نقش مشارکت مردم هنگام بروز بحران

حسن مدیرروستا| معاون خدمات شهری شهرداری کرج:

مشارکت به معنای احساس تعلق به گروه و شرکت فعالانه و داوطلبانه در آن است که به فعالیت اجتماعی منجر می‌شود و اهمیت دارد. از این نظر، مشارکت، فرایند سازمان‌یافته‌ای است که هر کس در آن به فعالیتی ارادی و داوطلبانه دست می‌زند. مشارکت مردم در مدیریت بحران نیز از موضوعات مطرح در علم مدیریت بحران است.

این مشارکت با هدف بالا بردن توان و قدرت اجرایی دستگاه‌های موظف در مراحل مدیریت بحران است. همراهی و مشارکت مردم در پیشگیری از بلایای طبیعی ضروری و موثر است. در همه بحران‌های بارشی، مشارکت شهروندان و همکاری آنان، نقش عمده‌ای در کاهش آسیب‌ها و عوارض ایفا می‌کند. شهروندان در استان البرز در زمینه‌های گوناگون می‌توانند با مدیران شهری همکاری کنند که بخشی از آن در حوزه زیرساختی و بخش دیگر در مشارکت با همکاران و نیروهای شهرداری است. زلزله، سیل و خشکسالی بلایایی هستند که می‌تواند استان البرز را تهدید کند و باید با برنامه‌‌ریزی و آمادگی با این حوادث مواجه شد. در رعایت الگوی صحیح مصرف آب برای مقابله با خشکسالی و پیشگیری و مقاوم‌سازی در برابر زلزله نیاز به هماهنگی دستگاه‌های مختلف و نیز توجه و همراهی مردم احساس می‌شود. اگر آموزش‌های لازم به مردم و مسئولان ارائه شود، گام بزرگی برای ادارۀ بحران برداشته خواهد شد. برای پیشگیری از وقوع سیل به ویژه در مناطق سیل‌خیز، لازم است مردم از ریختن نخاله‌های ساختمانی و دورریز مصالح در حریم رودخانه‌ها و مسدود کردن مسیر رودها خودداری کنند. 

در حوزه زیرساختی سکونت نکردن در سازه‌هایی که به صورت غیراصولی ساخته شده‌اند و موارد فنی در آن رعایت نشده است به شهروندان و مدیران شهری کمک مهمی می‌کند. چنان‌که رعایت نکردن اصول ساخت کف و بر، که اغلب قربانی منافع شخصی سازندگان می‌شود، آب‌گرفتگی ساختمان‌ها و منازل مسکونی را در پی‌دارد. این کم‌توجهی‌ها علاوه بر خطراتی که برای ساکنان به وجود می‌آورد، مشکلات زیادی برای شهرداری به همراه دارد.

شهروندان می‌توانند با کمک‌های کوچک و جزئی خود نظیر برداشتن یک تکه زباله یا مانع از مسیر جوی‌ها و انهار، به جاری شدن جریان آب کمک کنند و از آب‌گرفتگی و بروز خسارات سنگین به شهر و شهروندان جلوگیری کنند. اکنون بیش از 500 حلقه چاه جذبی در شهر کرج وجود دارد تا در مواقع بارندگی از بروز آب‌گرفتگی در معابر جلوگیری کند. همچنین چندین جذب‌کنندۀ انتقال آب‌های سطحی در شهر وجود دارد. این اقدامات زیرساختی به منظور رفع مشکلات آب‌گرفتگی معابر و شهر از سوی مدیران شهری کرج انجام گرفته است. همۀ اقدامات انجام گرفته اما، بدون همراهی و مشارکت شهروندان به میزان کافی مفید نخواهد بود.