حمله شبه‌علم به 5G

زهرا خلجی- خبر‌نگار

سرعت اینترنت گوشی‌های موبایل به‌زودی قرار است به 10برابر سرعت فعلی برسد. این سرعت بی‌سابقه با شبکه 5G که پیش از این صحبت‌های زیادی درباره فواید و مضرات آن  شده است، امکان‌پذیر است. اما از آنجایی که تا پیش از این درباره مضرات امواج مغناطیسی موبایل برای سلامت انسان، داستان‌های زیادی نقل شده است، محققان در حال مطالعه تأثیر این فناوری بر بدن انسان هستند.
همزمان با انتشار اخبار راه‌اندازی اینترنت 5G، شایعات زیادی نقل شد؛ ازجمله اینکه: «5G به سلامت انسان آسیب می‌زند، زنبورها را می‌کشد، شبکه جدید تابش پرتویی ایجاد می‌کند که می‌تواند به DNA آسیب برساند و منجر به سرطان شود، باعث پیری زودرس می‌شود، متابولیسم سلول را مختل می‌کند و به‌طور بالقوه منجر به بیماری‌های دیگر از طریق تولید پروتئین‌های استرس می‌شود.» اما آیا این اظهارات صحت علمی دارند و ما باید واقعا نگران امواج 5G باشیم؟  بهتر است با نگاهی به اصول اولیه نحوه کارکرد تلفن همراه و به‌طور کلی سیگنال‌های ارتباطی بی‌سیم، به نگرانی‌هایی از این دست پاسخ داده شود. این سیگنال‌ها بخشی از طیف الکترومغناطیسی را تشکیل می‌دهند که طیف وسیعی از فرکانس‌های تابش الکترومغناطیسی و طول موج/ انرژی فوتون مربوطه را منعکس می‌کند. متأسفانه بسیاری از مردم به‌طور کامل دانشی از این فناوری ندارند که همین امر باعث می‌شود اخبار غلط درباره آن را باور کنند. مهم‌ترین منبع سایت سازمان بهداشت جهانی است که در آن به صراحت بیان شده است هنوز هیچ مدرک علمی درباره ضرر فرکانس‌های 5G در جهان به‌دست نیامده است.

فرکانس‌های آشنا
یکی از دلایلی که در گزارش‌های غیرعلمی درباره 5G منتشر می‌شود، درباره طیف فرکانسی جدید است؛ این در حالی است که سایت‌های آزمایشی 5G که طی هفته‌های اخیر در ایران راه‌اندازی شده روی همان فرکانس ۳.۵ گیگاهرتز فعالیت می‌کند که مودم‌های TD-LTE هم روی آن فعالیت دارند.
نگرانی‌ها درباره 5G از همان دسته نگرانی‌های یک قرن اخیر درباره خطرات ناشی از تابش الکترومغناطیسی است؛ از خطرات ‌سلامتی وای‌فای گرفته تا کنتورهای هوشمند، اختلاف‌نظرهای زیادی وجود دارد، اما بررسی‌های علمی منظم هیچ ارتباطی بین تلفن‌های همراه و سرطان مانند تومورهای مغزی مشاهده نکرده است. ریشه همه نگرانی‌های مربوط به شبکه‌های تلفن همراه، به تشعشع رادیواکتیوRFR برمی‌گردد. RFR هر چیزی است که از طیف الکترومغناطیسی ساطع می‌شود؛ از مایکروویو گرفته تا اشعه ایکس و از  امواج رادیویی گرفته تا نور مانیتور یا نور خورشید. RFR ذاتا خطرناک نیست، بلکه خطرناک بودن آن بستگی به این دارد که در چه شرایطی پدیدار شود. دانشمندان می‌گویند مهم‌ترین ملاک در مورد خطر RFR اشعه یونیزه یا غیریونیزه است. به‌عبارت ساده‌تر، هر تابشی که غیریونیزه باشد، برای شکستن پیوندهای شیمیایی بسیار ضعیف است. این شامل اشعه ماورای بنفش، نور مرئی، مادون قرمز و همه‌‌چیز با فرکانس کمتر مانند امواج رادیویی می‌شود. فناوری‌های روزمره مانند خطوط برق، رادیو FM و وای‌فای نیز در این محدوده قرار می‌گیرند، اما فرکانس‌های بالای UV، مانند اشعه ایکس و اشعه گاما، یونیزه‌کننده هستند.
دکتر «استیو نولا» استادیار عصب‌شناسی در دانشگاه ییل می‌گوید: استفاده از اصطلاح تابش، گمراه‌کننده است؛ زیرا ما را فورا به یاد سلاح‌های هسته‌ای می‌اندازد. اما از آنجایی که پرتوهای غیریونیزه باعث آسیب به DNA یا بافت نمی‌شود، نگرانی‌ها درباره تشعشعات تلفن همراه یک سوءتفاهم است. هیچ مکانیسم شناخته‌شده‌ای برای اکثر اشعه‌های غیریونیزه وجود ندارد که اثر بیولوژیکی داشته باشد.

سازگاری با 5G
به هر حال 5G به‌زودی دنیا را فرامی‌گیرد و همانطور که گفته شد نگرانی‌هایی درباره این فناوری جدید وجود دارد. یکی از این نگرانی‌ها با توجه به قدرت پایین‌تر فرستنده‌های 5G به تعداد بیشتری از دکل‌ها برمی‌گردد. احتمالا برای این فناوری به ساخت صدها هزار آنتن جدید بی‌سیم در محله‌ها و شهرها نیاز است.
دکتر نولا می‌گوید: از لحاظ تئوری، این یک سؤال منطقی است که باید به آن پاسخ داده شود، اما ما درباره قدرت و فرکانسی کمتر از نور صحبت می‌کنیم. افرادی که آفتاب می‌گیرند درواقع در معرض اشعه الکترومغناطیسی قرار دارند که بسیار بزرگ‌تر از برج‌های سلولی 5G است، اما این ادعا که فرکانس بالاتر، برای سلامت انسان مضر است، فقط یک ادعاست و هیچ سند علمی از آن حمایت نمی‌کند.