هدف؛ حفظ عفت قلم

 محمدناصر احدی    

 از سال1332 تا وقوع انقلاب، انجمن‌ها و تشکل‌های مطبوعاتی پرتعدادی پا گرفت که معمولا به‌دلیل رقابت مدیران‌شان، دوامی نداشتند و با بروز نخستین نشانه‌های اختلاف، از هم می‌پاشیدند. عموم این انجمن‌ها و تشکل‌ها، برای تامین هزینه فعالیت‌های‌شان، دست‌شان پیش دولت‌ دراز بود و دولت هم راضی بود در ازای پرداخت بودجه‌ای ناچیز، کنترل این تشکل‌ها و انجمن‌های صنفی ـ و در واقع روزنامه‌نگاران ـ را در دست داشته باشد. در سال1341، «سندیکای نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات» تشکیل شد. مسعود برزین در مقاله «انجمن‌های مطبوعاتی ایران تا سال1357» درباره این سندیکا می‌نویسد: «این سندیکا مهم‌ترین و بزرگ‌ترین واحد ثبت‌شده صنفی مطبوعات بود که به سال1341 در تهران به‌وجود آمد.[...].  تعداد اعضای سندیکای نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات در مدتی کمتر از 10 سال به بیش از 370نفر رسید. ارگان‌های آن را دبیر مجمع عمومی، هیأت‌ مدیره، هیأت بازرسی و هیأت داوری تشکیل می‌داد و این واحدها هم زیرنظر آن بودند: صندوق بیکاری، صندوق رفاه نویسندگان و خبرنگاران حرفه‌ای، صندوق تعاون و صندوق تعاونی اعتبار نویسندگان و خبرنگاران. سندیکا یک بولتن هفتگی ویژه اعضا هم داشت که نسخه‌هایی از آن برای روزنامه‌ها و مجلات فرستاده می‌شد تا از فعالیت‌های سندیکا آگاه شوند. نگارنده این سطور، نخستین دبیر انتخابی این سندیکا بود. شعبه‌های این سندیکا در آغاز کار در چند استان تشکیل شد، ولی به سبب مقررات روز دولتی، سندیکای هر استان، خاص همان استان بود و باید به‌طور مستقل عمل می‌کرد؛ چنین نیز شد.  با این همه، ارتباط و همدلی برقرار ماند. سندیکای نویسندگان و خبرنگاران در سال1357دو اعلامیه مهم انتشار داد که اولی برای شروع اعتصاب عمومی مطبوعات در آن سال بود و دیگری برای خاتمه آن اعتصاب دوماهه.[...].   گفتنی است سندیکا علاوه بر اعضای حرفه‌ای، عضو افتخاری هم داشت. اینگونه اعضا را هیأت مدیره از جمع نویسندگان بنام انتخاب می‌کرد و مراتب را طی نامه‌ای به عضو افتخاری منتخب اطلاع می‌داد». در ماده اول اساس‌نامه این سندیکا، هدف از تشکیل آن «تقویت روح همکاری بین نویسندگان و خبرنگاران و حفظ حقوق صنفی و پیشرفت و بهبود وضع عمومی اعضا و حفظ عفت قلم و بالابردن سطح مطبوعات» عنوان شده است. جالب است که حفظ عفت قلم، برای سالیان متمادی دغدغه روزنامه‌نگارانِ انجمنی و مسئولان بوده است.