سودجویی ۲۵۰میلیون دلاری از واردات برنج

مریم موسی‌پور | روزنامه‌نگار

گرانی و نابسامانی در بازار برنج همچنان ادامه دارد و بازار با وجود وعده‌های مسئولان همچنان تنظیم نشده است. مسئولان وزارت جهاد کشاورزی این نابسامانی را ناشی از گرانفروشی واردکنندگان عنوان می‌کنند و غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی هم با اشاره به کارشکنی‌ها و گرانفروشی‌های واردکنندگان، از سود 250میلیون دلاری یک شرکت واردکننده از فروش برنج پرده برداشت تا پازل متهمان تنش بازار برنج جور شود. طبق گزارش مرکز آمار، قیمت برنج درجه‌یک ایرانی در مهرماه به حدود 316هزار تومان در هر کیلوگرم رسیده و با وجود وعده‌ و وعیدهای فراوان در مورد کنترل گرانی  و حتی برداشتن محدودیت فصلی واردات برنج و برداشت برنج جدید در سال۱۴۰۴ همچنان قیمت‌ها در بازار بالاست.

چرا برنج ارزان نشد
هم‌اکنون برخی گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد قیمت برنج ایرانی از کیلویی 350هزار تومان عبور کرده است. همچنین شنیده می‌شود به‌دلیل محدودیت عرضه برنج پاکستانی قیمت آن از کیلویی 200هزار تومان نیز گذشته است. براساس گزارش رسمی مرکز آمار کشور متوسط قیمت هر کیلو برنج ایرانی درجه‌یک در مهرماه امسال 316هزار تومان بوده که نسبت به ‌ماه قبل 6.4درصد و نسبت به ‌ماه مشابه سال قبل 155.4درصد افزایش داشته است. متوسط قیمت برنج خارجی درجه‌یک هم در مهرماه امسال 105هزار تومان اعلام شده است که نسبت به ‌ماه قبل 7.7درصد و نسبت به ‌ماه مشابه سال قبل 61.6درصد افزایش نشان می‌دهد. در این گزارش حداقل قیمت برنج ایرانی در مهرماه امسال 257هزار تومان و حداکثر آن در بازار 353هزار تومان عنوان شده است. حداقل و حداکثر قیمت برنج خارجی هم در‌ ماه گذشته، به‌ترتیب، 69هزار تومان و 176هزار تومان اعلام شده است.

وقتی واردکنندگان برنج توزیع‌کننده هم شدند
مسئولان اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران طی این مدت همواره فروش دوفاکتوره برنج را یکی از مهم‌ترین عوامل گرانی آن عنوان کرده‌اند. آنها خارج شدن سیستم توزیع کشور از حالت استاندارد و ورود واردکنندگان به این حوزه را موجب دخالت آنها در روند تنظیم بازار عنوان می‌کردند که موجب می‌شد برنجی که با ارز دولتی وارد کشور شده است با قیمت‌هایی بالاتر از قیمت‌های مجاز به فروش برسد و سود بیشتری را روانه جیب واردکنندگان کند، چراکه این روش عرضه موجب شد که واردکنندگان نوعی انحصار در بازار برنج ایجاد کنند. وضعیت ناآرام بازار برنج موجب شد که حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه به این موضوع ورود کند. وی مردادماه امسال در این مورد گفت: برخی گرانی‌ها به دلایل تحریم‌ها، کم‌آبی یا سایر مشکلات طبیعی قابل توجیه است، اما بخشی از این گرانی‌ها حقیقتا غیرمتعارف است. 

پرده‌برداری از سودهای عجیب
 حالا اما غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی که زمانی کاهش تولید برنج ایرانی را از عوامل مهم افزایش قیمت برنج در بازار عنوان کرده بود، از سود 250میلیون دلاری یک واردکننده پرده‌برداری کرده است.
وی در جلسه شورای معاونان وزارت با انتقاد از رفتار برخی واردکنندگان برنج گفت: قیمت تمام‌شده هر کیلو برنج وارداتی برای واردکنندگان بین ۳۸ تا ۴۰هزار تومان است و طبق ضوابط باید حداکثر با قیمت ۵۰هزار تومان در بازار عرضه شود. اما متأسفانه شاهدیم که همان برنج‌ها در بازار تا ۱۱۰ هزار تومان هم به فروش می‌رسند. نوری قزلجه تأکید می‌کند: تا ما در مورد برنج مصوبه گرفتیم که باید برنج وارداتی از سوی شرکت بازرگانی دولتی توزیع شود، تبلیغات زیادی علیه وزارتخانه شد و همه در کشور متخصص برنج شدند و در همه‌جا درباره برنج اظهارنظر می‌کنند. چرا؟ چون سیاست درستی گذاشته شده است. وی ادامه داد: باید بگوییم که برنج را لب مرز آوردید؛ دست شما درد نکند. آن را به ما تحویل دهید تا ما به‌ دست مردم برسانیم. شما واردات خود را انجام بدهید و سود آن را دریافت کنید. چرا می‌خواهید برنج را 2برابر بفروشید؟ ما این اجازه را نمی‌دهیم. 
فرود عسگری، رئیس‌کل گمرک ایران هم گفت: در 7‌ماه امسال ۹۷۰هزار تن واردات برنج انجام شده که رشد ۹۱درصدی نسبت به سال قبل داشته است.  بنا به آمارهای اعلام‌شده براساس میزان تولید برنج در کشور، نیاز کشور به واردات برنج سالانه 1.3تا 1.4میلیون تن است. 

30 درصد
کاهش قیمت برنج در بازارهای جهانی در یک سال اخیر

91 درصد
افزایش  واردات برنج در یک‌سال اخیر