نخستین صندوق پسانداز ملی
از سیلوی بزرگ تهران تا کارخانه بلورسازی؛ آخرین گامهای توسعه رضاشاهی
علیرضا احمدی
بهار1318 اگرچه با حرکت نخستین قطار مسافربری از تهران به اهواز و بهرهبرداری رسمی از راهآهن سراسری کشور در نخستین روز فروردین، با خوشیمنی آغاز شد اما حمله ایتالیا به آلبانی در هجدهمین روز از همین ماه، بوی جنگ جهانگیر دیگری را به مشام میرساند. در چنین شرایطی محمود بدر، وزیر دارایی، درحال پیریزی بنیان «صندوق پسانداز ملی» بود که قانون تأسیس آن در 18اردیبهشت به تصویب رسید و بر اساس آن برای نخستین بار در ایران، حسابهای پسانداز شکلگرفت و به پساندازهای کمتر از 500 تومان، 4 درصد سود تعلق میگرفت اما پسانداز بیش از 2هزارتومان سودی دریافت نمیکرد. هدف از سقف گذاشتن برای پسانداز این بود که دارندگان مبالغ بیشتر، به جای آنکه سپرده خود را در بانک محل درآمدی بکنند، آن را به گردش بیندازند.
10خرداد مجلس شورای ملی لایحه دولت مبنی بر سرشماری جمعیت ایران را تصویب کرد و 4روز بعد سازمان هواپیمایی کل کشور که ریاست هیأت مدیره آن بر عهده ابراهیم قوامشیرازی قرارگرفت، تشکیل شد. در بیستوپنجمین روز خرداد نیز خطآهن گرمسار به سمنان با حضور هیأت وزیران به بهرهبرداری رسید. 74میلیون ریال برای ساخت این خط هزینه شده است.
تابستان1318 درحالیکه تب جنگ جهانی دوم در اروپا بالا میگرفت، سیلوی بزرگ تهران با گنجایش 64هزارتن و کارخانه بلورسازی در شهریورماه افتتاح شد تا آخرین گامهای توسعه صنعتی در ایران عصر رضاشاهی برداشته شود. انعقاد قرارداد بازرگانی و کشتیرانی میان دولتین ایران و شوروی در 21بهمن از مهمترین اخبار اقتصادی زمستان 1318 بود.