دور تازه حمایت‌ها از بورس

با وجود انجام 2دور حمایت‌های اجرایی، شاخص بورس از 20مرداد تاکنون همچنان در حال نزول است و موجی از واکنش‌ها را در میان مردم، به‌ویژه سهامداران تازه وارد، بر انگیخته است؛ سهامدارانی که خود مهم‌ترین عامل نزول بورس هستند و با فروش هیجانی به کاهش شاخص بورس دامن می‌زنند، اما می‌پرسند چرا بورس در حال نزول است! در چنین شرایطی پس از انجام 2دور حمایت ناموفق در بورس، دیروز رئیس‌جمهوری در سخنانی از سازمان و شورای‌عالی بورس خواست، مراقب سرمایه‌های مردم باشند. به‌دنبال این سخنان، وزیر اقتصاد نیز، با بیان اینکه برنامه‌های مهمی برای حمایت از بورس در دست انجام است، تأکید کرد: دولت، حکومت و همه قوا از بورس حمایت خواهند کرد. در کنار این 2 اظهارنظر، تلاش‌هایی برای تزریق یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه در جریان است که به‌دلیل آثاری که می‌تواند بر پایه پولی داشته باشد مشخص نیست به سرانجام برسد.
به‌گزارش همشهری، با آغاز نزول بازار سهام از 20مرداد سازمان بورس به فاصله یک هفته با برگزاری نشست‌های مختلف با سهامداران حقوقی و تغییر مقررات معاملاتی، سیاست‌هایی را برای حمایت از بورس آغاز کرد. پس از برگزاری نشست‌های مختلف از ابتدای شهریور سهامداران حقوقی بزرگ برای حمایت از بازار سهام وارد عمل شدند، اما به‌دلیل افزایش عمق بازار و بالا بودن حجم نقدینگی وارد‌شده به بورس که از ابتدای سال تاکنون رقمی بالغ بر 100هزار میلیارد تومان بوده است، سهامداران حقوقی نتوانستند موفق به جمع‌آوری صف‌های فروش شوند. به‌دنبال آن پس از برگزاری نشست‌های دیگری در هفته دوم شهریور مقرر شد سهامداران حقوقی بزرگ دیگری نیز وارد عمل شوند و در کنار صندوق تثبیت و صندوق توسعه بازارسرمایه برای جلوگیری از نزول بازار سهام، دست‌به‌کار شوند. اما بار دیگر به‌دلیل بالا بودن فشار عرضه سهام از سوی سهامداران، که به‌صورت هیجانی و غیرعقلانی در حال فروش سهام خود هستند این سهامداران حقوقی هم نتوانستند موفق عمل کنند و شاخص بورس به نزول خود ادامه داد و حتی دیروز به‌دلیل تداوم نزول به محدوده یک میلیون و 550هزار واحدرسید. علت ناموفق بودن سهامداران حقوقی این بود که حجم عرضه‌هایی که توسط سهامداران خرد به‌صورت هیجانی انجام می‌شود متناسب با منابع در اختیار سهامداران حقوقی نیست و برای حمایت از بازار به پول بسیار بزرگ‌تری نیاز است. بر همین اساس، در نهایت تصمیم گرفته شد مطابق با قانون رفع موانع تولید، یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی صرف نجات بازار سرمایه شود. موضوعی که به‌دلیل اثرهایی که می‌تواند در پایه پولی داشته باشد واکنش‌های مختلفی را برانگیخته و انتقاد‌های زیادی را در پی داشته است.
بر اساس قانون رفع موانع تولید که در سال94 در مجلس تصویب شده است، صندوق توسعه ملی باید سالانه یک‌درصد منابع ورودی را به‌عنوان سپرده در صندوق تثبیت بازار سرمایه قرار می‌داد که تاکنون به‌دلیل اختلاف نظر بین بورس و صندوق انجام نشده بود. دیروز اما وزیر اقتصاد گفت: بعد از پیگیری‌ها بر انجام این کار اجماع شد و در آینده نزدیک، یک‌درصد منابع ورودی طی سنوات گذشته محاسبه می‌شود و جزو منابع صندوق تثبیت بازار قرار می‌گیرد.

حمایت دولت
همزمان با انجام اقداماتی با هدف تزریق منابع جدید مالی برای جلوگیری از نزول بازار سهام، دولتمردان نیز دست‌به‌کار شده‌اند و از مواضع دولت برای حمایت از بورس خبر می‌دهند. دیروز حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، در همین باره گفت: تأکید ما به مسئولان بورس این است که از سرمایه مردم مراقبت کنند و اجازه ندهند برخی در تبلیغات شیطنت کنند. از همه رسانه‌ها و صداوسیما و تریبون‌دارها می‌خواهم مردم را یاری کنند و اجازه ندهیم اگر فضایی به‌وجود آمده آن فضا را دچار مشکل و سختی کنند.
او با بیان اینکه بورس فراز و نشیب دارد و نباید کوتاه‌مدت به آن نگاه کرد، ادامه داد: فضای بورس را برای حضور مردم آماده کردیم، اما بورس ویژگی‌های خاصی مانند فراز و فرود دارد و هر کسی که وارد می‌شود باید به جای تفکر کوتاه‌مدت، نگاه میان و بلندمدتی داشته باشد.
پس از سخنان روحانی، وزیر اقتصاد نیز از حمایت دولت، حکومت و همه قوا از بورس خبر داد و گفت: نه‌فقط دولت که حکومت و قوای دیگر هم از بازار سرمایه حمایت خواهند کرد. در این زمینه دولت ۲تصمیم مهم گرفته است که در روزهای آینده اجرا خواهد شد.
فرهاد دژپسند گفت: یکی از تصمیمات مهم این بودکه به افزایش سرمایه شرکت‌های بورس کمک می‌کنیم. دولت برای شرکت‌هایی که افزایش سرمایه می‌دهند، اگر سلب سهام با سلب حق تقدم باشد ۲۰درصد درآمد، مشمول مالیات با نرخ صفر محاسبه می‌شود و این جایزه بزرگی برای افزایش سرمایه شرکت‌های بورس است.
او تأکید کرد: اقدام دیگری که انجام شد این است که از سال۹۴ در قانون رفع موانع تولید حکمی داشتیم که صندوق توسعه ملی باید سالانه یک درصد ورودی خود را به‌عنوان سپرده در صندوق تثبیت سرمایه بورس قرار می‌داد و چون تا‌کنون اختلاف‌نظر بین بورس و صندوق توسعه ملی بود، این مهم انجام نشد. او افزود: پس از پیگیری‌ها در نهایت به اجماع رسیدیم که این کار انجام شود و در آینده نزدیک تمام سنوات گذشته (از سال۹۴ تا ۹۸) یک درصد ورودی محاسبه و جزو منابع صندوق تثبیت می‌شود. دژپسند ادامه داد: همچنین مقرر شد سهامداران حقوقی‌ وابسته به دولت خرید و فروش خود را با پایداری بورس هماهنگ کنند، یعنی باید با بورس روند هماهنگی داشته باشند.
او با بیان اینکه اهتمام کل کشور این است که بازار سرمایه پایدار باشد، گفت: امروز یکی از ضروریات اجتناب‌ناپذیر اقتصاد ایران، پایداری، تقویت و ماندگاری بازار سرمایه است؛ موضوعی که منحصر به این دولت نیست، بلکه هر دولتی به یک بازار سرمایه قوی، عمیق و فعال نیاز دارد.

حمایت سایر قوا و سازمان‌ها
همزمان با اظهارنظر رئیس‌جمهوری و وزیر اقتصاد، یک نماینده مجلس هم از حضور رئیس سازمان بورس در مجلس برای آغاز برنامه‌های حمایتی از بازار سرمایه خبر داد و تأکید کرد: در نشست کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌ها مقرر شد، سازمان بورس تمهیدات لازم را در بازار سرمایه برای حفاظت از منافع و سرمایه مردم درنظر بگیرد. در این زمینه قول‌هایی داده شد. طبق گفته رئیس سازمان بورس، در هفته جاری جلساتی برای حفاظت از سرمایه مردم در بازار بورس برگزار می‌شود که گزارش و نتیجه این جلسات به کمیسیون امور داخلی کشور منعکس خواهد شد.
اعلام حمایت‌های جدید از بازارسرمایه اما به همین جا ختم نمی‌شود. دیروز رئیس‌کل بانک مرکزی هم تلویحا اعلام کرد این بانک حاضر است برای ساماندهی بازار‌ها به دولت کمک کند. به‌گفته عبدالناصر همتی، بانک مرکزی در کنار دولت آماده کمک به هرگونه برنامه اقتصادی است که در جهت ساماندهی به بازارها و رونق اقتصاد باشد، اما مراقبت خواهد کرد که پایه پولی تحت‌تأثیر قرار نگیرد.
همچنین آن‌طور که سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) اعلام کرده، قرار است یک صندوق سرمایه‌گذاری با 30هزار میلیارد تومان منابع مالی، برای حمایت از بازار سرمایه تشکیل شود.
بناست منابع این صندوق صرف حمایت از سهام شرکت‌های معدنی و فلزی در بورس شود. اهمیت خبر یادشده از این جهت است که این شرکت‌ها بخش بزرگی از ارزش بازار سهام را تشکیل می‌دهند و ارزش آنها هم‌اکنون در حدود 55میلیارد دلار است و حمایت از سهام این شرکت‌ها می‌تواند آثار زیادی بر شاخص بورس داشته باشد. قرار است مدیران عامل شرکت‌های سرمایه‌گذاری امید، مبارکه، ملی مس، توسعه معادن و فلزات، گل‌گهر، چادر ملو، فولاد خوزستان و فولاد خراسان در این جلسه شرکت کنند. آن‌طور که مدیر روابط عمومی ایمیدرو اعلام کرده، رئیس هیأت عامل این سازمان با توجه به تحولات اخیر بازار سرمایه و برای حمایت از دارایی سهامداران و سرمایه‌گذاران، نشست هم‌اندیشی با رئیس سازمان بورس و مدیران عامل شرکت‌های معدن و صنایع معدنی را به‌زودی برگزار خواهد کرد. به گفته محمد سپهر، تشکیل صندوق سرمایه‌گذاری مشترک 300هزار میلیارد ریالی برای حمایت از سهام شرکت‌های معدنی و فلزی از موضوعات این جلسه مهم‌است.