سایه ترامپ بر سر نسل آینده آمریکا
مرگ روث بیدر گینزبرگ، قاضی ارشد آمریکایی، به بحرانی سیاسی در آمریکا تبدیل شده و محافظهکاران را در دیوان عالی به برتری میرساند
جواد نصرتی- خبرنگار
درگذشت روث بیدر گینزبرگ، قاضی ارشد دیوان عالی آمریکا در آستانه انتخابات آمریکا بدترین کابوس دمکراتها را به واقعیت تبدیل کرده و به دونالد ترامپ، رئیسجمهور این کشور فرصتی تاریخی داده تا ترکیب دیوان عالی را دستکم برای یک نسل به نفع جمهوریخواهان تغییر دهد.
به گزارش بیبیسی، گینزبرگ، یکی از نخستین زنانی که در رشته حقوق در هاروارد فارغالتحصیل شده بود، جمعه بعد از سالها مبارزه با سرطان در منزل خود در واشنگتن درگذشت. او که از دهه90 درگیر سرطان بوده و 5بار به همینخاطر مورد معالجه قرار گرفته بود، ماهها پیش اعلام کرده بود که دوباره بهخاطر بازگشت تومورهای سرطانی تحت درمان قرار میگیرد.
گینزبرگ 87ساله که فمینیستی پیشرو به شمار میرفت، در یک دهه اخیر به شناختهشدهترین چهره دفاع از حقوق مدنی جامعه آمریکایی تبدیل شده و چنان در میان نسل جوانان آمریکایی محبوب بود که بعد از اعلام خبر درگذشتش، مردم در مقابل دیوان عالی آمریکا به یادش شمع روشن کردند. او دومین زنی بود که به عضویت دیوان عالی آمریکا انتخاب میشد. بیل کلینتون، رئیسجمهور پیشین آمریکا در سال1993 او را بهعنوان قاضی دیوان منصوب کرده بود.
از ماهها پیش گمانهزنیها درباره مرگ او مطرح شده و احتمال خالی شدن صندلی او در دوران ریاستجمهوری ترامپ، به کابوس جبرانناپذیر برای دمکراتها تبدیل شده بود. براساس قانون، جای خالی او را رئیسجمهور انتخاب خواهد کرد و گزینه پیشنهادی او باید در سنا تصویب شود. قضات دیوان عالی عزلشدنی نیستند و انتصاب یک قاضی محافظهکار دیگر از سوی ترامپ، دستکم برای یک نسل ترکیب 9نفره دیوان عالی را به نفع محافظهکاران تغییر خواهد داد. همین حالا در بیشتر پروندهها، محافظهکاران 5به 4نسبت به لیبرالها برتری دارند و اضافه شدن یک محافظهکار دیگر، شرایط را برای اعمال عقاید لیبرال در دیوان عالی سختتر خواهد کرد.
علاوه بر روسای پیشین آمریکا مانند جیمی کارتر و باراک اوباما، ترامپ هم در بیانیهای از درگذشت او ابراز تأسف کرد و او را «ذهنی درخشان» که الهامبخش تمام آمریکاییها بوده توصیف کرد.
با وجود این ابراز تأسف، سیانان گزارش داده که کاخ سفید حتی پیش از مرگ او به فکر نامزد کردن جانشین احتمالی او بوده است. این در حالی است که رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند خود گینزبرگ در آخرین وصیتهایش به نوهاش گفته بود که جانشین او باید بعد از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و توسط رئیسجمهور بعدی انتخاب شود.
با وجود این میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا گفته است که سنا به محض اعلام نامزد از سوی ترامپ، کار بررسی او را شروع خواهد کرد. این در حالی است که جو بایدن رقیب ترامپ در انتخابات پاییز پیش رو صراحتا گفته که انتصاب قاضی جدید در دیوان عالی، باید بعد از انتخابات و توسط برنده انتخابات انجام شود؛ «هیچ شکی نیست که رأیدهندگان باید رئیس جمهور را انتخاب کنند و رئیسجمهور باید قاضی را انتخاب کند. »
مسئله معرفی جانشین گینزبرگ به سنا برای کسب رأی اکثریت، در شرایطی که آمریکا بهخاطر برگزاری انتخابات دو پاره شده، دلیل بیشتری برای دوقطبی شدن فضا در این کشور ارائه کرده است. مککانل در انتهای دولت باراک اوباما، رئیسجمهور پیشین آمریکا، اجازه نداد که رئیسجمهور دمکرات برای یک صندلی خالی در دیوان عالی نامزدی معرفی کند و انتخاب آن را، به امید پیروزی یک محافظهکار در انتخابات، به دور بعدی موکول کرد. حالا این رفتار دوگانه، باعث انتقاد شدید دمکراتها شده و تقابلی بزرگ در آستانه انتخاباتی بسیار حیاتی ایجاد کرده است. دیگر رهبران دمکرات هم همچون بایدن معتقدند که جانشین گینزبرگ باید بعد از انتخابات به سنا معرفی شود. به گزارش نیویورک تایمز، چاک شومر، رهبر اقلیت دمکرات سنا در اینباره گفته است: «باید صدای مردم آمریکا در انتخاب قاضی بعدی دیوان عالی شنیده شود. بنابراین، این جای خالی نباید قبل از انتخاب رئیسجمهور جدید پر شود.» ترامپ، در دوران حضور خود در کاخ سفید، 2جای خالی را با گزینههای خود پر کرده و اگر سومین قاضی را هم انتخاب کند، به نخستین رئیسجمهور در نیم قرن اخیر تبدیل میشود که 3قاضی به دیوان عالی فرستاده است.
دیوان عالی آمریکا، بالاترین مرجع قضایی در آمریکاست که فراتر از دادگاههای فدرال و آمریکایی میتواند در تمامی پروندههای قضایی نظر خود را که حرف آخر در آمریکا به شمار میرود اعمال کند.
قهرمان زنان و جوانان
روث بیدر گینزبرگ در آمریکا، چیزی فراتر از یک قاضی دیوان عالی بود؛ او بهواسطه 6دهه فعالیت درخشان حقوقی، هم از سوی لیبرالها و هم از سوی محافظهکاران تمجید میشد و چنان بهخاطر تفسیرها و راهکارهای حقوقیاش در جامعه محبوب بود که وارد فرهنگ عامه آمریکا شده است.
آمریکاییهای لیبرال بهخصوص از او بهخاطر تصمیمگیریهای درخشانش در تفرقهافکنترین موضوعات چنددهه اخیر آمریکا یک بت ساختهاند.
گینزبرگ در سال1939 در یک خانواده مهاجر یهودی در بروکلین نیویورک متولد شد و یکی از نخستین زنانی بود که در دانشگاه هاروارد حقوق خواند. بعد از فارغالتحصیلی بهعنوان شاگرد برجسته دورهاش، نتوانست شغلی پیدا کند و خیلی زود با تبعیض جنسیتی مواجه شد. او بعدها پروندهای را به دیوان برد تا تبعیض جنسی علیه زنان در هنگام تقاضای کار را ثابت کند و ادعای خود را که تبعیض جنسی خلاف قانون اساسی است، اثبات کرد.
او در سال1972 اتحادیه حقوق زنان و آزادیهای مدنی آمریکا را تشکیل داد و به نخستین استاد حقوق زن در دانشگاه کلمبیا تبدیل شد. در دوران جیمی کارتر وارد سیستم قضایی آمریکا شد و بهعنوان قاضی دولتی، رویکردی میانهرو داشت. در سال1993، بیل کلینتون او را بهعنوان قاضی دیوان عالی منصوب کرد و در هنگام مرگ، باتجربهترین قاضی دیوان بود. او سالها برای برابری حقوق قانونی زنان تلاش کرد و همین تلاشها او را به قهرمان فمینیستهای آمریکایی تبدیل کرد. او در پروندههای ازدواج همجنسها و حقوق سقط جنین، رویکرد لیبرالی داشت و رأی دادگاه با نفوذ او صادر شد. گینزبرگ چنان در میان عامه مردم محبوب بود که برخی در آمریکا، تصویر او را روی بدن خود خالکوبی کردهاند. شخصیت او، سوژه برنامههای متنوع تلویزیونی، چند کتاب و چند مستند بوده است.