حملونقل
تأمین منابع مالی؛ دغدغه اصلی مترو
متروی تهران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های زیرساختی عمرانی و خدماتی کشور که عقبه‌ای چند‌دهه‌ای از فعالیت‌های پردامنه مهندسی و مطالعاتی را در پس‌زمینه خود دارد، به‌واسطه خدمات‌رسانی بی‌واسطه و همه‌روزه به شهروندان، توسعه آن تعطیل‌پذیر نیست. به‌موازات آن، تامین منابع مالی برای توسعه و تجهیز مترو، بدون تردید مهم‌ترین دغدغه مدیران شهری در رسته‌ها و رده‌های مختلف است. به همین دلیل، هنگامی که رئیس و برخی از اعضای شورای شهر تهران به همراه معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران از کارگاه خط7 مترو بازدید کردند، بخش زیادی از صحبت‌های محسن هاشمی به بحث تامین منابع مالی اختصاص یافت. رئیس شورای شهر که خود عمری را در این میدان سپری کرده از دغدغه‌های مالی مترو آگاه است. به‌گزارش همشهری، هاشمی در بازدید از مجموعه کارگاهی مترو در میدان کتابی سعادت‌آباد که به‌منظور توسعه شمالی خط۷ و بررسی گزارش مطالعات راه‌اندازی خط۱۰ مترو انجام پذیرفت، با اشاره به کاستی‌ها در تامین منابع مالی طرح‌‌های عمرانی با توجه به شرایط عمومی کشور و نیز گلایه از عدم‌التفاط لازم دولت به مقوله توسعه مترو و فقدان عمل به تعهدات در این زمینه، گفت: «بهترین روش تامین منابع مالی برای توسعه مترو در این شرایط 2روش تامین مالی سرمایهگذاری مجتمع‌های ایستگاهی و نیز به‌کار‌گیری تبصره TOD بهترین روش تامین منابع مالی برای توسعه خطوط مترو‌ست.» رئیس شورای شهر علاوه بر این نکته به مزایای جانبی بهره‌گیری از این دو منبع و کارپردازی آن در اقتصاد کلان کشور پرداخت و تأکید کرد که اجرایی‌شدن این طرح‌ها به جمع‌آوری نقدینگی سرگردان کمک کرده و در نهایت به کاهش تورم در کشور نیز کمک می‌کند. هاشمی همچنین تأکید دارد که با توجه به شرایط ارزی، هزینه‌های توسعه مترو رشد دو‌چندان یافته و با توجه به تحریم‌ها امکان بهرهبرداری از سرمایهگذاری خارجی در قالب فاینانس و نیز بهره‌گیری از وام‌های بانکی به حداقل ممکن رسیده و بهترین راه همان تامین منابع مالی در قالب 2مقوله توسعه مجتمع‌های ایستگاهی و درآمد‌زایی از حریم پیرامونی مترو با واگذاری تراکم و تجاری‌سازی و... است. او معتقد است با توجه به بافت عمدتا برخوردار در مسیر خط۱۰ مترو امکان سرمایهگذاری مردمی و بهره‌گیری از پتانسیل‌های منطقه‌ای نیز فراهم است. رئیس شورای شهر در نهایت نیز از شهرداران مناطق مختلف می‌خواهد که با اعطای پروانه و مجوز ساخت در حریم ۳۰۰متری مترو در قالب طرح «TOD» در این شرایط به یاری مترو و مدیریت ناوگان حملونقل شهری بیایند.
تمام بدنه شهرداری و دولت پای کار مترو بیایند
سید‌مناف هاشمی، معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در این بازدید به نکات مهمی اشاره و دغدغه‌های خود را نسبت به توسعه مترو در میان گذاشت. معاون شهردار تهران با اشاره به تصویب قوانینی که درآمد‌زایی برای شهرداری را در بند و حصار خود گرفته و مشکلات مالی دولت در حمایت از مترو، تأکید کرد: «توسعه خطوط مترو یکی از ضرورت‌های مهم برای پایتخت است و باید تمام بدنه شهرداری به همراه دولت با همکاری یکدیگر تحقق این امر مهم را میسر کنند.» مناف هاشمی با ابراز خوش‌بینی نسبت به تامین منابع مالی و توفیقات در این زمینه طی چند ماه گذشته به‌خصوص در زمینه واریز منابع حاصل از فروش اوراق مشارکت بر همکاری همه شهرداران مناطق در تامین منابع مالی مترو تأکید کرده و با اشاره به ظرفیت‌های عظیم غیرنقدی برای تامین منابع مالی مترو، گفت: «تاکنون مبلغ ۷هزار میلیارد تومان املاک شهرداری تهران جهت اختصاص به توسعه خطوط متروی تهران و سایر حوزه‌های حملونقل صورتجلسه شده است و درصورتی که تنها ۵۰درصد از مبلغ املاک غیرنقدی که شهرداری تهران قول آن را به معاونت حملونقل و ترافیک داده است، محقق شود نه‌تنها تمام بدهی‌های متروی تهران تسویه می‌شود، بلکه روند توسعه خطوط با سرعت بیشتری پیش می‌رود.» او تأکید کرد که تامین واگن ضلع مهم و اساسی در پروژه توسعه مترو‌ست و از تلاش در این زمینه در ۳ جبهه مختلف از تامین واگن از خارج براساس تعهدات قبلی، تامین واگن از شرکت واگن‌سازی و نیز در قالب راه‌اندازی شرکت متران، خبر می‌دهد.
نیاز 200هزار میلیاردی
رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر در جریان این بازدید با انتقاد از کم‌کاری در تامین منابع مالی برای توسعه مترو، تأکید کرد: «کار تکمیل متروی تهران با این مبالغ و منابع کم امکان‌پذیر نیست. اگر به همین روال بخواهیم پیش برویم، تا 20سال آینده هم مترو تکمیل نمیشود.» محمد علیخانی در ادامه از یگانه راه برون‌رفت از این مشکلات و تامین منابع مالی برای توسعه مترو گفت و ادامه داد: «اجرای زون‌های TOD (توسعه مبتنی بر حملونقل) در شعاع 300متری ایستگاه‌ها از سوی شورا به شهرداری تهران تکلیف شده چراکه تنها راه‌حل تامین منابع مالی ساخت ایستگاههای مترو همین روش است.» او همچنین اشاره کرد که برای توسعه و تکمیل ایستگاههای کلیه خطوط متروی تهران، به مبلغ 200هزار میلیارد تومان نیاز است که برای تامین این منابع هیچ راهی جز اجرای TOD نداریم. علیخانی البته از شهرداری در این زمینه گلایه هم دارد اما خاطرنشان می‌کند که معاونت حملونقل در چند ماه اخیر دست به‌کار شده و در مقوله تامین منابع مالی فعال شده است.
شهر‌بانو امانی، رئیس کمیته ایمن‌سازی حملونقل شهری شورای شهر تهران نیز در این بازدید گفت: «اگر چنانچه 12هزار میلیارد تومان اعتبار به مترو تزریق شود، می‌توان از 53کیلومتر مترو بهرهبرداری کرد.» او در ادامه نگاه کیفی هم به مقوله توسعه مترو آن‌هم در شرایط خاص این روزها داشت و اضافه کرد: «همچنین ایستگاههای مجهز می‌توانند مورد بهرهبرداری مردم قرار بگیرند. به‌ویژه در این شرایط کرونا که نیاز به استفاده از حملونقل عمومی است.» نماینده سابق مجلس با تمجید از تلاش‌ها در عرصه «TOD» همزمان به انتقاد از دولت هم پرداخت و تأکید دارد که دولت فقط به ۲۵درصد تعهدات خود در زمینه حمایت از مترو و توسعه آن عمل کرده است.
عبور خط10 از 6منطقه
مدیرعامل راه‌آهن شهری تهران و حومه که در مقام میزبان پذیرای نمایندگان مردم و مدیران شهری در این بازدید ویژه بود، به تشریح جزئیات و نکات مهم فنی در طرح مطالعاتی آغاز به‌کار خط۱۰ مترو و روند اقدامات در توسعه خط۷ مترو پرداخت. علی امام گفت: «بعد از تصویب طرح جامع حملونقل ریلی برای پایتخت در انتهای سال۹۸ و ابلاغ آن طی یک ماه گذشته مقدمات اجرای خط۱۰ متروی تهران فراهم شده است.» او درباره مزیت آغاز به‌کار در خط۱۰ نیز اضافه کرد: «از میان 4خط تصویب‌شده در طرح جامع خط۱۰ به‌دلیل پوشش خوبی که در بخش شرق به غرب و شمال‌تهران ایجاد می‌کند و نیز به‌دلیل فرصت‌های سرمایهگذاری که در مسیر این خط وجود دارد، برای ما از اولویت اجرایی بیشتری برخوردار است.»
امام در ادامه نیز اشاره دارد: «خط10 متروی تهران در مجموع از 6منطقه شهر تهران عبور می‌کند که منطقه ۵ و ۲۲ با ضعف شدید حملونقل ریلی درون‌شهری روبه‌روست.» مدیرعامل متروی تهران با بر‌شمردن مختصات فنی و مطالعات میدانی انجام پذیرفته و ظرفیت‌های موجود همچنین تأکید کرد که بهترین نقطه برای آغاز به‌کار توسعه خط۱۰ متروی تهران کارگاه میدان کتابی در منطقه سعادت‌آباد است و در واقع برنامه‌ریزی برای بازدید از این کارگاه به‌مثابه یک تیر و دو نشان بوده است.
در همینه زمینه :
