ارزی نیست

نیلوفر جلالی ـ روزنامه‌نگار

امروز بیشترین واردات ایران مربوط به کالاهای اساسی و ضروری است. مواد غذایی، دارویی و مواد شیمیایی از این دست به‌حساب می‌آیند. دراین بین واردات مواداولیه لوازم خانگی نیز به مشکل خورد و در نهایت با اعتراضاتی که انجام شد، قرار شد تامین ارز برای واردات مواداولیه لوازم برقی خانگی نیز به‌سرعت انجام شود، اما در نهایت واردات قطعات وسایل برقی و لوازم زندگی به سختی و به‌کندی انجام می‌گیرد و حتی اعلام می‌شود که اصلاً ارزی وجود ندارد که به واردات قطعات لوازم خانگی اختصاص داده شود.
گفته می‌شود در کشور ظرفیت تولید 19میلیون دستگاه از مجموع کالاهای لوازم خانگی وجود دارد. البته تولید چنین ظرفیتی بازهم به موضوع تامین مواداولیه مورد نیاز که اغلب وارداتی است، برمی‌گردد. برای تولید 11میلیون و 600هزار دستگاه نیاز به حدود 1.2میلیارد دلار واردات مواداولیه و قطعات این دستگاه‌ها وجود دارد. بانک مرکزی در خرداد‌ماه امسال اعلام کرد که برای تامین ارز مورد نیاز به‌منظور واردات مواداولیه لوازم خانگی اقدام ویژه انجام بدهد.
در حوزه لوازم خانگی بیش از 500واحد تولیدی لوازم خانگی در کشور وجود دارد. از این تعداد، 33واحد در حوزه تولید یخچال و فریزر، 19واحد در زمینه تولید ماشین لباسشویی، 36 کارخانه تولید کولر آبی، 8واحد تولید تلویزیون و 90واحد تولید وسایل گازسوز و بقیه واحدها در سایر حوزه‌های لوازم خانگی فعالیت می‌کنند.
با وجود داشتن تعداد زیادی واحد تولیدی لوازم خانگی، همچنان بخش بزرگی از این تولیدات وابسته به مواداولیه وارداتی است. بهزاد رحیمی، عضو هیأت رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز پیش از این گفته بود که در تولید لوازم خانگی خودکفا نیستیم. او بخشی از این مشکل را ناشی از افزایش قیمت ارز عنوان کرد و ادامه داد: اصلا ارز نداریم که به واردات اقلام مورد نیاز این حوزه تخصیص دهیم. از سوی دیگر فولادی هم که در حوزه لوازم خانگی جزو مواداولیه است، رشد قیمت چند برابری را تجربه می‌کند.
باید بدانیم که 60درصد قطعات لوازم خانگی، وارداتی است. اغلب واردات مواداولیه و قطعات لوازم خانگی از کشور چین و بعد از آن کره‌جنوبی انجام می‌گیرد. البته با سختگیری‌هایی که در زمینه واردات مواداولیه لوازم خانگی به‌وجود آمده، خیلی از این قطعات به‌صورت قاچاق وارد بازار ایرانی می‌شوند.
همین حالا نیز قیمت لوازم خانگی ساخت داخل به‌دلیل کاهش واردات مواداولیه و بعضا ممنوعیت ورود این کالاها و همچنین اختصاص نیافتن ارز نیمایی برای واردات با افزایش چند برابری قیمت مواجه بوده است. به‌نظر می‌رسد با ادامه این روند، علاوه بر اینکه تولید واحدهای لوازم خانگی کاهش پیدا می‌کند، به‌دلیل کاهش عرضه، افزایش بیش از پیش قیمت‌ها نیز دور از انتظار نیست. این موضوع در نهایت به از بین رفتن اشتغال ایجاد شده در واحدهای تولیدی هم منجر خواهد شد.