توسعه شهر با نگاه مادرانه مدیران زن

الهام مصدقی‌راد- خبرنگار

مدیریت فعلی شهر تهران در همان ماه‌های ابتدای فعالیتش در سال96، بر افزایش تعداد زنان شاغل و همچنین افزایش تعداد بانوان مدیر در شهرداری پایتخت تأکید کرد. در همان ماه‌های ابتدایی، انتخاب 2شهردار زن در جمع 20شهردار دیگر با اقبال عمومی مواجه شد. شورای پنجم شهر نیز که با حضور 6 منتخب زن تاکنون رکورددار حضور زنان در شوراهای شهر تهران بوده، براساس برنامه‌های توسعه پیگیر تحقق این مسئله شد. براساس گزارش معاونت منابع انسانی شهرداری تاکنون 15 تا 18درصد پست‌های مدیریتی شهرداری تهران به زنان واگذار شده و قرار است تا پایان فعالیت این دوره مدیریت شهری در سال آینده، به 30درصد برسد. انتصاب مدیران زن در مدیریت شهری فارغ از تلاش بر کاهش تبعیض جنسی و توجه به توانمندی‌ها و قابلیت‌های زنان، دستاورد مهمی برای زنان شهر خواهد داشت؛ زنانی که نیمی از جمعیت شهر را تشکیل داده و بخش قابل توجهی از نیاز آنها زیر سایه مدیریت مردانه شهرها، بی‌پاسخ مانده است.
برنامه سوم توسعه شهر تهران بر افزایش میزان حضور و ارتقای زنان در پست‌های مدیریتی تأکید دارد. فاطمه راکعی، مشاور سابق شهردار تهران در امور بانوان در همان نخستین روزهای حضور خود تأکید کرد که یکی از اهدافش محقق ساختن این برنامه و تلاش برای تحقق مدیریت 30درصدی زنان در مدیریت شهری است. محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر نیز ‌ماه گذشته بر تحقق 30درصد و فراهم ساختن زمینه‌های ارتقای نقش زنان در مدیریت شهری تأکید کرد.

انتصاب مدیران زن، یک الزام است نه لطف
پژوهشگران شهری چند سال قبل با بررسی شهر تهران اعلام کردند که این شهر مناسب مردان جوان سالم است؛ ‌به‌عبارت دیگر شهر تهران کاستی‌ها‌یی برای دیگر گروه‌ها ازجمله زنان دارد این درحالی است که نیمی از جمعیت شهر را زنان به‌خود اختصاص داده‌اند. دلیل این اتفاق غلبه نگاه مردانه در توسعه همه‌جانبه شهر است که از دهه‌های گذشته بر مدیریت شهرها غالب شده و بخشی از آن متاثر از فرهنگ اجتماعی نیز بوده است. زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران معتقد است مدیران سنتی از دهه‌های گذشته براساس حضور بیشتر مردان در شهر، توسعه شهری را براساس نیازهای آنها پیش بردند اما هم‌اکنون قرارگرفتن زنان در پست‌های مدیریتی شهر یک الزام است و نه یک لطف چراکه نیمی از شهروندان زن هستند و نمی‌توان سهم آنها را نادیده گرفت. نژادبهرام به همشهری می‌گوید:‌ «در مدیریت فعلی شهر، حل مسائل شهری و شهر برای همه مورد تأکید قرار گرفته است مدیران زن چه در نیاز و چه در اقدام نقش مؤثری در برآورده کردن نیازهای زنان ایفا خواهند کرد. تاکنون انتصاب زنان در پست‌های مدیریتی ازجمله شهرداران نواحی که نزدیک‌ترین لایه مدیریت شهری به شهروندان است، نقش بسیار مثبتی در ارتباط‌گیری با زنان شهروند ایفا کرده است.» به‌گفته این عضو شورا، مناطق 7 و 8 شهرداری تهران که مسئولیتش با 2بانوی شهردار است، توسعه فضای سبز، اقدامات فرهنگی، اجتماعی، ترافیکی و... را با نگاه مادرانه پیش می‌برند و شهری را که با محوریت خودرو و مردان جوان سالم طراحی و توسعه یافته، ‌برای همه تغییر خواهند داد.
براساس برنامه توسعه قرار است هرسال بین 5 تا 10درصد پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود تا در پایان دوره 4ساله، هدف 30درصد محقق شود. شورای شهر نیز تاکنون این موضوع را از شهردار تهران پیگیری کرده اما به گفته عضو هیأت رئیسه شورای شهر، شناخت زنان توانمند و به کارگیری پتانسیل آنها در نقش‌های مدیریتی نیز زمان‌بر بوده است.

زنان از شهر چه می‌خواهند؟
در پژوهش‌های متعددی که تاکنون به نیازهای زنان در شهر و ویژگی‌های شهر ایده آل آنها پرداخته، چند محور اصلی و مشترک به چشم می‌خورد.ارتقای امنیت و آرامش در شهر، زیبایی وضعیت ظاهری شهر، توسعه امکانات و کالبد شهر با توجه به مختصات جسمانی زنان و توسعه امکانات ورزشی و فرهنگی ویژه بانوان از مهم‌ترین سر فصل‌های این نیازها بوده است. مواردی که به‌دلیل نگاه مردانه و تفاوت ویژگی‌های روانی و جسمانی مردان با زنان، نادیده گرفته شده و فقط زنان شناخت کافی از آن داشته و در جایگاه تصمیم‌گیری و اجرا این موضوعات را دنبال خواهند کرد تا شهر، مطلوب همه شهروندانش شود.