خطر استقرار فعالیت درمانی در ساختمان مسکونی
عبدالرضا گلپایگانی _ معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران
رویداد ناگوار انفجار کپسولهای اکسیژن و آتشسوزی ناشی از آن در مرکز جراحی محدود سینا مهر شمیران و درگذشت جمعی از شهروندان در این ساختمان مایه اندوه بسیار شد. برای خانوادههای درگذشتگان آرزوی صبر و شکیبایی دارم، بدون شک درگذشت اندوهبار این هموطنان اگر منجر به اصلاح رویههای نادرست شود از تکرار چنین حادثههای تلخی جلوگیری خواهد نمود.
طرحها و برنامههای شهرسازی با هدف استقرار مراکز سکونت و کار در مکان مناسب و توزیع مناسب آنها در شهر تدوین و تصویب میشوند. برنامهریزی میبایست در یک نظام هماهنگ و توجه به همه جنبههای مرتبط با پراکنش فعالیتها در شهرها صورت پذیرد و همه بهرهبرداران نیز به چارچوب و مواد آن پایبند باشند. در شهر آرمانی هر چیزی بر جای خود قرار میگیرد و آسایش و آرامش شهروندان برای دسترسی و استفاده بهتر از امکانات و فرصتها بر این مبنای خردمندانه تامین میگردد. برنامهریزی شهری و شهرسازی ما با چنین شهر آرمانی فاصله درازی دارد اما لازم است با همه توش و توان به سوی آن حرکت نمود.
اصول فنی و بهداشتی ساختمان در چارچوب مقررات ملی ساختمان؛ هنجارها و باید و نباید چگونگی ساخت و بهرهبرداری از ساختمانها را متناسب با نوع کاربرد مشخص کردهاند. نظامات اداری مرتبط، مقابله با آتشسوزی، صرفهجویی در انرژی، گودبرداری، اجرای انواع سازهها، اصول معماری و چگونگی نگهداری ساختمان همه در این مقررات مشخص شده است.
ساخت و سازها با کنترل عوامل شهرداری و مهندسان ناظر به سطح نسبتاً قابلقبولی رسیده است اما در بهرهبرداری از ساختمانها، آشفتگی موجود سبب بروز حوادث ناگوار میشود. یک دسته از این آشفتگیها به قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال 1366مرتبط میشود که استقرار حرفههای وابسته به پزشکی در خانهها و آپارتمانهای مسکونی را مجاز نموده است.
این مصوبه قانونی پس از 33سال تبعاتی در نظام شهرسازی و استقرار فعالیتها ایجاد کرده است که نیاز به تجدید نظر دارد.
در حادثه اخیر، ساختمان کلینیک سینا در کوچهای شلوغ و با عرض نامناسب مستقر بوده زیرا ساختمان در ابتدا برای استفاده مسکونی ساخته شده بود. فرونشاندن آتش و کمکرسانی به حادثهدیدگان به همین دلیل با مشکلات جدی روبهرو شد.
انتظار است که در بازنگری این ماده واحده، پزشکان و نیروهای درمانی پیشتازتر از دیگران باشند. جان و آسایش ایشان و مردمی که برای درمان دردهایشان به طبیب روی میآورند، در گرو استقرار درست ساختمانهای درمانی در مکان مناسب و کار در فضایی منطبق بر اصول فنی و ایمنی ساختمان است.