رفقا، جاسوسی می‌کنند

  آرش نهاوندی    

روزنامه نیویورک‌تایمر در 10می 1950(20اردیبهشت 1329) از حضور یک حلقه جاسوسی در ایران خبر داد. به نوشته نیویورک‌تایمز، گزارش شده یکی از مقامات ارشد کمیسیون تجاری اتحاد شوروی که 4‌ماه قبل خود را تسلیم مقامات غربی کرده بود، اسناد، نام‌ها و جزئیات یک شبکه گسترده جاسوسی شوروی در ایران را به دولت تهران و مقامات غربی داده  ولی  البته نام او هنوز فاش نشده است. او به مقامات غربی وعده داده بود یک‌ماه دیگر نیز در مقام خود باقی بماند تا بتواند اطلاعات بیشتری از فعالیت‌های جاسوسی شوروی گرد‌آوری کند، در این زمان او توانست اسنادی را که نقشه فعالیت شوروی در ایران را نشان می‌دهد به خارج از شوروی منتقل کند. ایران نخستین کشوری است که در آن نخستین جرقه درگیری در دوران جنگ سرد زده شد، (بحران بر سر خروج نیروهای شوروی از ایران و قضیه آذربایجان که به بروز اختلافات عمیق و درگیری سیاسی میان آمریکا و شوروی انجامید). یکی از مقامات دولتی ایران در این‌باره گفته است که دولت شوروی از برملا شدن اسرار شبکه جاسوسی خود در ایران آگاه شده است. ناکامی دولت ایران در برخورد با این حلقه جاسوسی نگرانی‌هایی را در میان فرماندهان عالی‌رتبه ارتش این کشور و دپپلمات‌های غربی ایجاد کرده است. 
اگر ایران زمانی در سازمان ملل متحد اسناد مربوط به شبکه جاسوسی شوروی را ارائه دهد، لطمه شدیدی به اعتبار شوروی وارد خواهد شد.
طبق گزارش مقام سابق تجاری شوروی که اسناد را از روسیه خارج کرده؛ این شبکه جاسوسی از سفارت شوروی در تهران که بنایی است محصور شده در دیوارهای بلند، خط می‌گرفته است. مأموران ایرانی که در این شبکه جاسوسی فعالیت می‌کردند، در پوشش ملاقات‌کننده بیماران به بیمارستان شوروی در تهران می‌رفتند. پزشکان و کارمندان این بیمارستان با جاسوس‌های ایرانی ارتباط برقرار کرده و اسناد را از آنها می‌گرفتند و به شوروی منتقل می‌کردند.