آیا باید مکمل ویتامین ب ۱۲ بخورم؟

علی ملائکه ـ  روزنامه‌نگار و پزشک

ویتامین ب ۱۲ یا کوبالامین یک ماده اساسی برای حفظ سلامت مغز و اعصاب و نیز برای ساخته شدنDNAو سلول‌های خونی است.
ما معمولاً ویتامین ب ۱۲ را از رژیم غذایی به‌دست می‌آوریم. گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی، جگر، تخم‌مرغ و لبنیات، منابع غنی این ویتامین هستند.
برای اینکه جذب ویتامین ب ۱۲ از مواد غذایی در روده‌ها انجام شود، وجود 2 عامل دیگر ضروری است: یکی اسید‌معده که به آزاد شدن این ویتامین از مواد غذایی کمک می‌کند و دوم پروتئینی به نام «عامل داخلی» که سلول‌های پوشش معده تولید می‌کند. ویتامین آزاد شده از مواد غذایی با اتصال به «عامل داخلی» امکان جذب در روده‌ها را پیدا می‌کند.
کمبود ویتامین ب ۱۲در سنین بالاتر رخ می‌دهد. علت این است که با افزایش سن، میزان ترشح اسید معده کاهش می‌یابد و استخراج ویتامین از مواد غذایی مشکل‌تر می‌شود. از علل دیگر کمبود ویتامین ب ۱۲می‌توان به مصرف داروهای ضد ‌اسید معده، مصرف رژیم غذایی فاقد فرآورده‌های حیوانی، جراحی‌های کاهش وزن که با برداشتن بخشی از معده همراه هستند و بیماری‌های خودایمنی که پوشش معده یا روده را تخریب می‌کنند، اشاره کرد.
علائم اولیه کمبود ویتامین ب۱۲ ممکن است چندان واضح نباشد و مثلا به‌صورت ضعف عضلانی بروز پیدا کند که شما آن را به دلایل دیگر نسبت دهید.کمبود شدید ویتامین ب۱۲ ممکن است به مشکلات حفظ تعادل بدن، افسردگی، خستگی و ضعف شدید عضلانی، اختلال حافظه، بی‌حسی و گزگز کردن دست‌ها و پاها و کم‌خونی بینجامد.
درمان کمبود ویتامین ب ۱۲ بسته به‌علت به‌وجود آورنده آن ممکن است صرفاً خوردن مقدار بیشتری از غذاهای غنی از ویتامین ب ۱۲ یا مصرف نکردن داروی ضد‌اسید باشد. همچنین ممکن است مصرف مکمل ویتامین ب۱۲ضرورت پیدا کند.
اما اگر کمبود ویتامین ب‌۱۲ نداشته باشید، آیا مصرف مکمل آن برای پیشگیری لازم است؟ اگر گیاهخوار باشید و فرآورده‌های حیوانی مصرف نکنید و همچنین در افراد در سنین بالا که بیشتر در معرض خطر کمبود این ویتامین هستند، مصرف مولتی‌ویتامینی که حاوی مقدار توصیه‌‌شده روزانه یعنی ۲.۸ میکروگرم ویتامین ب‌۱۲ باشد، می‌تواند به پیشگیری از کمبود آن کمک کند.