«متفورمین» سرطان‌زاست؟

اسداله رجب ـ دبیر انجمن دیابت

4روز پیش خبری به نقل از سازمان غذا و داروی آمریکا منتشر شد مبنی بر اینکه مقادیر ناخالصی NDMA در قرص متفورمین برخی از سازندگان دارو ازجمله برند دارویی APO بالاتر از حد قابل‌قبول است.این سازمان به سازندگان این داروها توصیه کرد   این محصولات را از بازار داوطلبانه جمع‌آوری کنند. انتشار این خبر در فضای شبکه‌ای شده جهان و راهیابی‌اش به شبکه‌های اجتماعی نگرانی‌های فراوانی را به‌بار آورده است. مصرف‌کنندگان متفورمین که تعداد آنها کم نیست، ترسیده‌اند که مبادا یکی از عوارض مصرف این دارو که روزانه و در چند نوبت آن را استفاده می‌کنند، ابتلا به سرطان در آینده باشد. اما اصل موضوع چیست و آیا واقعا باید نگران باشیم؟ 
 اولین نکته‌ای که باید بدانید این است که بخشی از خبری که در شبکه‌های اجتماعی به‌دست شما  ‌رسیده، ناقص و بدون اطلاعات کافی منتشر شده ‌است. طبق اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا ناخالصی NDMA مربوط به ماده اولیه قرص متفورمین نیست، بلکه در مراحل فرمولاسیون بخشی از این قرص‌ها (با تأثیر کاهش قند خون به‌صورت آهسته) در محصول نهایی ایجاد می‌شود. به همین دلیل آزمایش‌های FDA ناخالصی NMDA را در نوع معمولی (immediate release) نشان نداده است.
نکته دوم اینکه اطلاعیه سازمان غذا و دارو در آمریکا مربوط به قرص‌های متفورین با برند تجاری APO است. قرص‌های این برند در ایران توزیع نمی‌شود. اسدالله رجب، رئیس انجمن دیابت ایران در این‌باره به«همشهری» می‌گوید:  «متفورمین‌‎های ایران مشکلی ندارد. این خبر مشخصا درباره بخشی از محصولات شرکت اپوتکس است که در ایران نیست اگر هم وجود داشته باشد از راه‌های تأیید شده وزارت بهداشت نمی‌آید.» به گفته او اپوتکس پیش‌تر در سال96 وارد ایران شده بود، اما در آن زمان مشکلی برای داروهایش اعلام نشده بود و این یافته‌ها تازه است: «مردم نباید بی‌دلیل نگران باشند. این دارو الان بیشتر مورد مصرف مردم کانادا و آمریکاست، اما مردم در آنجا هم نگران نباشند با پزشک‌شان تماس بگیرند و درصورت نیاز دارو را عوض کنند.» رجب می‌گوید: یکی از دلایل توصیه مردم به استفاده از داروهای داخلی همین است که شرایط ساخت آنها در داخل کشور تحت نظارت بیشتری است: «ما بارها گفته‌ایم که داروهای داخلی در شرایط فعلی مطمئن‌تر هستند. در زمینه کنترل قند خون هم‌اکنون مشکل خاصی در ایران نداریم و شرکت‌های تولید‌کننده دارو می‌گویند که برای 6‌ماه دیگر هم متفورمین و انسولین ذخیره داریم.» 
انجمن دیابت ایران هم با انتشار اطلاعیه‌ای بر سلامت قرص‌های متفورمین مورد استفاده در کشور تأکید کرده و از مردم خواسته است بدون نگرانی به مصرف داروهایشان ادامه دهند.