موج دوم افزایش قیمت لبنیات

با مصوبه سازمان حمایت قیمت 10قلم لبنیات پرمصرف مشمول قیمت‌گذاری افزایش یافت اما افزایش نرخ مصوب شیرخام، هزینه تمام‌شده و نرخ خرده‌فروشی سایر فراورده‌های لبنی خارج از شمول قیمت‌گذاری را نیز افزایش داده است. با رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی گفت‌وگو کرده‌ایم.




افزایش قیمت شیرخام چه تأثیری بر نرخ اقلام لبنی کم مصرف دارد؟
به جز 10قلم کالای لبنی که سازمان حمایت نرخ مصوب آن را تعیین و ابلاغ کرده است، قیمت سایر فراورده‌های لبنی پرچرب، لوکس یا طعم‌دار که مشمول دستورالعمل قیمت‌گذاری کالاهای تولید داخل محسوب نمی‌شوند که کارخانه‌های لبنی مکلف هستند تا برآورد هزینه تمام‌شده تولید این اقلام را مطابق این دستورالعمل محاسبه و به سازمان حمایت اعلام کنند و در صورت موافقت این سازمان نسبت به عرضه آن با نرخ‌های جدید اقدام کنند. به همه کارخانه‌های لبنی ابلاغ شده تا با نرخ مصوب جدید شیرخام و رشد سایر هزینه‌های تولید، حداکثر طی مدت 2هفته برآورد قیمت تمام‌شده تولید فراورده‌های لبنی خارج از شمول قیمت‌گذاری دولتی مانند محصولات لبنی پرچرب، لوکس یا طعم‌دار را تهیه و به سازمان حمایت ارائه کنند. همه کارخانه‌ها در حال محاسبه بهای تمام‌شده سایر محصولات لبنی خود هستند که خارج از شمول قیمت‌گذاری دولتی است. با آماده شدن این برآوردها، کارخانه‌های لبنی باید در انتظار بررسی و اعلام نظر سازمان حمایت برای تعیین قیمت‌های جدید باشند و با توجه به حدود 400تا 500کارخانه لبنی فعال، این فرایند تا حدودی زمان‌بر است و ممکن است یک تا دو‌ماه نیز به طول انجامد اما رعایت نرخ 10قلم محصول لبنی پرمصرف برای همه شرکت‌های لبنی الزامی است.
یعنی تا پیش از موافقت سازمان حمایت نرخ لبنیات خارج از قیمت‌گذاری دولتی افزایش نمی‌یابد؟ 
از آنجا که تعیین نرخ سایر اقلام لبنی برعهده شرکت‌های تولید‌کننده است، این شرکت‌ها می‌توانند نسبت به فروش این اقلام با قیمت‌های جدید اقدام کنند اما باید بلافاصله این قیمت‌های جدید را جهت درج در سامانه124 به سازمان حمایت اعلام کنند تا با بررسی این سازمان، در سامانه مذکور درج شود. نمی‌دانم مهلت قانونی اعلام‌شده برای درج قیمت‌های جدید این اقلام در سامانه124 چقدر تعیین شده است اما در صورتی که با گذشت این مهلت، نرخ محصولات در سامانه مذکور درج نشده باشد، مشمول برخوردهای تعزیراتی می‌شود.
تأثیر گرانی لبنیات بر بازار و میزان برگشت محصولات لبنی چگونه است؟
در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد، برخی معتقدند که با افزایش سالانه قیمت‌ها و رشد نکردن قدرت خرید خانوارها متناسب با هزینه‌های تورمی تولید، شاهد کاهش مصرف لبنیات هستیم و شکاف درآمد و هزینه‌ها منجر به تغییرات پی‌درپی در سبد مصرفی خانوارها شده و برخی اقلام مصرفی در این سبد حذف یا جایگزین می‌شود. اما برخی دیگر اعلام می‌کنند که سهم لبنیات از مجموع هزینه سبد خوراکی خانوارها حدود 7دهم درصد است و نرخ این اقلام نقش تعیین کننده‌ای در این سبد هزینه ندارد. در مورد میزان برگشتی فراورده‌های لبنی نیز به‌دلیل اینکه اکنون گستره وسیعی از واحدهای لبنی کوچک، متوسط و بزرگ را داریم، تغییر شرایط مصرف بازار به‌طور یکسان به همه صنایع لبنی منتقل نمی‌شود و برخی از شرکت‌های کوچک ورشکست و از بازار خارج شده وسهم بازار آنها به شرکت‌های متوسط و بزرگ منتقل می‌شود، بنابراین با گذشت زمان شرکت‌های بزرگ با رشد تولید و افزایش سهم بازار مواجه و برخی دیگر با کاهش تولید و سهم بازار مواجه می‌شوند.