نت سکوت روی دستان حسین دهلوی
در میان دایره المعارف آهنگسازهای جهان که حدود سال 1330برای گردآوری شرح حالی از بهترین آهنگسازهای کشورهای گوناگون نگاشته شده بود، نام حسین دهلوی به علاوه متنی به زبان انگلیسی درباره او به چشم میخورد. در صفحههای پس و پیش از آن، نام و عکسی از موسیقیدان کلاسیک دیگری که ایرانی باشد نمییابیم. در ایران حسین دهلویزاده 7مهرماه سال 1306را مخاطبان موسیقی با آلبومی شامل قطعه سبکبال و برخی نیز برای باله و منیژه میشناسند. اهالی موسیقی و بهویژه آنها که از نزدیک پای درددل او نشستهاند از حسین دهلوی افزون بر قطعههای بسیار روح نوازی که اجرا شده، اپرای مانا و مانی را به یاد دارند که نوشتن آن دو سال به طول انجامید، اما سرانجام روی دست این رهبر ارکستر به جای حرکت برای اجرای آن، طولانیترین نت سکوتی که هر موزیسینی میشناسد نقش بست. اپرایی که سالیان سال مهمترین درددل او بود.
فهرست آثار موسیقایی او در این مجال نمیگنجد. اما یکی از مهمترین آثار چهره ماندگار سال 1382در حوزه نشر، کتاب پیوند شعر و موسیقی آوازی است که حاصل بیش از ۴۰ سال تجربه او در تلفیق موسیقی با شعر است و بهخاطر آن جایزه کتاب سال را بهدست آورد.
حسین دهلوی، استاد مانا و مانی عرصه موسیقی این سرزمین سرانجام در ۲۳ مهر ۱۳۹۸ در تهران درگذشت.