پر گشودن زنان
عفت تجارت چی؛ نخستین خلبان زن ایرانی
ستایش یگانه
در دوره و زمانهای که حکومت تلاش وافری داشت، با اقدامات گوناگون، پر پرواز زنان را بگشاید و به زعم خود امکان دور شدن آنها از زمین سفتوسخت تعصبات را فراهم سازد، عفت تجارتچی این فرصت را از دست نداد و در سال 1318به آرزوی دوره نوجوانی خود جامه عمل پوشاند و در باشگاه هواپیمایی ـ که در همان سال تأسیس شده بود ـ برای آموزش خلبانی نامنویسی کرد. در نوجوانی در سینما فیلمی دیده بود که زنی خلبان هواپیما بود. واقعیت سینمایی با میل و خیال عفت نوجوان درهمآمیخت و چنان نیرو یافت که خودش را به واقعیت واقعی تحمیل کرد. پدرش مشوقش بود و او را ترغیب کرد که نخستین زن خلبان ایرانی باشد؛ اما او هم همچون همه پیشقراولان، مسیر صعب و حاسدان زیادی در پیش رو داشت. خودش در اینباره گفته: «در شروع کارم با مشکلاتی نیز روبهرو شدم، مثلاً بعضی افراد ناشناس به پدرم تلفن میزدند و به دروغ میگفتند هواپیمای دخترت سقوط کرده است. در پاسخ به این محرکها گاهی عصبانی میشدم و به پدرم میگفتم چرا مرا وادار به این کار کردی و مشوقم شدی تا خلبان شوم؛ ولی او معتقد بود در ابتدای هرکاری مشکلاتی وجود دارد و باید با صبر و تلاش با آنها مقابله کرد.» حتی از آنجا که کسی در باشگاه هواپیمایی انتظار نداشت یک دختر برای آموزش خلبانی نامنویسی کند، لباس مناسبی برای او و چند دختر دیگری که بهدنبال مطرح شدن نام عفت در جراید در باشگاه ثبتنام کرده بودند، وجود نداشت. خودشان لباسهایشان را اندازه کردند و تمرینات شروع شد. 5مهر 1318شروع تعلیماتش بود و با هواپیمای نظامی بریتانیای «دی هاویلند تایگر موث»، که مخصوص آموزش خلبانان مبتدی بود، آموزش دید. در 27آبان 1319نخستین پرواز مستقلش را انجام داد که با رضایت مربیانش همراه بود. تجارتچی در 19فروردین 1378، یک روز بعد فوت همسرش، در 82سالگی درگذشت.