روز باشکوه

  حافظ روحانی  

16بهمن‌ماه سال 1324لااقل برای مدرنیست‌های جوان، روز مهمی در تاریخ هنر یک سده گذشته به‌حساب می‌آید. در این روز نمایشگاه بزرگ هنرهای زیبای ایران به اهتمام انجمن فرهنگی ایران و شوروی که به خانه فرهنگ وُکس شهره است، در کاخ شاپور غلامرضا برگزار می‌شود. به شهادت اسناد، 125هنرمند با 730اثر در این نمایشگاه شرکت می‌کنند. هنرمندان شامل سه جریان اصلی آن زمان می‌شوند؛ مکتب کمال‌الملک و شاگردان که هنوز ارج و قرب فراوان دارند. نگارگران که به واسطه حضور قدرتمند استادان از نفوذ قابل ملاحظه‌ای به‌خصوص در ارکان دولتی برخوردارند و نقاشان جوان مدرنیست که هنوز نوپا هستند ولی موفق شده‌اند به واسطه حمایت چند چهره آکادمیک و قدرتمند در این نمایشگاه حاضر شوند. در میان اعضای هیأت داوران نام 3 استاد هنرکده هنرهای زیبا (که 4سال بعد به‌طور رسمی به دانشکده هنرهای زیبا تغییر نام می‌دهد) حضور دارند یعنی محسن مقدم، محسن فروغی و ابوالحسن صدیقی. سایر داوران عبارتند از: حسنعلی وزیری، اسماعیل آشتیانی، میرمصور ارژنگی، حسین بهزاد، علی کریمی (نگارگر)، ماکارف و مریم فیروز. نمایشگاه برای 2ماه در این کاخ برپا بود.
نکات مهم این نمایشگاه این بود که برای نخستین بار آثار مکتب کمال‌الملک در کنار آثار سایر جریانات هنری به نمایش درمی‌آمد. فاطمه سیاح (1326– 1281) که استاد رشته نقد ادبی دانشگاه تهران است، یکی از نخستین نقدها بر هنر ایران را به بهانه این نمایشگاه می‌نویسد.