یادداشت
اعتراض‌های آمریکا و شانس ترامپ در انتخابات
امیرعلی ابوالفتح _ کارشناس مسائل آمریکا
انتخابات در همه‌جای جهان، فرصتی برای قضاوت رأی‌دهندگان درمورد عملکرد دولتمردان مستقر یا سیاستمدارانی است که قصد تصدی قدرت را دارند. تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در هر کشوری بر انتخابات مؤثر است. هرچه موضوع فراگیرتر و احیانا مخاطره‌آمیزتر باشد، قطعا تأثیری‌گذاری بیشتری نیز بر انتخابات خواهد داشت. بنابراین باید انتظار داشت وقایع اخیر در آمریکا، در نهایت بر هر دو انتخابات پیش‌رو در این کشور یعنی انتخابات ریاست‌جمهوری و کنگره تأثیرگذار باشد.
وقایع بعد از مرگ جورج فلوید از دو منظر بر صحنه انتخابات در آمریکا اثرگذار خواهد بود. اول اینکه، کشته شدن فلوید به‌دست یک افسر پلیس، یک موضوع نژادی است؛ موضوعی که جزو عمده‌ترین دغدغه‌های مردم در آمریکا به‌شمار می‌رود. هم موافقان تبعیض‌نژادی و هم مخالفان آن در آمریکا این مسئله را به‌عنوان یک موضوع حائز اهمیت می‌بینند. بسیاری از سیاستمداران آمریکایی براساس نگاهی که به مسائل نژادی دارند، مورد قضاوت افکار عمومی در این کشور قرار می‌گیرند. رای‌دهندگان سیاهپوست و رنگین پوست در آمریکا، یک بلوک مهم را تشکیل می‌دهند. حدود 15درصد از جمعیت آمریکا را سیاهپوستان و حدود 20درصد را اسپانیایی‌تبارها و لاتین‌تبارها تشکیل می‌دهند. به‌عبارت دیگر حدود یک سوم جامعه آمریکا را رنگین‌پوستان تشکیل می‌دهند و انتخاب آنها تحت‌تأثیر موضوع‌های نژادی قرار می‌گیرد. اینکه رئیس‌جمهور مستقر چه نگاهی به مسائل نژادی دارد و اینکه آیا طرفدار رفع تبعیض نژادی است یا به جریان راست نژادپرست دلبستگی دارد، می‌تواند در آرای رای‌دهندگان آمریکایی مؤثر باشد.
نکته دوم در ماجرای قتل جورج فلوید، نحوه مدیریت بحران از سوی دولت دونالد ترامپ است. به‌طور کلی یکی از قضاوت‌های رای‌دهندگان آمریکایی، در مورد توانایی دولت مستقر در مدیریت یک بحران ملی است؛ حال این بحران ممکن است یک بحران طبیعی مثل توفان کاترینا باشد، یا یک بحران اقتصادی باشد یا نتیجه یک بحران اجتماعی باشد. اتفاقات روزهای اخیر در آمریکا یکی از بحران‌های اجتماعی بزرگ این کشور است. سؤال این است که آیا ترامپ می‌تواند این بحران را به سمت آرامش هدایت کند و نظم اجتماعی را برقرار کرده و جلوی غارت‌ها و آشوب را بگیرد؟ یا برعکس اقداماتش تحریک‌آمیز است و با رفتار خود آتش آشوب را شعله ور‌تر خواهد کرد. رفتار غیرمنطقی ترامپ می‌تواند هواداران او را هم دچار سرخوردگی و نارضایتی کند. طی روزهای اخیر، او عملکرد قابل‌قبولی نداشته است. ترامپ نه‌تنها به حل بحران کمکی نکرده، بلکه با پست‌های توییتری خود باعث تحریک معترضان هم شده است. هم گروه طرفدار تبعیض نژادی جسورتر شده‌اند و هم گروه مخالف تبعیض نژادی خشمگین‌تر شده که نمود آن را می‌توان در غارت و تخریب اموال عمومی و خصوصی در شهرهای مختلف آمریکا دید. بدون شک درصورتی که دونالد ترامپ نتواند بحران را طی 3 تا 4روز آینده مهار کند و جامعه آمریکا به سمت آرامش پیش نرود، این وضعیت می‌تواند به ریزش آرای او حتی در میان حامیان حزب جمهوریخواه نیز منجر شود.
وقایع این روزهای مینیاپلیس و دیگر شهرهای آمریکا شبیه آن چیزی است که در دوره اول ریاست‌جمهوری باراک اوباما در شهر فرگوسن رخ داد. از دل اعتراض‌های ضد‌نژادی در آن دوره، یک جنبش برابری‌خواه با عنوان «جان سیاهان ارزش دارد» متولد شد. با وجود اینکه رئیس‌جمهور مستقر یعنی باراک اوباما خود سیاهپوست بود، بسیاری از فعالان این جنبش او را مورد انتقاد قرار دادند که چرا نتوانسته بحران را کنترل کند و به مطالبات پاسخ دهد. فراموش نکنیم که حضور اوباما در قدرت، به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور سیاهپوست در تاریخ آمریکا، برای رنگین‌پوستان آمریکایی از اهمیت بالایی برخوردار بود.
ریزش آرای باراک اوباما در میان سیاهپوستان و رنگین پوستان در دور دوم ریاست‌جمهوری، در واقع نتیجه وقایع فرگوسن و اعتراض‌های گسترده در قالب جنبش یادشده بود. اکنون قابل پیش‌بینی است که این بلوک مهم از رأی‌دهندگان آمریکایی، رأی خود را به نفع ترامپ به صندوق‌ها نریزند. فراموش نکنیم که اعتراض‌های اخیر در زمانی اتفاق می‌افتد که جامعه سیاهپوستان آمریکایی بیشترین آسیب را از موج بیکاری‌ها و تعطیلی کسب‌وکارها در میانه بحران کرونا متحمل شده‌اند. حتی تعداد مرگ‌ومیر در میان سیاهپوستان بیشتر از دیگران بوده است. سیاهپوستان آمریکایی دولت دونالد ترامپ را مسئول این وضعیت می‌دانند و اعتراض‌های اخیر بهانه‌ای برای بروز این نارضایی‌ها هم به شمار می‌رود. اینکه ترامپ بتواند طی 6ماهی که تا انتخابات باقی مانده، برای ترمیم چهره خود اقداماتی انجام دهد، بسیار بعید به‌نظر می‌رسد. تک‌تک آرا در انتخابات آمریکا اهمیت دارد و جابه‌جایی چند صد رأی می‌تواند سرنوشت انتخابات را تغییر دهد. به همین دلیل است که هر دو حزب دمکرات و جمهوریخواه روی آرای رنگین‌پوستان نیز حساب ویژه باز می‌کنند. در انتخابات سال2000، حدود 200میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند اما تنها 500برگ رأی بود که سرنوشت انتخابات را تغییر داد و باعث شکست ال‌گور دمکرات و پیروزی جورج بوش جمهوریخواه شد. برای حزب جمهوریخواه، آرای ایالت‌های جنوبی که عموما جمهوریخواه و سیاهپوست هستند اهمیت بالایی دارد. از میان 50 ایالت آمریکا، حدود 10 تا 12 ایالت صحنه اصلی رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری است و برنده این ایالت‌ها، درنهایت برنده انتخابات خواهد بود. یکی از مهم‌ترین این ایالت‌ها، ایالت کارولینای شمالی است که شمار سیاهپوستان و رنگین‌پوستان در آن بسیار زیاد است. دونالد ترامپ بعد از مرگ جورج فلوید، برای جلب آرای این سیاهپوستان، حتی آنهایی که طرفدار حزب جمهوریخواه هستند، کار بسیار سختی در پیش خواهد داشت. احتمال ریزش آرای جمهوریخواهان در تمام ایالت‌هایی که جمعیت سیاهپوست و رنگین‌پوست بالایی دارند، اکنون به هیچ وجه دور از ذهن نیست. حزب جمهوریخواه ممکن است نه‌تنها در انتخابات ریاست‌جمهوری، بلکه در انتخابات کنگره نیز رقابت را به رأی منفی رنگین‌پوستان ببازد.
