نفوذ ایران محور مذاکرات بغداد-واشنگتن

به‌گفته سخنگوی دولت عراق، گفت‌وگوهای استراتژیک این کشور با آمریکا تا کمتر از 2هفته دیگر در بغداد آغاز خواهد شد. مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر جدید عراق، طی نخستین تصمیمات خود هیأت تعیین‌شده از سوی عادل عبدالمهدی برای مذاکره با آمریکا را منحل کرد. با این حال اما تاکنون خبری از انتخاب مذاکره‌کنندگان جدید یا حتی بیان سیاست کلی دولت جدید عراق درباره این گفت‌‌وگوهای استراتژیک منتشر نشده است. در مقابل اما موضع و برنامه طرف آمریکایی کاملا روشن است. به گفته شبکه سی‌ان‌ان، هیأت مذاکره‌کننده آمریکا به ریاست دیوید هیل، معاون وزیر امور خارجه در تاریخ 24خرداد‌ماه برای آغاز گفت‌وگوها وارد بغداد خواهد شد. مایک پمپئو، وزیر خارجه دولت ترامپ نیز تاکنون در مناسبت‌های مختلفی، برنامه آمریکا برای این گفت‌وگوها را تشریح کرده است؛ برنامه‌ای که می‌توان محورهای اساسی آن را در «تنظیم همکاری‌های 2کشور برای مبارزه با تروریسم»، «تحریم‌های ایران»، «تعامل دوجانبه در بازار انرژی» و البته «خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق» خلاصه کرد.
پیش از این، بغداد و واشنگتن در سال2008 مذاکرات مشابهی را تحت عنوان گفت‌وگوهای استراتژیک با یکدیگر آغاز کردند که منجر به امضای توافق جامع نظامی برای خروج تدریجی نیروهای آمریکایی از عراق، بعد از اشغال این کشور در سال2003 شد؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد این‌بار هم در سایه شرایط ملتهب منطقه، سهم قابل توجهی از مذاکرات پیش روی 2کشور را به‌خود اختصاص دهد. روزنامه العربی الجدید با اشاره به این موضوع به نقل از یک مقام عالی‌رتبه در وزارت خارجه عراق می‌نویسد: پرونده‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی روی میز مذاکرات قرار دارد اما درنهایت، کلید موفقیت یا شکست گفت‌وگوها، توافق بر سر این 2موضوع است؛ خروج آمریکا و نفوذ ایران.
اگرچه تاکنون اسامی هیأت مذاکره‌کننده عراقی مشخص نیست، اما براساس اطلاعات منتشرشده در رسانه‌های این کشور روشن است که نمایندگانی از دستگاه‌های نظامی، امنیتی، وزارت خارجه، شورای‌عالی قضایی، وزارت امور مالی و وزارت نفت، زیرنظر مصطفی الکاظمی این هیأت را تشکیل خواهند داد.
از سوی دیگر اما شبکه سعودی الحدث که بخش مهمی از برنامه‌های خود را به تحولات عراق اختصاص داده، در گزارش خود از «فشارهای شدید نیروهای نزدیک به ایران بر دولت» برای تأثیرگذاری بر روند گفت‌و‌گوهای استراتژیک با آمریکا سخن می‌گوید. در گزارش این شبکه به نقل از یک منبع امنیتی در دولت مصطفی الکاظمی آمده: گروه‌های شبه‌نظامی نظیر حزب‌الله و عصائب اهل حق به دولت هشدار داده‌اند توافقی که مورد تأیید این گروه‌ها نباشد، در عراق اجرا نخواهد شد. 
این منبع امنیتی همچنین مدعی است: ایران گفت‌وگوهای بغداد و واشنگتن را مذاکراتی بر سر نفوذ خود در عراق می‌داند و معتقد است باقی پرونده‌های مطرح‌شده در این گفت‌وگوها، صرفا پوششی برای مذاکره اصلی است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که دولت ایران ضمن استقبال از نخست‌وزیری الکاظمی، برای حمایت همه‌جانبه از سیاست‌های او اعلام آمادگی کرده است. این حمایت‌ها تا جایی است که گفته می‌شود ایران، مخصوصا بعد از سفر سردار قاآنی به بغداد، نقش اساسی در توافق احزاب عراقی بر سر انتخاب الکاظمی برای نخست‌وزیری داشته است.
مختار الموسوی، نماینده ائتلاف الفتح (شاخه سیاسی حشد شعبی) و همچنین عضو کمیسیون روابط خارجی پارلمان عراق در واکنش به گزارش شبکه الحدث می‌گوید: گفت‌وگوهای استراتژیک بغداد و واشنگتن را همچون دیگر مذاکرات خارجی دولت زیرنظر داریم و با هرگونه توافقی که موید خروج کامل نیروهای اشغالگر از عراق نباشد مخالفت خواهیم کرد. وی همچنین در مصاحبه‌اش با شبکه المیادین افزود: هدف از چنین گفت‌وگوهایی باید تأمین منافع عراق و شهروندان این کشور باشد، نه تحقق راهبردهای آمریکا. نگرانی‌هایی وجود دارد که واشنگتن در جریان این مذاکرات بهانه‌های جدیدی برای باقی‌ماندن در خاک عراق دست‌وپا کند.
پارلمان عراق پیش از این در ابتدای سال میلادی جاری و در جریان جلسه‌ای استثنایی بعد از ترور سردار سلیمانی و حاج ابومهدی المهندس در نزدیکی فرودگاه بغداد، قطعنامه‌ای را صادر کرد که به موجب آن دولت عراق مکلف شد برنامه زمانی مشخصی را برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق تعیین کند. این جلسه استثنایی در غیبت بخش عمده نمایندگان کرد و اهل سنت و با حضور اکثریت شیعی برگزار شد.