این صندلی‌های خالی نشانه چیست؟

ندا زندی_روزنامه نگار
سالن‌های سینما به‌صورت رسمی از اول تیر باز شدند و از 4تیر 2فیلم «شنای پروانه» و «خوب، بد، جلف2: ارتش سری» به روی پرده رفتند. 2روز بعد، رئیس سازمان سینمایی از استقبال 18هزار نفری مردم در نخستین جمعه پس از بازگشایی سینماها خبر داد. مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی نیز آمار تماشاگران سینماها را تا اواخر روز جمعه ۴۳هزارو۹۶۱ نفر اعلام کرد که حدود ۶۰درصد آن به «شنای پروانه»، ۲۵درصد به «خوب، بد، جلف۲» و ۱۵درصد به فیلم‌های دیگر اختصاص داشت. روابط عمومی فیلم شنای پروانه در اطلاعیه‌ای از استقبال مردم از این فیلم قدردانی ‌و اعلام کرد: «استقبال از «شنای پروانه» در نخستین روزهای بازگشایی سالن‌های سینما در کشور، بار دیگر مهر تأییدی بود بر عشق مخاطب به سینما و نشان داد مردم، تا چه حد نسبت به دیدن فیلم خوب در سالن سینما مشتاقند.» با همه این تفاصیل، آنچه در روزهای بعد رخ داد، نشانگر این بود که مردم بیشتر از فیلم و سینما به سلامتشان علاقه‌مند هستند و تا زمانی که کرونا قربانی می‌گیرد، تا آنجا که می‌توانند از اجتماعات دوری کنند. شنای پروانه که از سی‌و‌هشتمین جشنواره فیلم فجر برنده 6جایزه ازجمله جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد، یکی از امیدهای اصلی اکران محسوب می‌شد و انتظار می‌رفت که پا جای پای سلف خود، یعنی «متری شیش‌و‌نیم»، بگذارد و به فروش بالایی دست یابد. اما کرونا همه محاسبات را به هم ریخت، خصوصا در روزهای اخیر تعداد مبتلایان و قربانیان این بیماری فزونی گرفته است. میزان فروش این فیلم بنا به اعلام سامانه مدیریت فروش و اکران سینما (سمفا) 19,434,009,838ریال بوده است. چیزی در حدود 2میلیارد تومان نمی‌تواند سقف رویاهای شنای پروانه باشد. اگر روند اوج‌گیری بیماری همینطور ادامه داشته باشد‌ و مردم برای حفظ سلامتشان به سینما نروند، چه‌بسا فیلمی که دوستدارانش در ناصیه‌اش خوانده بودند که رکوردهای گیشه را می‌شکند، در سراب بی‌رونقی سینما غرق شود.
 «خوب، بد، جلف2: ارتش سری» هم چیزی در حدود یک میلیارد تومان فروخته که با آنچه برای گیشه این فیلم پیش‌بینی می‌شد، فاصله‌ای بعید دارد. فیلمی که با اتکا به فروش خوب قسمت اولش امید داشت در قسمت دوم هم مخاطبان زیادی را به سالن بکشاند، اما اگر با مهربانی، کیفیت خود فیلم را نادیده بگیریم، باید گفت کرونا و فشارهای اقتصادی برای مردم - که معمولا به چنین محصولاتی روی خوش نشان می‌دهند - دل و دماغ خندیدن نگذاشته است.
میزان فروش این 2فیلم پرامید نشان می‌دهد فیلم‌هایی که اکران آنلاین را انتخاب کردند، نه‌تنها ضرر نکردند، بلکه حتی عایدی بیشتری از اکران در سینما نصیبشان شده است. حالا اگر این وضع ادامه پیدا کند، با توجه به گسترش شیوه‌های مختلف فیلم دیدن، این امکان وجود دارد که عادت سینما‌رفتن از سر مردم بیفتد؟ سؤال دیگر این است که بی‌رغبتی مردم به سینما، جز نگرانی برای سلامتی، حامل پیغام دیگری هم هست؟ در شرایطی که کمترین امید به برگشت سرمایه در سینما وجود دارد، سرمایه‌گذاری در فیلم‌هایی که بازیگرانشان به دریافت رقم‌های میلیاردی خو کرده‌اند، چه معنایی دارد؟ اینها سؤالاتی است که باید به‌تدریج به پاسخشان دست یافت.