نغمه‌ساز سرکوب

 ستایش یگانه   

عاشق گل و گیاه بود؛ خوش داشت زمانی که از چیدن پر و بال مخالفان رضاشاه و جماعت روزنامه‌نگار فارغ می‌شد، قیچی باغبانی به‌دست بگیرد و شاخ و برگ اضافه گیاهانش را هرس کند. شاید معتقد بوده که محیط اجتماعی یا طبیعی برای اینکه سالم و شاداب بماند باید از عناصر مزاحم و مخرب تطهیر شود. البته، این تنها خصلت عجیب سرپاس مختاری، رئیس اداره شهربانی، به‌عنوان مأموری معذور و سرکوبگر نبود. او در موسیقی هم دست توانایی داشت و ویولن می‌نواخت و آثاری را که تصنیف کرده، بی‌شباهت به آثار درویش‌خان نمی‌دانند. اما اینها دلمشغولیات مردی بود که وقتی از تهدید و ارعاب و شکنجه خلاص می‌شد، به این امور می‌پرداخت و در هنگام خدمت به رضاشاه نشانه‌ای از لطافت روح و رقت‌ قلب در وجنات و سکناتش متجلی نبود. در 1316، مدیران مطبوعات را که دیگر رمقی برای کاغذهای اخبارشان باقی نمانده‌بود و اجازه نداشتند به هر موضوعی بپردازند، احضار و تهدید کرد چناچه بخواهند پایشان را از گلیم‌شان درازتر کنند، دمار از روزگارشان درمی‌آورد.
مختاری تنها به سانسور و سرکوب جراید قانع نبود. در زمان او، «اداره نگارشات شهربانی» حتی مکاتبات و مراسلات خصوصی مردم را می‌خواند تا مبادا کسی به ساحت همایونی اعلیحضرت و حکومت جسارتی کند. بعد از سقوط رضاشاه که مختاری دادگاهی شد، همچون آدولف آیشمن نازی که مسئول فرستادن یهودیان بسیاری به کوره‌های آدم‌سوزی بود، در دفاع از خود گفت او فقط مجری اوامر پادشاه بوده و خطایی مرتکب نشده است. البته، او از آیشمن خوش‌اقبال‌تر بود و کارش به طناب دار نکشید و بعد چند سال حبس راحت و مجلل آزاد شد و محمدرضا پهلوی با دادن صله‌ای از خدمات مختاری به حکومت پدرش قدردانی کرد.