاسگزاریم.
بدون شک نمیتوان از این پرسش و پاسخ کوتاه نشانهای مبنی بر عبور نتانیاهو از ترامپ بهدست آورد، اما در عین حال بهخوبی روشن است که نخستوزیر اسرائیل هیچ تمایلی برای دفاع از وی مقابل بایدن نیز ندارد. شاید تجربه شکستخورده نتانیاهو در دفاع علنی از میت رامنی مقابل باراک اوباما در انتخابات سال2012 و پیامدهای سنگین این شکست برای روابط آمریکا و اسرائیل طی 4سال بعد، ریشه انتخاب امروز نتانیاهو باشد.
تمام اینها در حالی است که دولت ترامپ امتیازات بیسابقهای را، تنها ظرف 4سال به دولت راستگرای نتانیاهو تقدیم کرده است؛ امتیازاتی که شاید با تمام حمایتهای آمریکا از اسرائیل در 3دهه گذشته برابری کند؛ از به رسمیت شناختن قدس بهعنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به این شهر تا به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی بر جولان، چراغ سبز به ادامه شهرکسازیها، زمینهسازی برای تصاحب وادی اردن توسط اسرائیل و سایر جزئیات شگفتآور در طرح موسوم به معامله قرن.
روزنامه العربی الجدید در اینباره مینویسد: حتی اگر نسبت به اهداف انتخاباتی آمریکا در تصمیماتی نظیر انتقال سفارت به قدس، جولان و... تردید داشته باشیم، زمانبندی توافقهای عربی-اسرائیلی هیچ جایی برای شک و تردید در این زمینه باقی نمیگذارد. ترامپ بهدنبال ارسال پیامی مهم به پایگاه مسیحیان اوانجلیک و همچنین لابی یهودی در واشنگتن بود، اما دولت نتانیاهو در این مسیر همراهی چندانی با وی نداشته است، کما اینکه عدمورود عربستان سعودی به توافق عادیسازی با اسرائیل تا پیش از انتخابات نیز در این ناکامی تأثیر داشت. شبکه الجزیره نیز ضمن بررسی مواضع دولتمردان رژیم صهیونیستی نسبت به انتخابات آمریکا، در گزارشی مینویسد: انفعال مشهود مقامات اسرائیلی و خودداری از هرگونه حمایت از ترامپ بیانگر نگرانی این نیروها از روند نظرسنجیهای انتخاباتی و احتمال پیروزی نامزد حزب دمکرات است. این در حالی است که تنشهای میان اسرائیل با دولت سابق آمریکا در سالهای اخیر به اوج خود رسیده بود؛ تا جایی که نتانیاهو در واکنش به حمایت آمریکا از تصویب قطعنامه شورای امنیت علیه شهرکسازیهای اسرائیل گفت: حمایت دولت آمریکا از این قطعنامه من را غافلگیر کرد، دوستان علیه یکدیگر در شورای امنیت قطعنامه صادر نمیکنند.
«معامله قرن» و «برجام»؛ 2محور اصلی نگرانیها
برخلاف سکوت سنگینی که بر محافل رسمی و دولتی رژیم صهیونیستی حاکم است، شهرکنشینان و مخصوصا روحانیون تندروی حریدی بهروشنی مواضع خود نسبت به انتخابات آمریکا را اعلام میکنند. برای مثال روسی داگان، رئیس شورای شهرکهای سامره که ازجمله حریدیهای تندروی حامی نتانیاهو بهشمار میرود، هفته گذشته در ملاقات با نماینده حزب جمهوریخواه آمریکا در سرزمینهای اشغالی گفت: اکنون واقعیت جدیدی در منطقه شکل گرفته که بر مبنای آن، هیچ برنامه صلحی مرتبط با بیرون راندن یهودیها از خانههایشان [شهرکهای اشغالی در کرانه غربی] نیست. این واقعیت بدون حمایتهای آمریکا و مخصوصا تلاشهای ترامپ بهوجود نمیآمد و بر این اساس، حمایت از او بر ما واجب است.
دوری گلد، کارشناس سیاسی و دیپلمات سابق اسرائیلی در مصاحبه با روزنامه اسرائیل امروز گفته است: پیروزی بایدن تحولات بزرگی را در روابط آمریکا با رژیم صهیونیستی ایجاد خواهد کرد؛ بهگونهای که معامله قرن عملا کنار رفته و ما بار دیگر به راهحل دوکشوری بازمیگردیم. از سوی دیگر دولت احتمالی بایدن قطعا مانند اوباما فشارها علیه شهرکسازی در کرانه غربی را از سر گرفته و حتی ممکن است تنها حاکمیت اسرائیل بر 10درصد از این مناطق را به رسمیت بشناسد. جالب آنکه نگرانی این محافل از پیامدهای پیروزی احتمالی بایدن تنها به معامله قرن محدود نبوده و پرونده ایران را هم شامل میشود.
مایکل اورون، دیگر کارشناس سیاسی اسرائیلی در مقالهای در روزنامه اسرائیل امروز (از رسانههای نزدیک به نتانیاهو) مینویسد: آنچه درصورت پیروزی بایدن از تغییر سیاستها در معامله قرن هم خطرناکتر است، چرخش آمریکا در سیاستهای ترامپ علیه ایران خواهد بود. به نوشته اورون، احتمال بالایی وجود دارد که بایدن تحریمهای ایران را کاهش داده و وارد توافقی جدید با این کشور شود. او بر این اساس نتیجهگیری میکند در صورت پیروزی بایدن، شخصیتهایی نظیر نتانیاهو، بنی گانتز و غابی اشکنازی باید اختلافات سیاسی را کنار گذاشته و در یک جبهه با یکدیگر همکاری کنند؛ چراکه دیگر جایی برای بازیهای سیاسی و حزبی وجود نخواهد داشت.
پیشبینی مراکز سیاسی اسرائیل از نتایج انتخابات
مرکز پژوهشهای امنیت ملی اسرائیل در آخرین گزارش خود احتمال پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاستجمهوری را بسیار بالا ارزیابی کرده و پیشنهاد میکند تعامل رژیم صهیونیستی با وی پیش از ورود به کاخ سفید آغاز شود. در این گزارش آمده است: با وجود آنکه بایدن یکی از دوستان مهم اسرائیل در واشنگتن بهشمار میرود اما مواضع وی در 2پرونده معامله قرن و توافق هستهای ایران میتواند به زمینهای برای شکلگیری بحران میان او با دولت نتانیاهو تبدیل شود. این مرکز در گزارش خود سرفصلهای کلی را بهعنوان روشهای مهار بحران میان دولت احتمالی بایدن با نتانیاهو پیشنهاد کرده است. جالب آنکه این مرکز در گزارش دیگری در اردیبهشتماه نیز فرصتهای ترامپ برای پیروزی مجدد در انتخابات را محدود ارزیابی کرده بود. الدا ینیف، ازجمله نویسندگان این گزارش، افسر سابق اطلاعات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی (سازمان امان) بوده که فعالیتهای پژوهشی خود در این مرکز را از سال2017 آغاز کرده است.