تحریمهای جدید اثری بر بازارها ندارد
تحریمهای تازه آمریکا در حوزه بازارها عمدتا یک فضاسازی رسانهای است
دور تازهای از تحریمها، اینبار علیه 17بانک ایرانی از سوی آمریکا وضع شد. اکنون پرسش این است که این تحریمها بدون درنظرگرفتن مشکلاتی که میتواند در حوزه واردات غذا و دارو ایجاد کند، چه اثراتی میتواند بر بازارها ازجمله طلا، ارز و سهام داشته باشد. به زعم کارشناسان، اگرچه این تحریمها میتواند مسیر تامین مالی برای خرید دارو و کالاهای اساسی را دشوارتر کند، اما در بازار داخلی و از جنبه قیمتگذاری نمیتواند تأثیر زیادی بر بازارها داشته باشد؛ چراکه تحریمهای قبلی اثرشان را بر بازارها تخلیه کردهاند.
اکنون این پرسش مطرح است که این تحریمها چه تأثیری میتواند بر بازارها ازجمله طلا، ارز و سهام داشته باشد؟
از نظر کارشناسان، تحریمهای تازه آمریکا اگرچه میتواند دشواریهایی را در زمینه تامین غذا و دارو ایجاد کند، اما این تحریمها در حوزه بازارها عمدتا یک فضاسازی رسانهای است و فقط میتواند یک اثر روانی کوتاهمدت داشته باشد. کارشناسان بر این باورند در دور قبلی تحریمها عملا همه شرکتهای ایرانی، چه آنها که نامشان در فهرست تحریمها درج شده بود چه آنها که در فهرست تحریمها نبودند، امکان دادوستد مالی نداشتند؛ چراکه شرکتهای اروپایی و آسیایی در هر صورت از انجام مبادلات تجاری و مالی با ایران واهمه داشتند و همین موضوع عملا از قبل اثر خود را بر اقتصاد ایران منعکس کرده بود.
کارشناسان چه میگویند؟
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین درباره اثر تحریمهای جدید بر بازارهای طلا، ارز و سهام به همشهری گفت: بعید میدانم تحریمهای جدید اثر خیلی عجیبی بر بازارهای طلا، ارز و سهام داشته باشد اما ممکن است لرزشهایی را در بازارها ایجاد کند. با این حال، باید دقت کرد که بخش عمدهای از انتظاراتی که در بازارهای ما اعم از طلا، ارز، بورس و خودرو شکل میگیرد، مبتنی بر آگاهی نیست و عمدتا مبتنی بر عوامگرایی است.
او با بیان اینکه رفتار عوامگرایی هم از نظر اقتصادی قابل پیشبینی نیست، توضیح داد: با توجه به اینکه رفتارهای جمعی را نمیتوان خیلی با مبانی اقتصادی سنجید، بنابراین نمیتوان خیلی بهطور دقیق رفتار مردم را در روزهای آینده پیشبینی کرد.
محمدحسین صدرایی، یک کارشناس بازار سرمایه درباره اثر تحریمهای جدید بازار سهام و بهویژه سهام بانکها در بورس به همشهری گفت: بانکهایی که نامشان در فهرست تحریمها لحاظ شده است، یکبار بهطور کلی در سیستم مالی ما تحریم شدهاند و فکر نمیکنم که این تحریمها دوباره اثر مضاعفی بر این بانکها و سهامشان در بورس داشته باشد. او افزود: این تحریمهای جدید و آوردن نام این بانکها عمدتا یک فضاسازی رسانهای علیه ایران است و بهطور واقعی و اقتصادی تأثیری بر این بانکها و سهامشان در بورس ندارد.
او افزود: بهطور مثال نام شرکت تامین سرمایه امین قبلا هم در فهرست تحریمها وجود داشت و حالا دوباره نام این شرکت در فهرست تحریمها درج شده است، بنابراین من فکر نمیکنم که تحریمهای جدید، خیلی موضوعیت داشته باشد و بیشتر یک فضاسازی رسانهای است. مسعود گلشیرازی، رئیس اتاق اصفهان هم درباره خنثیکردن اثر تحریمها بر بازار ارز به ایبنا گفت: باید برنامههای اقتصادی دولت به سمت تعدیل نرخ ارز حرکت کند و با تشویق صادرات غیرنفتی و افزایش درآمدهای ارزی، هزینههای ارزی جبران شود. او افزود: ضرورت دارد که با برنامه مشخص و با حمایت از صادرات غیرنفتی و بازگشت ارز حاصل از صادرات، به سمت تثبیت نرخ ارز و تثبیت بازارها حرکت کرد.
اثر روانی تحریمهای جدید
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین درباره اثر تحریمهای جدید بر اقتصاد ایران به همشهری گفت: اقتصاد مانند یک موجود زنده است و به هرکدام از اندامهایش که دست بزنید، اثرش در بقیه اندامها منعکس میشود، بنابراین حتی اگر تحریمها تأثیر مستقیمی بر فعالیتهای اقتصادی نداشته باشد، اما میتواند تأثیرات غیرمستقیم داشته باشد. مجیدرضا حریری افزود: سؤالاتی که در مورد اثر تحریمها بر بازارها، در ذهن مردم ایجاد میشود، خود میتواند به یک عامل فشار روانی بر بازارها تبدیل شود که در طول ماههای گذشته بهشدت شکننده شدهاند. او افزود: بازارها طی ماههای گذشته بیشتر به انتظارات آینده، واکنش نشان دادهاند تا مسائل اقتصادی، بنابراین، این تحریمها میتواند در کوتاهمدت از نظر انتظاری بر بازارها اثر داشته باشد. حریری درباره اثر تحریمهای جدید از جنبه واقعی، گفت: این تحریمها قطعا در مراودات تجاری ما بیتأثیر نیست اما خیلی برای شرکتها و کشورهایی که میخواهند با ایران در زمینه غذا و دارو تجارت کنند، تفاوتی نمیکند و فقط بهانهای در اختیار شرکتها و کشورهایی قرار میدهد که تمایل ندارند با ایران کار کنند.