شناسایی‌آلودگی‌های تهران با خودروهای پایش

 پریسا قاسم‌خانی- خبرنگار

به مناسبت هفته محیط‌زیست، نشست خبری با حضور مدیرکل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران و جمعی از مدیران این حوزه، در محل موزه ارتباطات باغ ملی تهران برگزار شد. در این نشست شینا انصاری به ارائه فعالیت‌های شاخص اداره در حوزه محیط‌زیست تهران پرداخت. او در این نشست به نکته‌ای کلیدی اشاره کرد که می‌تواند زنگ هشداری برای همه به حساب آید؛ «در صورت عدم‌تغییر رفتار انسان، تنفس محیط‌زیست بعد از کرونا، موقت خواهد بود.» مدیرکل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران در ابتدای این نشست گفت: «با وجود آنکه نیم‌قرن از تصویب کنوانسیون‌های محیط‌زیست می‌گذرد، همچنان دنیا با مشکل محیط‌زیست روبه‌روست. متأسفانه مشکلات محیط‌زیست افزایش پیدا کرده و موضوع روز جهانی برای امسال تنوع زیستی است. شهرداری تهران هم شعاری با عنوان «اکنون زمانی برای محیط‌زیست است» انتخاب کرده. یکی از دلایل آن شیوع کرونا و همه‌گیری این بیماری است. شیوع کرونا نشان داده با وجود دستاوردهای بزرگ بشری، انسان در مقابل طبیعت و پیچیدگی‌های آن ناتوان است. البته از نکات مثبت شیوع کرونا توقف فعالیت‌هایی است که در پی آنها کاهش انتشار آلایندگی و تولید گازهای گلخانه‌ای را شاهد بوده‌ایم. کرونا باعث شد کارخانه‌ها کمتر فعالیت کنند، رفت‌وآمدهای مردم در طبیعت کاهش یابد و حیوانات زندگی بهتری داشته باشند. باید امیدوار باشیم کرونا یک تجدید رفتار برای ما نسبت به طبیعت ایجاد کرده است.» البته بخشی از نازیبایی‌های کرونا استفاده زیاد از مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده است. همچنین متأسفانه در روزهای کرونایی پلاستیک هم بیش از اندازه مصرف شد و کنار آن تفکیک‌نشدن پسماندها سبب شد حجم انبوهی از زباله‌ها قبل از آنکه تفکیک شوند، در خاک مدفون شوند. البته اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران در مبارزه با کرونا به‌صورت مستقل کاری انجام نداده، ولی کنار سایر ادارات و سازمان‌ها همکاری کرده است. انصاری در این رابطه گفت: «پیگیری نحوه دفن پسماندهای عفونی، بازدید از اسکان‌های کارگری و لغو تمام برنامه‌های مناسبتی محیط‌زیستی و نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست ازجمله این پیگیری‌‌ها بوده است. ولی بی‌تردید اگر رفتار انسان تغییر نکند، تنفس محیط‌زیست بعد از کرونا، موقت خواهد بود؛ طوری که تهران با شروع فعالیت‌ها بار دیگر گرفتار مشکلات قبلی محیط‌زیستی خواهد شد.»

بهینه‌سازی‌ مصرف انرژی در 250ساختمان شهرداری
مدیرکل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران در ادامه نشست روز گذشته گفت: «موضوع انرژی در 2بخش بهینه‌سازی‌ مصرف و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در دستور کار اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران قرار دارد. اداره متولی این موضوع است که با توجه به مصوبات شورای شهر تهران، مواردی همچون استفاده 2درصدی از کل انرژی مصرفی در مجموعه شهرداری از محل انرژی‌های تجدید‌پذیر و همچنین کاهش سالانه ۱۰درصد از مصرف انرژی در ساختمان‌های شهرداری را پیگیری کند. تاکنون این امر از طریق تأمین ۱۰۲۰دستگاه آبگرمکن در سطح بوستان‌های شهر تهران و راه‌اندازی ۱۸ساختمان انرژی دنبال شده است. همچنین در مورد اصلاح الگوی مصرف در ۶۰۰ساختمان شهرداری، حدود ۲۵۰ساختمان موارد بهینه‌سازی‌ مصرف انرژی را عملیاتی کردند. توسعه نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس نیز پیگیری شده است.»

بانک اطلاعاتی تنوع محیط‌زیستی تهران تهیه می‌شود
انصاری در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تهیه بانک اطلاعات تنوع زیستی شهر تهران با هدف بررسی وضعیت گونه‌های گیاهی و جانوری اشاره کرد و گفت: «طبیعت ایران از غنای خوبی برخوردار است، به همین دلیل طرح شناسایی گونه‌های گیاهی و جانوری تهران تعیین شده که در راستای آن از هزار و ۳۰۸گونه گیاهی، ۱۶۷گونه آن اختصاصی اقلیم تهران است. برای حفظ بقای گونه‌ها باید بسترهای لازم همچون روددره‌های تهران و اطراف آن را بشناسیم و در جهت حفظ آنها گام برداریم. همچنین ۱۸۰گونه پرنده، ۳۸گونه پستاندار و ۱۳گونه خزنده هم در تهران وجود دارد.»

شناسایی بیش از 450کارواش متخلف
انصاری درباره مصرف بهینه آب به‌خصوص در بوستان‌ها و فضاهای سبز تهران گفت: «در حوزه بازچرخانی آب و استفاده از منابع آب‌های سطحی برنامه‌ریزی کرده‌ایم. باید قبول کنیم در کشور کم‌آبی هستیم. سیاستگذاری‌ها باید با توجه به محدودیت منابع آبی انجام شود. ما باید کمتر به منابع آب‌های زیرزمینی فشار بیاوریم. شورای شهر تهران مصوباتی همچون محدودیت کاشت چمن داشته تا با توجه به اقلیم تهران از گیاهان کم‌آب‌بر و همخوان با اقلیم تهران استفاده شود. اخیرا هم کارگروهی با همه مسئولان این حوزه تشکیل شد. ذخیره‌سازی‌ آب باران در دستور کار قرار گرفته و قرار است از سیستم هوشمندسازی چاه‌ها برای آبیاری فضای سبز به‌منظور جلوگیری از هدررفت منابع آب استفاده شود. در این راستا بیش از ۴۵۰کارواش شناسایی و پایش شده و لیست آنها در اختیار سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار گرفته است.»

راه‌اندازی خودروهای گشت و پایش محیط‌زیست 
مدیرکل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران افزود: «گشت و پایش محیط‌زیست به‌زودی در تهران با خودروهای اختصاصی و تجهیزات مدنظر راه‌اندازی می‌شود. این خودروها مجهز به امکانات پایش و نمونه‌گیری اولیه خواهند بود و در فاز نخست با وجود 2دستگاه کار را آغاز می‌کنند و امیدواریم در آینده بتوانیم این موضوع را گسترش دهیم. ما اساسا نیاز داریم که پایش کانون‌های آلودگی در سطح شهر تهران را انجام دهیم. هرچند پایش آلودگی هوا توسط شرکت کنترل کیفیت هوا انجام می‌شود، ولی طرح‌هایی ازجمله به‌روزرسانی اطلس پایش منابع آب و شناسایی منابع آلاینده در این زمینه پیش‌بینی شده است. شناسایی منابع و کانون‌های آلودگی، کاهش کانون‌های آلودگی و همکاری مشترک با سازمان محیط‌زیست از اهداف این گشت‌هاست.»

هنوز منبع بوی نامطبوع تهران تشخیص داده نشده
انصاری درخصوص انتشار بوی نامطبوع در تهران نیز توضیحاتی را ارائه کرد. او گفت: «سال۱۳۹۷ یک مرتبه و در سال گذشته، ۵مرتبه، بوی نامطبوع در سطح تهران منتشر شد. با هدف شناسایی کانون‌های انتشار بو، اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران به همراه سایر دستگاه‌های ذیربط کار خود را آغاز کرد. در این پایش‌ها در چندین مورد از سنجش، دی‌اکسیدگوگرد بالا تشخیص داده شد؛ این سنجش‌ها توسط دستگاه‌های پرتابل سنجش بو که خریداری شده بود، انجام شد. همچنین گروهی علمی تشکیل دادیم تا استادان متخصص آلودگی هوا، با توجه به نقشه‌های محیط‌زیست و انتشار بو بتوانند این موضوع را بررسی کنند. اما تاکنون برای منبع انتشار بو به نتیجه مشخص نرسیده‌ایم، این پرونده همچنان باز است و در دستور کار قرار دارد.»