در جست‌وجوی تشعشعات خطرناک ماه
چند کشور جهان به‌صورت همزمان در تلاش برای بازگشت انسان به‌ماه هستند اما محیط قمر زمین چقدر می‌تواند برای سلامت بشر مضر باشد؟
آمریکا پروژه بازگشت فضانوردان را کلید زده است اما در خلال برنامه‌های ناسا برای این پروژه تاریخی، اخیرا دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند یکی از بزرگ‌ترین خطراتی که فضانوردان آینده با آن روبه‌رو خواهند شد، تابش فضایی است که می‌تواند باعث اثرات مخرب طولانی مدت بر سلامتی فضانوردان شود و از آب مروارید گرفته تا سرطان و بیماری‌های مخرب عصبی پیامدهای آن باشد.
ماموریت‌های آپولو در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ ثابت کرد که گذراندن چند روز روی سطح‌ماه برای فضانوردان ایمن است، به همین دلیل ناسا به‌طور روزانه تشعشعات سطح‌ماه را اندازه‌گیری نمی‌کرد تا از این طریق به دانشمندان کمک کند مدت اقامت خدمه را تعیین کنند.
اما این سؤال به تازگی پس از انتشار تحقیقات نتایج آزمایش یک تیم چینی ـ آلمانی در مجله Science Advances پاسخ داده شد.
«رابرت ویمر- شوین دروبر» استادیار فیزیک‌دان دانشگاه کیل به خبرگزاری فرانسه گفت: تابش‌ماه بین 2 تا 3 برابر بیشتر از آنچه است که در ایستگاه فضایی بین‌المللی اعلام می‌شود.
وی افزود: بنابراین، این میزان تشعشع، اقامت فضانوردان در سطح‌ماه را تقریبا به ۲ماه محدود می‌کند.
چندین منبع در معرض تابش وجود دارد: پرتوهای کیهانی کهکشانی، وقایع ذره‌ای پراکنده خورشیدی (به‌عنوان مثال از شراره‌های خورشیدی) و نوترون‌ها و پرتوهای گاما از فعل و انفعالات بین تابش فضا و خاک ماه.
تابش با استفاده از واحد غربال اندازه‌گیری می‌شود، که کمیت مقدار جذب شده توسط بافت‌های انسانی را مشخص می‌کند.
این تیم تحقیق دریافت که قرار گرفتن در معرض تابش‌ماه، ۱/۳۶۹ میکروسیورت در روز است؛ حدود ۲/۶ برابر بیشتر از دوز روزانه خدمه ایستگاه فضایی بین‌المللی.
دلیل این امر این است که ایستگاه فضایی بین‌المللی هنوز تا حدی توسط حباب مغناطیسی محافظ زمین، به نام مغناطیس کره محافظت می‌شود که بیشترین تابش را از فضا منحرف می‌کند.
جو زمین محافظت بیشتری برای انسان در سطح ایجاد می‌کند، اما هرچه انسان از جو زمین بالاتر برود بیشتر در معرض آن قرار می‌گیرد.
این تیم تحقیقاتی می‌گوید: سطح تشعشعاتی که ما در‌ماه اندازه‌گیری کردیم حدود ۲۰۰ برابر بیشتر از سطح زمین و ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از پرواز از نیویورک به فرانکفورت است.
ناسا درنظر دارد تا سال ۲۰۲۴ انسان را تحت ماموریت آرتمیس به‌ماه بفرستد. طبق گفته‌های این آژانس آنها برنامه‌های طولانی مدتی برای حضور فضانوردان و حتی انجام برنامه‌هایی در سطح خاک‌ماه دارند.
اگر قرار باشد فضانوردان بیش از 2 یا 3ماه روی‌ماه وقت بگذارند، باید یک کار اساسی انجام شود. ویمر شویینگرابر می‌گوید: زیستگاه‌هایی باید ساخته شود که با پوشاندن آنها با 80سانتی متر خاک‌ماه در برابر اشعه از افراد محافظت شود.
