روابط اقتصادی ایران و کره‌جنوبی چه وضعیتی دارد؟
خداحافظی با شراکت 17میلیارد‌دلاری
گفت‌وگو با رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره‌جنوبی
نورا عباسی_روزنامه نگار
روابط سئول و تهران با نقش‌آفرینی تحریم رو به تیرگی رفته است. آن رابطه تجاری نزدیک به 17میلیارد‌دلاری ایران و کره‌جنوبی در دوران طلایی برجام، حال به یک بن‌بست رسیده است؛ دیگر نه کالایی از ایران راهی کره‌جنوبی می‌شود و نه ایران مانند سال‌های پیش میزبان خودرو و وسایل خانه با برند کره است.
بر اساس آماری که دفتر بازرگانی کشورهای آسیا- اقیانوسیه در رابطه با آمار تجارت ایران و کره‌جنوبی منتشر کرده است، وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر 1500سی‌سی تا 2000 سی‌سی، وسایل نقلیه موتوری به جز آمبولانس و هیبریدی با ارزش 75میلیون دلار، قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری با ارزش 38.4میلیون دلار، پروتزهای دندان به ارزش 30میلیون دلار، همچنین اجزا و قطعات یخچال‌ها، فریزرها و سایر تجهیزات سردکننده یا منجمد‌کننده به ارزش 12.6میلیون دلار و کنترل پنل الکتریکی مخصوص لوازم خانگی، یخچال، لباسشویی و... به ارزش 22.3میلیون دلار بخشی از کالاهایی بودند که در فهرست مهم‌ترین اقلام وارداتی از کره‌جنوبی در سال98 جای داشتند.
بر اساس آمار موجود، میزان صادرات ایران به کره‌جنوبی از رقم یک‌میلیارد‌و388میلیون‌دلار در سال90 به میزان 287میلیون‌دلار در سال98 رسید و میزان واردات از کره‌جنوبی نیز در فاصله 9سال دچار تغییرات جدی شد؛ چرا که میزان واردات سال90 رقمی نزدیک به 4میلیارد‌و737میلیون‌دلار ثبت شده بود، در حالی که سال98 تنها 278میلیون‌دلار واردات از مبدأ کره‌جنوبی به مقصد ایران ثبت شد.
آینده مبهم تجارت تهران و سئول
توقف رابطه پررونق ایران و کره‌جنوبی اتفاقی است که موجب دلخوری و اعتراض اعضای اتاق بازرگانی ایران و کره‌جنوبی نیز شده است و آنها نسبت به آینده نامعلوم رابطه دو کشور ابراز نگرانی کرده‌اند.
حسین تنهایی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره‌جنوبی در مورد رابطه تهران و سئول به همشهری گفت: در دوران تحریم ابتدایی، کره‌جنوبی با زیرکی توانست خودش را از دایره تحریم ایران مستثنی کند. در این دوران به‌رغم اینکه اروپا به‌طور کامل ما را تحریم کرده بود، ما توانستیم از طریق کره‌جنوبی بسیاری از کالاها را وارد کنیم اما در دوره جدید تحریم‌ها - با توجه به تأکید ترامپ- کره‌‌ای‌ها به‌خصوص شرکت‌های بزرگشان ترسیدند و دست از معامله با ایران کشیدند.
او همچون بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی و اقتصادی آینده رابطه ایران و کره را به نتیجه انتخابات آمریکا گره زد؛ «با توجه به اینکه کره پول ما را نداده است، من امیدوار هستم که بعد از انتخابات جدید، گره این مشکل باز شود. اگر هم انتخابات به نفع ترامپ باشد که این روند ادامه خواهد داشت و بدهی ایران همچنان وصول نخواهد شد. وقتی من با مسئولان وزارت خارجه کره‌جنوبی در ایران و مسئولان بخش بازرگانی این کشور صحبت می‌کردم، فهمیدم آنها علاقه ندارند که معاملاتشان را با ایران متوقف کنند اما از ترس آمریکا مجبور شده‌اند جلوی معامله با ایران را بگیرند.»
او در صحبت‌هایش به تذکر و گله‌اش خطاب به مسئولان کره‌ای و به‌خصوص سفیر کره در ایران اشاره کرد و گفت:«من حتی به سفیر کره در ایران گفتم که دوست کسی است که در زمان سختی کنار ما باشد. این نکته را در جلسه با شرکت‌های بزرگ کره هم طرح کردم. کره هم‌اکنون بر اساس منافعش تصمیم گرفته است که جانب آمریکا را بگیرد».
پویا فیروزی، دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره‌جنوبی نیز در گفت‌وگو با همشهری به بیان جزئیات کالاهای تجاری میان دو کشور پرداخت.
بر اساس گفته او واردات اقلام الکترونیکی، لوازم خانگی، خودرو (تا پیش از ایجاد محدودیت‌های خودرویی در ایران)، قطعات خودرو و همچنین میعانات گازی، فلزات و برخی محصولات کشاورزی از مهم‌ترین محورهای صادراتی ایران به کره‌جنوبی محسوب می‌شد و در مقابل ایران نیز تأمین میعانات گازی و فلزات کره‌جنوبی تا پیش از تحریم دوم برعهده داشت. او در رابطه با صادرات ایران به کره‌جنوبی توضیح داد:«بیشترین صادرات ما به کره‌جنوبی در حوزه نفت است. از زمانی که میعانات گازی جزو کالاهای غیرنفتی قرارگرفتند، بیشترین صادرات ما به این حوزه میعانات گازی مربوط می‌شد. در بین سال‌های 93 تا 97 نزدیک به 10میلیارد دلار به این کشور میعانات گازی صادر کردیم و بر این اساس باید بگوییم که در آن سال‌ها بزرگ‌ترین تامین کننده‌شان بودیم. خودرو بیشترین واردات ما از کره بود و زمانی که واردات آن به‌دلیل تحریم ممنوع شد، این واردات به قطعات خودرو تبدیل شد و لوازم خانگی- به شکل جزئی تلویزیون و لوازم تصویری- بیشتر از کره‌جنوبی وارد می‌شد».
فیروزی در رابطه با بدهی کره‌جنوبی به ایران معتقد است: «این پولی که در کره‌جنوبی بلوکه شده، مالکیتش برای ایران است و وضعیتش باید مشخص شود. اگر کره‌جنوبی در مورد این مسئله اقدامی نکند، تجارت آینده شرایط خوبی نخواهد داشت، چون بالاخره بازار در مسیر خودش پیش می‌رود و جایگزینی پیدا می‌کند».
در همینه زمینه :
