بازتاب دو درگذشت

در آن روزها مثل همین چند سال پیش، روزنامه‌ها در ایام تعطیلات عید نوروز هم منتشر می‌شد. از روز 4فروردین که روزنامه‌ها در 1340منتشر شدند یک خبر همواره مورد پیگیری خبرنگاران بود تا روز دهم که این خبر به تیتر یک تبدیل شد؛«رحلت پیشوای بزرگ شیعیان جهان». در ادامه ذکر شده است که آیت‌الله بروجردی ساعت هفت و نیم صبح بدرود حیات گفته است. با وفات آیت‌الله بروجردی موجی از غم و اندوه سرتاسر جهان اسلام به‌ویژه کشورهایی که شیعیان درآن ساکن بودند از هندوستان تا کویت و عراق و مرکز همه این عزاداری‌ها ایران و شهر قم را فراگرفت. پیکر ایشان در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد. پس از وفات آیت‌الله بروجردی دولت، 3روز عزای عمومی اعلام کرد و شاه نیز برای مراسم تدفین آیت‌الله به قم رفت. شاه که به‌دنبال اصلاحاتی بود که با مخالفت آیت‌الله بروجردی فعلا مسکوت گذاشته شده بود بلافاصله پیام تسلیتی به آیت‌الله حکیم در نجف فرستاد تا به نوعی زعامت مرجعیت را از ایران به عراق بفرستد. شاه در روز 12فروردین مجلس ختمی در مسجدشاه تهران برگزار کرد تا اینگونه دستور برچیدن مجالس ختم را بدهد.
11‌ماه بعد در روز 23اسفند 1340دومین مرد بزرگ مذهبی ایران نیز که مدت‌ها بود در بیمارستان بستری بود، درگذشت. او از نظر مذهبی شاید به اندازه آیت‌الله بروجردی مرجعیت دینی نداشت اما از نظر سیاسی یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین بازیگران سیاسی ایران در دهه‌های 20 و 30شمسی بود. آیت‌الله کاشانی که به‌دلیل عارضه پروستات در بیمارستان بستری شد، در نهایت بر اثر ذات‌الریه جان باخت. دولت امینی به احترام او عزای عمومی اعلام کرد اما به‌دلیل نقش سیاسی پرتنشی که در سال‌های متمادی با شاه و دربار داشت، از سوی شاه هیچ اعلامیه‌ای و پیام تسلیتی صادر نشد. البته نقل و قول‌هایی وجود دارد که باید مورد بررسی‌های دقیق تاریخی قرار گیرد؛ اینکه  شاه در اواخر عمر کاشانی، به خانه او رفته بود.